Kościół Akademicki w Rybniku

kościół akademicki

Obecny Kościół Akademicki w Rybniku to prezbiterium dawnego kościoła parafialnego Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zbudowanego w stylu gotyckim i pochodzącego z połowy XV wieku. Umiejscowiony jest na tzw. Górce Kościelnej (Cerekwickiej). Budowę kościoła przypisuje się proboszczowi Marcinowi Strzale (1432-1449, 1472) oraz jego następcy Marcinowi Dedokowi. Fundację obiektu przypisuje się księciu rybnickiemu Wacławowi, względnie Mikołajowi. Budowlę postawiono w miejscu kościoła drewnianego sprzed 1180 roku, którego fundatorem był książę raciborsko–opolski Mieszko I Plątonogi, syn Władysława Wygnańca. Pierwszy z seniorów - zgodnie z ustawą sukcesyjną z 1138 roku - Władysław był najstarszym synem księcia Bolesława Krzywoustego. Kościół natomiast składał się z nawy głównej, kamienno-ceglanego prezbiterium i drewnianej wieży. Ta ostatnia pochodziła prawdopodobnie sprzed połowy XV wieku.

Wieże oraz nawy kościoła rozebrano w lipcu 1798 roku, wykorzystując uzyskany materiał przy budowie kościoła Matki Bożej Bolesnej (1798-1801). Prezbiterium zaś przeznaczono na kaplicę cmentarną. W jej podziemiach spoczywa zmarły w 1808 roku ostatni proboszcz kościoła NMP, budowniczy kościoła Matki Bożej Bolesnej - ks. Feliks Reisner. Pochowani zostali tam również przedstawiciele rodziny Węgierskich, ostatnich prywatnych właścicieli rybnickiego państwa stanowego. Zachowane prezbiterium jest orientowane; mury zostały wzmocnione szkarpami; na ścianie wschodniej osłonięto wykrój ostrołukowej tęczy. Nad dwuspadowym, pokrytym dachówką dachem wznosi się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę. W kościele tym w latach 1619-1620 głosił kazania Jan Sarkander.

Duszpasterze akademiccy

ks. Oskar Tomas (1975-1977)
ks. Józef Kaul (1977-1978)
ks. Tadeusz Pietrzyk (1978-1981)
ks. Stefan Nowok (1981-1984)
ks. Józef Kaul
ks. Dariusz Niesiobęcki (1993-1996)
ks. Zbigniew Mizia (1996-1999)
ks. Stefan Czermiński (1999-2002)
ks. Michał Anderko (2002-2005)
ks. dr Grzegorz Wita (2004-2006)
ks. dr Rafał Śpiewak (2006-2016)
ks. Krzysztof Nowrot (2016-nadal)

Bibliografia

M. Szołtysek, Stary kościół, czyli 200 lat parafii Matki Boskiej Bolesnej w Rybniku, Rybnik 2001; A. Trunghardt, Dzieje Rybnika i dawniejszego państwa rybnickiego na Górnym Śląsku, Rybnik 1925 [reprint Rybnik 2000], s. 16 i 73; A.Żukowski, A. Gudzik, Szlakami Zielonego Śląska 1, Czerwionka-Leszczyny 2010, s. 286.