Parafia św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym

Dzieje parafii św. Katarzyny w Jastrzębiu Górnym są nieodłącznie związane z historią Górnego Śląska. Jej powstanie datuje się na drugą połowę XIV wieku. Trudno jednoznacznie określić datę roczną, jednak już w 1376 roku w zapiskach notarialnych archidiakonatu opolskiego występuje wzmianka o parafii w osadzie Hermansdorf, utożsamianą z późniejszym Jastrzębiem. Następnym źródłem są akta procesu o dziesięcinę z klasztorem Dominikanek w Raciborzu. Jako świadkowie występują tam dwaj kolejni proboszczowie parafii św. Katarzyny: ks. Mikołaj i ks. Marcin.

Z powstaniem kościoła w Jastrzębiu związana jest legenda dotycząca szlachcica zaatakowanego przez dziki w czasie polowania. Szlachcic znajdując się w obliczu śmierci przyrzekł Bogu, że jeśli przeżyje, wybuduje na tym miejscu kościół. Po swoim ocaleniu, dotrzymał słowa. W parafii istniał nie tylko kult św. Katarzyny, ale także Opatrzności Bożej.

W 1764 roku w parafii powstało Bractwo Opatrzności Bożej, zrzeszające wielu parafian. W tym samym czasie papież Klemens XIII ustalił odpust Opatrzności Bożej na szóstą niedzielę po Zielonych Świątkach. Dało to początek długoletniej tradycji pielgrzymek z Żor i Rybnika na odpust. Po 9 latach swojej działalności bractwo ufundowało parafii obraz Opatrzności Bożej, który został umieszczony w prezbiterium. 26 czerwca 1811 spłonął drewniany kościół św. Katarzyny, który był co najmniej drugą świątynią w posiadaniu parafii w Jastrzębiu. Parafianie wybudowali tymczasowy, zastępczy kościół i jednocześnie rozpoczęli starania o budowę nowego murowanego już kościoła. 16 października 1825 odbyło się jego uroczyste poświęcenie. Został on wybudowany z fundacji Strachwitzów, ówczesnych właścicieli Jastrzębia. Proboszczem był wtedy ks. Karol Józef Equart.

Obecnie parafianie nadal korzystają z kościoła wybudowanego w 1825 roku. Jest to świątynia wzniesiona w stylu barokowo-klasycystycznym. Wyraźnie widoczny jest jednak wpływ barokowej sztuki Moraw. Charakterystyczna jest trójprzęsłowa nawa, jedna wieża, prosty rzut i skromne detale architektoniczne. Obecny ołtarz, ambonę i sedilia zaprojektował plastyk Wiktor Ostrzołek.

Znamienne jest, że w 1976 roku parafia św. Katarzyny liczyła aż 75 tys. osób. Było to spowodowane ogromnym napływem ludności na tereny Jastrzębia, związanym z potrzebą dużej ilości pracowników do jastrzębskich kopalń. Liczba parafian spadła jednak do 9300 na skutek erygowania nowych parafii w mieście.

W 1973 roku od parafii odłączono dwie ulice (Małopolska i Beskidzka), które stały się odtąd częścią parafii w Jastrzębiu Zdroju. 18 kwietnia 1984 doszło do kolejnego podziału parafii, na Dubielcu została utworzona parafia NMP Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej, a następnie 19 sierpnia 1984 erygowano parafię pw. Miłosierdzia Bożego.

Od listopada 1991 roku w parafii ukazuje się gazetka parafialna pt. „Spes”. W parafii funkcjonuje ochronka, hospicjum, Katolicki Klub Trzeźwości i Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży. We wrześniu 1999 roku rozpoczęła się budowa domu parafialnego, który po ukończeniu stał się miejscem spotkań formacyjnych grup parafialnych,a także hospicjum należącym do parafii.

Proboszczowie

• ks. Jan Sobczyk (1921-1925)
• ks. Franciszek Macherski administrator (1925)
• ks. Józef Czernik (1925-1932)
• ks. Franciszek Macherski administrator (1932)
• ks. Augustyn Machalica (1932-1959)
• ks. Józef Okrent substytut (1940-1945)
• ks. Antoni Pitas substytut (1959-1960), administrator (1960-1971)
• ks. Czesław Podleski (1971-1974)
• ks. Bernard Czernecki (1974-1979)
• ks. Emil Dyrda (1979-1986)
• ks. Wacław Basiak (1986-nadal)