Zając Augustyn: Różnice pomiędzy wersjami

Aktualna wersja na dzień 00:04, 2 mar 2024

Zając Augustyn (1900-1983)

Urodził się 17 sierpnia 1900 w Zwozie w powiecie lublinieckim w rodzinie Jana i Julii z d. Pyka. Po ukończeniu szkoły ludowej uczył się w gimnazjum w Gliwicach. Wraz z Jerzym Ziętkiem i Bogdanem Orlickim założył na terenie gimnazjum tajną organizację Filareci . W latach 1919-1921 pełnił funkcję prezesa tej organizacji. W okresie powstań i plebiscytu włączył się w akcję propagandową na rzecz przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Egzamin dojrzałości zdał w 1921 roku. Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1923 roku wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 19 września 1925 w katedrze na Wawelu w Krakowie z rąk abpa A. Sapiehy.

Po święceniach otrzymał dekret (6 października 1925) do parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach. 1 marca 1928 został przeniesiony do parafii św. Marii Magdaleny w Tychach, gdzie 16 września 1930 został ustanowiony administratorem. Następnie został administratorem w parafii św. Mikołaja w Łące (21 lutego 1931). 30 kwietnia 1931 został wikarym w parafii MB Szkaplerznej w Imielinie, a potem św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach Śląskich. 9 marca 1932 mianowano go wikarym parafii Trójcy Przenajświętszej w Kochłowicach.

Bp S. Adamski powołał go 1 maja 1934 na stanowisko kierownika propagandy Komitetu Budowy Katedry w Katowicach. 15 sierpnia 1935 otrzymał nominację na administratora w parafii Dobrego Pasterza w Istebnej (obecnie diecezja bielsko-żywiecka). Potem został mianowany administratorem (10 kwietnia 1937), a następnie proboszczem w parafii NSPJ w Bieruniu Nowym. Przeprowadził prace remontowe i adaptacyjne na plebanii, w budynku gospodarczym i otoczeniu. Prześladowany po 1 września 1939 został zmuszony, jako Polak, do opuszczenia parafii. Parafia została pod opieką administratora ks. Chmiela aż do września 1945 roku. 14 października 1943 został przeniesiony na stanowisko substytuta do parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Piotrowicach. 19 października 1946 otrzymał nominację na administratora parafii św. Jana Nepomucena w Łagiewnikach Śląskich.

20 maja 1952 został aresztowany z powodu głoszenia rekolekcji dla chłopców. Sąd Wojewódzki w Stalinogrodzie (Katowicach) wyrokiem z 10 marca 1953 skazał go na karę 2 lat więzienia, którą na podstawie amnestii złagodzono do połowy, z zaliczeniem tymczasowego aresztu. Dalsze apelacje obrońcy, który wykazywał, że oskarżenia opierają się na pomówieniach doprowadziły do tego, że 15 maja 1953 sąd postanowił postępowanie umorzyć, a ich kosztami obciążyć Skarb Państwa. 16 maja 1953 ks. Zając został zwolniony z więzienia. Wikariusz kapitulny ks. Filip Bednorz zwrócił się 12 sierpnia 1953 do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie o zgodę na przeniesienie ks. Zająca do parafii w Bogucicach, gdyż po zwolnieniu z więzienia był bez posady. Prezydium jednak nie wyraziło zgody na zmianę.

6 października 1953 został mianowany administratorem parafii MB Królowej Różańca Świętego w Łaziskach Górnych. 12 września 1957 został administratorem parafii NSPJ w Koszęcinie. Po śmierci ks. Szczepana Murasa ubiegał się jeszcze o możliwość powrotu do Nowego Bierunia, z której de facto jeszcze go nie odwołano. Potem zrezygnował z tego. Pracował w Koszęcinie. W maju 1968 roku przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Istebnej. 4 marca 1971 objął funkcje duszpasterskie przy kościele rektorskim pw. Podwyższenia Krzyża Świętego na Kubalonce. Zmarł 9 września 1983 w Istebnej i tam został pochowany.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Augustyna Zająca; Schematyzm 1925; J. Myszor, Nekrolog, WD 1987, nr 7, s. 334; Bieruń, Monografia, s. 279-280; J. Dziwoki, Zając Augustyn (hasło), [w:] Leksykon duchowieństwa, t. 1, s. 318; Grajewski, Wygnanie, s. 148, 221; Gwóźdź, Udział duchowieństwa, s. 199; Myszor, Historia diecezji, s. 362, 417; Olszar, Duchowieństwo, s. 294; Represje wobec duchowieństwa, s. 14, 16, 57, 68, 262; WD 1928, nr 3, s. 22; 1931, nr 3, s. 34; 1931, nr 9, s. 110; J. Żurek, Ruch "Księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009, s. 81, 89, 315; Szkice monograficzne z dziejów Łąki - praca zbiorowa, Łąka 2002, s. 93.

