Kapituła Katedralna w Katowicach

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 09:05, 20 wrz 2009 autorstwa Jemy (dyskusja | edycje)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Historia Kapituły Katedralnej w Katowicach

Grobowiec kanoników katedralnych, Katowice, cmentarz ul. Sienkiewicza

Katowicka Kapituła Katedralna, jako ciało doradcze Biskupa, została erygowana przez Piusa XI bullą „Divina disponente” z 22 stycznia 1926 i składała się z dwóch prałatów (prepozyt i archidiakon) i sześciu kanoników, wśród których jeden został ustanowiony kanonikiem -teologiem a drugi– penitencjarzem. Kapituła Katedralna, podobnie jak diecezja katowicka, przy podziale diecezji wrocławskiej nie otrzymała żadnego beneficjum. Kanonicy, jak to wynikało ze statutu, nie mieli obowiązku rezydencji, najczęściej rekrutowali się z kleru parafialnego lub związani byli z urzędami kurialnymi. W skład tego gremium, w okresie Drugiej Rzeczypospolitej wchodzili przedstawicie duchowieństwa katowickiego.

Do kapituły należeli: biskup Juliusz Bieniek – sufragan katowicki, ks. Paweł Brandys -wybitny polityk chadecki, ks. Michał Lewek - działacz narodowy i współorganizator diecezji, ks. dr Emil Szramek - pierwszy kanclerz i proboszcz parafii Mariackiej w Katowicach, ks. Karol Skupin – oficjał sądu biskupiego, ks. Stefan Szwajnoch – działacz narodowy i społeczny, ks. Wilhelm Kasperlik - wikariusz generalny i ks. Józef Kubis - jedyny kanonik niemieckiego pochodzenia.

Kapituła Katedralna w okresie okupacji została poważnie osłabiona: ks. Emil Szramek, pod koniec stycznia 1940 roku otrzymał nakaz opuszczenia diecezji i wyjazdu do Generalnej Guberni. Po odwołaniach, na które nie otrzymał odpowiedzi, został 8 kwietnia 1940 aresztowany i poniósł śmierć męczeńską w Dachau. Ks. Stefan Szwajnoch, aresztowany 3 listopada 1939, a następnie zwolniony 24 stycznia 1940, został wydalony do Generalnej Guberni i zamieszkał w Kielcach. Tam 2 kwietnia 1942 został ponownie aresztowany i umieszczony w obozie w Oświęcimiu (30 lipiec 1942), a po ewakuacji obozu w styczniu 1945 roku - odtransportowany do Bergen-Belsen, gdzie zmarł 24 marca 1945. Ks. kanonik Józef Kubis zmarł śmiercią naturalną 1 listopada 1942.

Po II wojnie światowej skład Kapituły Katedralnej był systematycznie uzupełniany, w zależności od rezygnacji ze stanowiska lub śmierci któregoś z członków tego gremium. W listopadzie 1956 roku biskup Adamski uzupełnił skład kapituły o osobę ks. Rudolfa Adamczyka - budowniczego katedry Chrystusa Króla, ks. Franciszka Kuboszka – proboszcza z Krzyżowic i ks. Franciszka Dobrowolskiego, dyrektora diecezjalnej Unii Apostolskiej. Wszyscy otrzymali miejsce w Kapitule za wierność i lojalność wobec swego prawowitego biskupa, wygnanego przez władze PRL z diecezji. Kolejne perturbacje, ale już znacznie mniejszej wagi, spotkały członków Kapituły w czasie sporu o wystrój katedry. Biskup Herbert Bednorz forsował nowoczesną architekturę wnętrza świątyni, podczas gdy księża: Rudolf Adamczyk i Franciszek Maroń byli zwolennikami pozostawienia starego wystroju. Ostatecznie -zarówno ks. Adamczyk, jak i ks. Maroń - złożyli swe stanowiska w kapitule. Po 1977 roku Kapituła została uzupełniona przez nowy skład kanoników już wyraźnie po myśli biskupa Bednorza.

Nowy Kodeks Prawa Kanonicznego z 1983 roku zmienił charakter Kapituły. Z ciała doradczego, posiadającego duży wpływ między innymi na kwestie gospodarki finansowej diecezji, stała się „kolegium kapłanów, którego zadaniem jest sprawowanie bardziej uroczystych czynności liturgicznych w kościele katedralnym”. W miarę potrzeb, biskup może jej przydzielić specjalne zadania.


I. Kapituła Katedralna w Katowicach w latach 1926-1992

Prepozyt:

Archidiakon:

Kanonicy gremialni:

Wikariusze Kapitulni:

II. Kapituła Metropolitarna w Katowicach w latach 1992-2006

I. Prepozyt:

Archidiakon:

II. Przewodniczący:

Zastępca przewodniczącego:

Sekretarz:

Kanonicy gremialni:

Bibliografia

H. Olszar, Służcie Panu z weselem! (Ps 100, 2). 80 lat Kapituły Katedralnej w Katowicach, WA(Kat (2006), nr 11, s.; 173. J. Myszor, Kapituła katedralna w Katowicach 1926-1939, [w:] Vobis Episcopus vobiscum Christianus, Księga Jubileuszowa dedykowana księdzu Arcybiskupowi Damianowi Zimoniowi w dwudziestolecie posługi biskupiej w archidiecezji katowickiej oraz siedemdziesiątą rocznicę Urodzin, red. Nauk. W. Myszor, A. Malina, Katowice 2004, s. 34-46.

Cd:Śląskie Seminarium Duchowne | Powrót do spisu treści

Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Kapituła_Katedralna_w_Katowicach&oldid=19135”