Parafia Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich

Obraz w nastawie ołtarzowej

Od początku istnienia parafii, aż po dziś dzień, wierni korzystają ze starego, drewnianego kościółka. Kościół został zbudowany około 1670 roku na miejscu zniszczonej wskutek wojny trzydziestoletniej kaplicy. Budowniczym jak i zarazem fundatorem kościoła był hrabia Ferdynand Leopold von Oppersdorff. Kościółek jankowicki jest budowlą drewnianą, dwunawową i orientowaną, posiadającą konstrukcję zrębową. Został zbudowany na planie krzyża greckiego. Główne wejście znajduje się od strony zachodniej, a ołtarz jest skierowany na wschód. Kościół ma wymiary 25 na 16 metrów i nie posiada dzwonnicy, na dachu jest jedynie mała, sześcioboczna wieżyczka z niewielkim dzwonem. Dach jest dwuspadowy, kryty gontem. Charakterystyczne dla kościoła w Jankowicach są soboty kryte również gontem, które prawdopodobnie miały służyć jako ewentualne schronienie przed deszczem dla pielgrzymujących. Wewnątrz kościoła znajdują się trzy pseudobarokowe ołtarze. Ołtarz główny z dwoma obrazami - większym, przedstawiającym Ostatnią Wieczerzę i mniejszym ukazującym Wniebowstąpienie. Dwa boczne ołtarze są poświęcone Matce Boskiej Szkaplerznej oraz Najświętszemu Sercu Pana Jezusa. Początkowo kościół posiadał ambonę, która nie zachowała się. W kościele znajdują się też dwa chóry - główny muzyczny, znajdujący się naprzeciw zamkniętego trójbocznie prezbiterium oraz drugi, mały, umieszczony z boku, od północnej strony prezbiterium. Po stronie północnej znajduje się również niewielka zakrystia.

Kościół posiadał już od około 1700 roku organy. Wpierw były one mechaniczne, jednak z czasem przebudowano je na pneumatyczne i takie pozostały do dziś. Posiadają trzynaście głosów, dwa manuały i pedał. Przyozdobione są popiersiami ośmiu aniołów.

W ciągu minionych lat kościół był wiele razy remontowany. W 1869 roku wnętrze kościoła zostało wymalowane przez Teodora Gajdę. Malarz namalował dwa obrazy, nawiązujące do miejscowej legendy - jeden przedstawiający schowanie Najświętszego Sakramentu do dziupli przez ks. Walentego oraz drugi z przedstawieniem śmierci męczeńskiej ks. Walentego. W 1904 roku przy okazji przebudowy organów został powiększony chór muzyczny. W latach 1973-1979 został przeprowadzony kapitalny remont kościoła i jego obejścia.

Jankowice i jankowicki kościółek były zaledwie filią rybnickiej parafii pw. Matki Bożej Bolesnej. W drugiej połowie XIX wieku mieszkańcy Jankowic oraz pobliskiego Radziejowa i Chwałowic domagali się częstszych nabożeństw odprawianych w jankowickim kościele. Mimo wieloletnich starań, parafia w Jankowicach z filią w Radziejowie powstała dopiero 25 stycznia 1897. Jej pierwszym administratorem został ks. Edward Bolik. W Jankowicach istnieje od końca XVIII wieku Bractwo Najświętszego Sakramentu. Utworzone zostało bullą papieża Klemensa X z 7 stycznia 1675. Jankowicki kościół wraz ze Studzienką od 14 września 2002 został oficjalnie uznany jako sanktuarium Bożego Ciała.

Proboszczowie

• ks. Artur Spielvogel (1913-1932)
• ks. Karol Długaj administrator excurrendo (1932)
• ks. Józef Miczka (1932-1947)
• ks. Erwin Socha substytut (1939)
• ks. Leopold Wolff substytut (1939-1946)
• ks. Henryk Pieprzyk administrator (1947-1957), proboszcz (1957-1973)
• ks. Herbert Jeziorski administrator (1973-1974), (1974-1979)
• ks. Longin Skrobol (1979-1995)
• ks. Tadeusz Stachoń administrator (1995-1996), proboszcz (1996-nadal)

Bibliografia

Dekret dot. zmiany granic parafii, WD 1930, nr 3, s. 52; N. Niestolik, Zabytki Jankowic na tle dziejów wsi, Rybnik-Jankowice 1996; Tenże, Skarby hrabiego von Oppersdorffa, Żory 2001; F. Maroń, Kronika Jankowic Rybnickich, t. 1, Od początków, aż do sierpnia 1973 roku, mps, Archiwum parafii w Jankowicach; J. Matuszczak, Kościół drewniany p.w. Bożego Ciała w Jankowicach, "Rocznik Muzeum Górnośląskiego. Sztuka", z. 9; 100-lecie parafii pw. Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich, Żory 1997; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, T. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 143-144; D. Adamczak, Drewniane kościoły pątnicze na Górnym Śląsku[w:] Sanktuaria i miejsca pątnicze w województwie śląskim, red. G. Brożek, Katowice 2005, s. 77-78; Dekret ustanowienia sanktuarium w Jankowicach k. Rybnika, Sanktuarium Najświętszego Sakramentu, WA 2002, nr 9, s. 381; "Młodzieżowe" dzieje parafii. Zachęcam do naśladowania, GN 1997, nr 9, (dodatek katowicki) s. 13.