Skworc Wiktor

Skworc Wiktor (1948-), metropolita katowicki

Urodził się 19 maja 1948 w Rudzie Śląskiej - Bielszowicach. Jego rodzicami byli Jerzy, pracownik kopalni "Bielszowice" oraz Anna z d. Nandzik. Dnia 6 czerwca 1948 został ochrzczony w kościele parafialnym pw. św. Marii Magdaleny w Bielszowicach otrzymując imiona Wiktor Paweł. W 1966 roku po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego rozpoczął studia filozoficzno - teologiczne w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie. W roku akademickim 1970/71 odbył roczny staż w kopalni węgla kamiennego "Walenty-Wawel" w Rudzie Śląskiej, pracując pod ziemią. Obowiązek rocznego stażu dla alumnów Seminarium Śląskiego wprowadził ówczesny biskup katowicki Herbert Bednorz.

Po rocznej praktyce kontynuował studia teologiczne. W 1972 roku, po przyjęciu święceń diakonatu, rozpoczął posługę duszpasterską wśród polskiej młodzieży pracującej w Dreźnie. 19 kwietnia 1973 otrzymał święcenia kapłańskie w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach. Po zakończeniu pracy w Dreźnie, w sierpniu 1973 roku, pełnił obowiązki wikariusza parafii Św. Apostołów Piotra i Pawła w Katowicach.

Od 1975 roku był sekretarzem i kapelanem biskupa Herberta Bednorza. W 1980 roku został mianowany kanclerzem Kurii Diecezjalnej w Katowicach. Pełniąc te obowiązki angażował się m.in. w sprawy budownictwa sakralnego wspomagając Biskupa Diecezjalnego w staraniach o nowe zezwolenia budowlane. W latach 1982-87 brał udział w pracach Biskupiego Komitetu Pomocy Więźniom i Internowanym organizując pomoc prawną, duszpasterską i materialną dla internowanych i ich rodzin. W końcowym okresie PRL charakteryzującym się poważnymi napięciami społecznymi, na prośbę zainteresowanych stron, uczestniczył kilkakrotnie w mediacjach doprowadzając do porozumienia między strajkującymi a władzami państwowymi i pracodawcami.

W 1992 roku Metropolita Katowicki abp Damian Zimoń mianował ks. Wiktora Skworca wikariuszem generalnym i ekonomem archidiecezji katowickiej. Pełniąc te funkcje ks. W. Skworc doprowadził m.in. do utworzenia funduszu pomocy dla księży misjonarzy i do zakończenia budowy domu księży emerytów. Zajmował się w tym czasie również duszpasterstwem samorządów lokalnych.

Przez kilka kadencji ks. W. Skworc należał do Rady Kapłańskiej i Kolegium Konsultorów oraz Rady Duszpasterskiej diecezji katowickiej. Przewodniczył też pracom Rady ds. Ekonomicznych i był wizytatorem parafii dziekańskich. Jest prałatem honorowym Jego Świątobliwości, był kanonikiem honorowym katowickiej kapituły katedralnej. Otrzymał licencjat z teologii oraz doktorat nauk humanistycznych z zakresu historii napisany pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Jerzego Myszora na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W ostatnich latach brał również udział w pracach II Ogólnopolskiego Synodu Plenarnego przewodnicząc zespołowi przygotowującemu w Metropolii Katowickiej dokument zatytułowany "Życie społeczno-gospodarcze z uwzględnieniem ekologii i zdrowia". Jan Paweł II 13 grudnia 1997 mianował go Biskupem Tarnowskim i udzielił mu święceń biskupich 6 stycznia 1998. Ingres ordynariusza tarnowskiego do katedry tarnowskiej odbył się 25 stycznia 1998.

W diecezji tarnowskiej doprowadził do powstania Katolickich Centrów Edukacji Młodzieży „Kana”, które aktualnie działają w Tarnowie, Nowym Sączu, Mielcu i Szczucinie. Ten sam cel wskazał Fundacji im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza, która każdego roku funduje ponad 100 stypendiów dla młodych z całej diecezji. Podjął również starania, zakończone sukcesem, utworzenia samodzielnego Wydziału Teologicznego w Tarnowie, działającego w strukturach UPJPII, posiadającego prawo nadawania tytułów magisterskich i doktorskich.

Podjął wiele inicjatyw charytatywnych, w tym budowę, rozbudowę oraz funkcjonowanie, zainicjowanego przez abp. Józefa Kowalczyka, Ośrodka Opiekuńczo-Rehabilitacyjnego dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej Caritas Diecezji Tarnowskiej w Jadownikach Mokrych oraz innych dzieł prowadzonych przez Caritas w tym programu „Gniazdo” – przez które otrzymują pomoc biedne, wielodzietne rodziny przy budowie lub modernizacji własnego domu; wspieranie budowy Przytuliska św. Brata Alberta w Grywałdzie, prowadzonego przez Siostry Albertynki. W okresie jego posługi biskupiej w Tarnowie do pracy w krajach misyjnych, Europy Zachodniej i na Wschód wyjechało ok. 150 kapłanów. Obok obowiązków w diecezji pełnił funkcje zlecane przez Konferencję Episkopatu Polski: delegata KEP ds. Ruchu Światło-Życie (1999-2004), przewodniczącego Komisji Misyjnej KEP (2001-2011), przewodniczącego Rady Ekonomicznej KEP (2004-2009).

Papież Benedykt XVI mianował go w 2005 roku członkiem Kongregacji ds. Ewangelizacji Narodów. Z nominacji Nuncjusza Apostolskiego w Polsce jest członkiem Kościelnej Komisji Konkordatowej (od 2010), z ramienia Episkopatu: delegatem KEP ds. działalności w Polsce „Kirche in Not" (od 2004) oraz przewodniczącym Zespołu ds. Kontaktów z Konferencją Episkopatu Niemiec (od 2006). 29 października 2011 otrzymał nominację na arcybiskupa metropolitę katowickiego. 2 marca 2016 objął funkcję przewodniczącego Komisji Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski.

9 lipca 2021 abp Wiktor Skworc złożył rezygnację z członkostwa w Radzie Stałej KEP, a także z funkcji przewodniczącego Komisji ds. Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski i poprosił Stolicę Apostolską o wyznaczenie arcybiskupa koadiutora z prawem następstwa.

31 maja 2023 Nuncjatura Apostolska w Polsce poinformowała, że papież Franciszek przyjął rezygnację abpa Wiktora Skworca z posługi metropolity katowickiego.

Bibliografia

D. Zimoń, Komunikat o mianowaniu ks. Wiktora Skworca biskupem tarnowskim, WA 1998, nr 1, s. 5-6; D. Zimoń, Przemówienie na Mszy świętej w katedrze w Katowicach na pożegnaniu biskupa Wiktora Skworca, WA 1998, nr 1, s. 6-8; A. Dziurok, Aparat bezpieczeństwa wobec biskupów i kurii katowickiej w latach 1945-1956, [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, Warszawa 2009, s. 106.

---

Cd.

czytaj: Kapituła Katedralna w Katowicach powrót do spisu treści