@@ Linia 6: / Linia 6: @@
 Po święceniach otrzymał dekret (6 października 1925) do [[Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Katowicach|parafii Niepokalanego Poczęcia NMP w Katowicach]]. 1 marca 1928 został przeniesiony do [[Parafia św. Marii Magdaleny w Tychach|parafii św. Marii Magdaleny w Tychach]], gdzie 16 września 1930 został ustanowiony administratorem. Następnie został administratorem w [[Parafia św. Mikołaja w Łące|parafii św. Mikołaja w Łące]] (21 lutego 1931). 30 kwietnia 1931 został wikarym w [[Parafia Matki Bożej Szkaplerznej w Imielinie|parafii MB Szkaplerznej w Imielinie]], a potem [[Parafia św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach Śląskich|św. Jana Chrzciciela w Pawłowicach Śląskich]]. 9 marca 1932 mianowano go wikarym [[Parafia Trójcy Przenajświętszej w Kochłowicach|parafii Trójcy Przenajświętszej w Kochłowicach]].
-[[Adamski Stanisław|Bp S. Adamski]] powołał go 1 maja 1934 na stanowisko kierownika propagandy [[Komitet Budowy Katedry Chrystusa Króla w Katowicach|Komitetu Budowy Katedry w Katowicach]]. 15 sierpnia 1935 otrzymał nominację na administratora w parafii Dobrego Pasterza w Istebnej (obecnie [[diecezja bielsko-żywiecka]]). Potem został mianowany administratorem (10 kwietnia 1937), a następnie proboszczem w [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieruniu Nowym|parafii NSPJ w Bieruniu Nowym]]. Przeprowadził prace remontowe i adaptacyjne na plebanii, w budynku gospodarczym i otoczeniu. Prześladowany po 1 września 1939 został zmuszony, jako Polak, do opuszczenia parafii. Parafia została pod opieką administratora [[Chmiel Emil|ks. Chmiela]] aż do września 1945 roku. 14 października 1943 został przeniesiony na stanowisko substytuta do [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Jana Bosko w Piotrowicach|parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Piotrowicach]]. 19 października 1946 otrzymał nominację na administratora [[Parafia św. Jana Nepomucena w Łagiewnikach|parafii św. Jana Nepomucena w Łagiewnikach Śląskich]].
+[[Adamski Stanisław|Bp S. Adamski]] powołał go 1 maja 1934 na stanowisko kierownika propagandy [[Komitet Budowy Katedry Chrystusa Króla w Katowicach|Komitetu Budowy Katedry w Katowicach]]. 15 sierpnia 1935 otrzymał nominację na administratora w [[Kościół pw. Dobrego Pasterza w Istebnej|parafii Dobrego Pasterza w Istebnej]] (obecnie [[diecezja bielsko-żywiecka]]). Potem został mianowany administratorem (10 kwietnia 1937), a następnie proboszczem w [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bieruniu Nowym|parafii NSPJ w Bieruniu Nowym]]. Przeprowadził prace remontowe i adaptacyjne na plebanii, w budynku gospodarczym i otoczeniu. Prześladowany po 1 września 1939 został zmuszony, jako Polak, do opuszczenia parafii. Parafia została pod opieką administratora [[Chmiel Emil|ks. Chmiela]] aż do września 1945 roku. 14 października 1943 został przeniesiony na stanowisko substytuta do [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa i św. Jana Bosko w Piotrowicach|parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Piotrowicach]]. 19 października 1946 otrzymał nominację na administratora [[Parafia św. Jana Nepomucena w Łagiewnikach|parafii św. Jana Nepomucena w Łagiewnikach Śląskich]].
 maja 1952 został aresztowany z powodu głoszenia rekolekcji dla chłopców. Sąd Wojewódzki w Stalinogrodzie (Katowicach) wyrokiem z 10 marca 1953 skazał go na karę 2 lat więzienia, którą na podstawie amnestii złagodzono do połowy, z zaliczeniem tymczasowego aresztu. Dalsze apelacje obrońcy, który wykazywał, że oskarżenia opierają się na pomówieniach doprowadziły do tego, że 15 maja 1953 sąd postanowił postępowanie umorzyć, a ich kosztami obciążyć Skarb Państwa. 16 maja 1953 ks. Zając został zwolniony z więzienia. [[Wikariusz kapitulny]] [[Bednorz Filip|ks. Filip Bednorz]] zwrócił się 12 sierpnia 1953 do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie o zgodę na przeniesienie ks. Zająca do [[Parafia św. Szczepana w Bogucicach|parafii w Bogucicach]], gdyż po zwolnieniu z więzienia był bez posady. Prezydium jednak nie wyraziło zgody na zmianę.
-października 1953 został mianowany administratorem [[Parafia Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Łaziskach Górnych|parafii MB Królowej Różańca Świętego w Łaziskach Górnych]]. 12 września 1957 został administratorem [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Koszęcinie|parafii NSPJ w Koszęcinie]]. Po śmierci [[Muras Szczepan|ks. Szczepana Murasa]] ubiegał się jeszcze o możliwość powrotu do Nowego Bierunia, z której '' de facto '' jeszcze go nie odwołano. Potem zrezygnował z tego. Pracował w Koszęcinie. W maju 1968 roku przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Istebnej. 4 marca 1971 objął funkcje duszpasterskie przy kościele rektorskim pw. Krzyża Świętego na Kubalonce. Zmarł 9 września 1983 w Istebnej i tam został pochowany.
+października 1953 został mianowany administratorem [[Parafia Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Łaziskach Górnych|parafii MB Królowej Różańca Świętego w Łaziskach Górnych]]. 12 września 1957 został administratorem [[Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Koszęcinie|parafii NSPJ w Koszęcinie]]. Po śmierci [[Muras Szczepan|ks. Szczepana Murasa]] ubiegał się jeszcze o możliwość powrotu do Nowego Bierunia, z której '' de facto '' jeszcze go nie odwołano. Potem zrezygnował z tego. Pracował w Koszęcinie. W maju 1968 roku przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Istebnej. 4 marca 1971 objął funkcje duszpasterskie przy [[Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego na Kubalonce|kościele rektorskim pw. Podwyższenia Krzyża Świętego na Kubalonce]]. Zmarł 9 września 1983 w Istebnej i tam został pochowany.
 == Bibliografia ==