Dobrowolski Franciszek

Dobrowolski Franciszek (1899-1964), proboszcz parafii św. Mikołaja w Łące

ks. F. Dobrowolski jako kapelan na statku "Kościuszko"

Urodził się 3 grudnia 1899 w Żaganiu w rodzinie komornika sądowego Antoniego oraz Cecylii z d. Scheiza. Po przedwczesnej śmierci ojca rodzina przeniosła się do Wrocławia, gdzie ukończył szkołę elementarną, a w 1918 roku Gimnazjum św. Macieja. W latach 1918-1923 odbył studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Święcenia kapłańskie przyjął 17 marca 1923 z rąk kard. A. Bertrama.

Po święceniach podjął decyzję przejścia do istniejącej już Administracji Apostolskiej Śląska Polskiego, do której został inkardynowany 22 marca 1923. Kolejnymi jego placówkami pracy duszpasterskiej jako wikarego oraz katechety były Pawłowice (od 25 kwietnia 1923) i Żory (od 13 grudnia 1923). Ze względu na zły stan zdrowia, spowodowany jeszcze w czasie studiów niedożywieniem, przebywał od listopada 1924 roku do września 1925 roku na kuracji w Cleve am Niederheim. Po powrocie otrzymał od bpa A. Hlonda nominację na stanowisko notariusza Kurii Diecezjalnej w Katowicach oraz osobistego sekretarza ordynariusza (9 grudnia 1925). Stan zdrowia nie pozwalał jednak na wykonywanie tych obowiązków. W 1926 roku poddał się kolejnej kuracji w klinice w Krakowie. 21 kwietnia 1927 bp A. Lisiecki zwolnił go z pełnionych dotychczas obowiązków biskupiego kapelana, sekretarza oraz notariusza i skierował na studia w paryskim Instytucie Katolickim w zakresie patrologii oraz języków wschodnich (koptyjski, ormiański, syryjski, arabski). W Paryżu przebywał od jesieni 1927 roku do wiosny 1928 roku.

Po powrocie do Polski zamieszkał jako komorant w Żorach, w Zakładzie św. Karola Boromeusza. Pomagał tam jako kapelan sióstr zakonnych, aczkolwiek bez formalnej nominacji. Przetłumaczył na język polski konstytucję Sióstr Boromeuszek. Władał biegle językami: niemieckim, francuskim, włoskim i angielskim. Pracował także jako katecheta w żorskiej szkole podstawowej. Pisywał artykuły do „Gościa Niedzielnego", „Sonntagsbote" oraz do kalendarza Ligi Katolickiej. W kwietniu i maju 1932 roku pełnił obowiązki kapelana na statku „Kościuszko", pływającym pomiędzy Polską a Stanami Zjednoczonymi. Po powrocie do kraju nadal duszpasterzował w Żorach. Kierował tam, jako okręgowy patron, działalnością Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej. W 1932 roku przystąpił do egzaminu proboszczowskiego, który zdał z wynikiem dobrym. 3 stycznia 1934 został proboszczem parafii w Wiśle Wielkiej. W lipcu 1935 roku odbył podróż do Niemiec i Austrii w celu zapoznania się z metodami pracy tamtejszej Akcji Katolickiej oraz ruchem liturgicznym. W grudniu 1937 roku wziął udział w zjeździe duszpasterskim w Wiedniu, w marcu 1938 roku – w pielgrzymce do Rzymu, a w sierpniu 1938 roku – w pielgrzymce do Palestyny.

Okres II wojny światowej przeżył w parafii w Wiśle Wielkiej jako jej proboszcz. W 1947 roku przesłuchiwany był przez służbę bezpieczeństwa i oskarżony o sympatie proniemieckie. W 1948 roku otrzymał od bpa S. Adamskiego dekret na administratora w parafii w Łące . W 1952 roku mianowany został egzaminatorem prosynodalnym dla oceny pisemnych prac proboszczowskich oraz członkiem Komisji pro disciplina seminarii. Od 1957 roku pełnił także urząd cenzora ksiąg oraz dyrektora diecezjalnego Unii Apostolskiej. W 1958 roku bp S. Adamski mianował go proboszczem parafii w Łące, zaś w 1959 roku kanonikiem gremialnym katowickiej Kapituły Katedralnej. W latach 1960-1963 sprawował ponadto obowiązki wizytatora zwyczajnego parafii dziekańskich. Zmarł 18 lutego 1964 we Wrocławiu w trakcie odwiedzin u abpa B. Kominka. Pochowany został 22 lutego 1964 w Łące.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Franciszka Dobrowolskiego; PAA 1924, s. 33; RAA 1923, nr 3 z 31 V, s. 20; 1923, nr 9 z 7 XII, s. 42; WD 1925, nr 2, s. 10; 1964, nr 3-4, s. 49; Schematyzm (1927-1970); GN 1964, nr 44, s. 261; Grajewski, Wygnanie, s. 182; B. Kominek, Pasterz naprawdę dobry. Pamięci ks. kan. Franciszka Dobrowolskiego, „Homo Dei” 1964, nr 3, s. 153-156; H. Kowalczyk, Dobrowolski Franciszek (hasło), [w:] Słownik biograficzny, s. 88-89; Myszor, Historia diecezji, s. 158 i nn.; A. Grajewski, Twój Gość, s. 25, 36, 43; Szkice monograficzne z dziejów Łąki - praca zbiorowa, Łąka 2002, s. 94-95; Ł. Marek, Aparat bezpieczeństwa wobec kurii katowickiej w latach 1956-1970, [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, Warszawa 2009, s. 90.