Bromboszcz Teofil

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 05:17, 31 lip 2009 autorstwa Emilia (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Bromboszcz Teofil (1886-1937), sufragan katowicki

portret bpa T. Bromboszcza

Urodził się 25 kwietnia 1886 we wsi Ligota pod Katowicami. Wpierw uczęszczał do gimnazjum w Pszczynie, a później w Gliwicach, gdzie 11 marca 1908 zdał maturę. Studia teologiczne odbył na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego (1908 - 1912). Święcenia kapłańskie przyjął 26 czerwca 1912 (L. Słomka w Słowniku Biograficznym podaje datę 22 czerwca 1912).

Pierwszą placówką duszpasterską ks. Bromboszcza była parafia szczecińska. We wrześniu 1914 roku zgłosił się do służby wojskowej. Był kapelanem w drugiej armii, trzeciej niemieckiej dywizji polowej na froncie belgijskim, francuskim i na Wschodzie. Po powrocie z frontu w latach 1916-1918 był proboszczem garnizonu wojskowego w Toruniu. 31 stycznia 1919 został mianowany redaktorem „Posłańca Niedzielnego" i diecezjalnym sekretarzem Związku św. Bonifacego, a także kapelanem katedralnym przy katedrze św. Jana we Wrocławiu. 9 października 1920 został administratorem parafii Ornontowice.

Po plebiscycie przeszedł do Administracji Apostolskiej dla Śląska Polskiego. Otrzymał kolejno nominacje: egzaminatora prosynodalnego, cenzora książek, a pod koniec 1923 roku na wikariusza generalnego Administracji Apostolskiej dla Śląska Polskiego. W 1927 roku został proboszczem parafii NSPJ w Mysłowicach. Był bliskim współpracownik bpa Hlonda i Lisieckiego.

Przeprowadził konkurs na kształt architektoniczny katedry katowickiej. Bullą papieską z dnia 24 marca 1934 został mianowany pierwszym bpem sufraganem katowickim, lecz do 1936 roku zarządzał także parafią Mysłowicką. Jako hasło biskupie obrał zawołanie: "Serviam – Chcę służyć". W 1918 roku obronił pracę doktorską z zakresu biblistyki. Był także ceniony jako biblista i katecheta; dla diecezji katowickiej opracowywał nowy podręcznik katechizmu i historii biblijnej. Zmarł 12 stycznia 1937. Pochowany w kościele śś. Ap. Piotra i Pawła w Katowicach.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne bpa Teofila Bromboszcza; Schematyzm (1924-1938); J. Bańka, Biskup Teofil Bromboszcz (1886-1937), pierwszy sufragan diecezji katowickiej, NPrz 23 (1966), s. 279-311; EPS, s. 55; Gawlina, Wspomnienia, s. 33, 38; Korespondencja, s. 19 i nn; Marek, Model życia, s. 19; Mierzwa, Działalność wydawnicza, s. 124; W. Musialik, Bromboszcz Teofil (hasło), Słownik biograficzny ziemi pszczyńskiej, s. 45-46; Myszor, Historia diecezji, s. 61 i nn; Olszar, Duchowieństwo, s. 561; L. Smołka, Bromboszcz Teofil Aleksander (hasło), Słownik biograficzny, s. 51-55; WD 1935, nr 1, s. 3; J. Włosek, Życie i działalność bpa Teofila Bromboszcza w l. 1886-1937, Katowice 1987, mps w Bibliotece WTL UŚ; A. Zawisza, Studenci Polacy na Uniwersytecie Wrocławskim w l. 1918-1939. Katalog zachowanych archiwaliów, Wrocław 1972, s. 20; Krzyżanowski, Kościół katolicki wobec mniejszości niemieckiej, s. 38 i nn; J. Kiedos, Nekrolog, WD 1984, nr 6, s. 167-170; A. Grajewski, Twój Gość, s. 10, 12, 17.