Parafia Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich
Od początku istnienia parafii aż po dziś dzień, wierni korzystają ze starego, drewnianego kościółka. Kościół został zbudowany około 1670 roku na miejscu zniszczonej wskutek wojny trzydziestoletniej kaplicy. Budowniczym i zarazem fundatorem kościoła był hrabia Ferdynand Leopold von Oppersdorff. Kościółek jankowicki jest budowlą drewnianą, dwunawową i orientowaną, posiadającą konstrukcję zrębową. Został zbudowany na planie krzyża greckiego. Główne wejście znajduje się od strony zachodniej, a ołtarz jest skierowany na wschód. Kościół ma wymiary 25 na 16 metrów i nie posiada dzwonnicy – na dachu jest jedynie mała, sześcioboczna wieżyczka z niewielkim dzwonem. Dach jest dwuspadowy, kryty gontem. Charakterystyczne dla kościoła w Jankowicach są soboty, również kryte gontem, które prawdopodobnie miały służyć pielgrzymom jako ewentualne schronienie przed deszczem. Wewnątrz kościoła znajdują się trzy pseudo barokowe ołtarze. Ołtarz główny z dwoma obrazami – większym przedstawiającym Ostatnią Wieczerzę i mniejszym ukazującym Wniebowstąpienie. Dwa boczne ołtarze są poświęcone Matce Boskiej Szkaplerznej oraz Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Początkowo kościół posiadał ambonę, która się nie zachowała. W kościele znajdują się też dwa chóry – główny muzyczny, znajdujący się naprzeciw zamkniętego trójbocznie prezbiterium oraz drugi, mały, umieszczony z boku, od północnej strony prezbiterium. Po stronie północnej znajduje się również niewielka zakrystia.
Już od około 1700 roku w kościele znajdują się organy. Najpierw były one mechaniczne, jednak z czasem przebudowano je na pneumatyczne i takie pozostały do dziś. Posiadają trzynaście głosów, dwa manuały i pedał. Przyozdobione są popiersiami ośmiu aniołów.
W ciągu minionych lat kościół był wiele razy remontowany. W 1869 roku wnętrze kościoła zostało wymalowane przez Teodora Gajdę. Malarz namalował dwa obrazy, nawiązujące do miejscowej legendy – jeden przedstawiający schowanie Najświętszego Sakramentu do dziupli przez ks. Walentego, a drugi z przedstawieniem śmierci męczeńskiej ks. Walentego. W 1904 roku przy okazji przebudowy organów został powiększony chór muzyczny. W latach 1973-1979 został przeprowadzony kapitalny remont kościoła i jego obejścia.
Jankowice i miejscowy kościółek były zaledwie filią rybnickiej parafii Matki Bożej Bolesnej. W drugiej połowie XIX wieku mieszkańcy Jankowic oraz pobliskiego Radziejowa i Chwałowic domagali się częstszego odprawiania nabożeństw w jankowickim kościele. Mimo wieloletnich starań, parafia w Jankowicach z filią w Radziejowie powstała dopiero 25 stycznia 1897. Jej pierwszym administratorem został ks. Edward Bolik. W Jankowicach istnieje od końca XVIII wieku Bractwo Najświętszego Sakramentu. Utworzone zostało na mocy bulli papieża Klemensa X z 7 stycznia 1675. Jankowicki kościół wraz ze Studzienką od 14 września 2002 został oficjalnie uznany jako sanktuarium Bożego Ciała.
Proboszczowie
- ks. Edward Bolik administrator (1897-1898)
- ks. Teodor Schliwa (1898-1913)
- ks. Artur Spielvogel (1913-1932)
- ks. Karol Długaj administrator excurrendo (1932)
- ks. Józef Miczka (1932-1947)
- ks. Erwin Socha substytut (1939)
- ks. Leopold Wolff substytut (1939-1946)
- ks. Henryk Pieprzyk administrator (1947-1957), proboszcz (1957-1973)
- ks. Herbert Jeziorski administrator (1973-1974), (1974-1979)
- ks. Longin Skrobol (1979-1995)
- ks. Tadeusz Stachoń administrator (1995-1996), proboszcz (1996-nadal)
Bibliografia
Dekret dot. zmiany granic parafii, WD 1930, nr 3, s. 52; N. Niestolik, Zabytki Jankowic na tle dziejów wsi, Rybnik-Jankowice 1996; Tenże, Skarby hrabiego von Oppersdorffa, Żory 2001; F. Maroń, Kronika Jankowic Rybnickich, t. 1, Od początków, aż do sierpnia 1973 roku, mps, Archiwum parafii w Jankowicach; J. Matuszczak, Kościół drewniany p.w. Bożego Ciała w Jankowicach, "Rocznik Muzeum Górnośląskiego. Sztuka", z. 9; 100-lecie parafii pw. Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich, Żory 1997; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 143-144; D. Adamczak, Drewniane kościoły pątnicze na Górnym Śląsku[w:] Sanktuaria i miejsca pątnicze w województwie śląskim, red. G. Brożek, Katowice 2005, s. 77-78; Dekret ustanowienia sanktuarium w Jankowicach k. Rybnika, Sanktuarium Najświętszego Sakramentu, WA 2002, nr 9, s. 381; "Młodzieżowe" dzieje parafii. Zachęcam do naśladowania, GN 1997, nr 9, (dodatek katowicki) s. 13.
|