Kościół Akademicki w Rybniku: Różnice pomiędzy wersjami
(dr) |
(uzupełnienie) |
||
| (Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Obecny Kościół Akademicki w Rybniku to [[prezbiterium]] dawnego kościoła parafialnego Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zbudowanego w stylu gotyckim i pochodzącego z połowy XV wieku. Umiejscowiony jest na tzw. Górce Kościelnej (Cerekwickiej). Budowę kościoła przypisuje się proboszczowi Marcinowi Strzale (1432-1449, 1472) oraz jego następcy Marcinowi Dedokowi. Fundację obiektu przypisuje się księciu rybnickiemu Wacławowi, względnie Mikołajowi. Budowlę postawiono w miejscu kościoła drewnianego sprzed 1180 roku, którego fundatorem był książę raciborsko - opolski Mieszko I Plątonogi, syn Władysława Wygnańca. Pierwszy z seniorów - zgodnie z ustawą sukcesyjną z 1138 roku - Władysław był najstarszym synem księcia Bolesława Krzywoustego. Kościół natomiast składał się z nawy głównej, kamienno - ceglanego prezbiterium i drewnianej wieży. Ta ostatnia pochodziła prawdopodobnie sprzed połowy XV wieku. | Obecny Kościół Akademicki w Rybniku to [[prezbiterium]] dawnego kościoła parafialnego Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zbudowanego w stylu gotyckim i pochodzącego z połowy XV wieku. Umiejscowiony jest na tzw. Górce Kościelnej (Cerekwickiej). Budowę kościoła przypisuje się proboszczowi Marcinowi Strzale (1432-1449, 1472) oraz jego następcy Marcinowi Dedokowi. Fundację obiektu przypisuje się księciu rybnickiemu Wacławowi, względnie Mikołajowi. Budowlę postawiono w miejscu kościoła drewnianego sprzed 1180 roku, którego fundatorem był książę raciborsko - opolski Mieszko I Plątonogi, syn Władysława Wygnańca. Pierwszy z seniorów - zgodnie z ustawą sukcesyjną z 1138 roku - Władysław był najstarszym synem księcia Bolesława Krzywoustego. Kościół natomiast składał się z nawy głównej, kamienno - ceglanego prezbiterium i drewnianej wieży. Ta ostatnia pochodziła prawdopodobnie sprzed połowy XV wieku. | ||
W 1679 roku kościół miał 23 metry długości i 9 metrów szerokości. Przylegała do niego drewniana dzwonnica o spiczastym, gotyckim hełmie, mająca na rogach cztery smukłe wieżyczki. XVII-wieczny wizytator Joannston zanotował, że podłoga w kościele była wyłożona cegłami, a nad głowami wiernych w nawie zawieszony był płaski drewniany sufit z polichromią. Prezbiterium miało prawdziwe żebrowe sklepienie. Napisał także: ''Tak samo murowana zakrystia jest sklepiona, dość przestronna, ale niedobrze zamknięta, przeto już nieraz złodzieje przez nią do kościoła się wdarli''. | |||
Wieże oraz nawy kościoła rozebrano w lipcu 1798 roku, wykorzystując uzyskany materiał przy budowie [[Parafia Matki Bożej Bolesnej w Rybniku|kościoła pw. Matki Bożej Bolesnej]] (1798-1801). Prezbiterium zaś przeznaczono na kaplicę cmentarną. W jej podziemiach spoczywa zmarły w 1808 roku ostatni proboszcz kościoła NMP, budowniczy kościoła Matki Bożej Bolesnej - [[Reisner Feliks|ks. Feliks Reisner]]. Pochowani zostali tam również przedstawiciele rodziny Węgierskich, ostatnich prywatnych właścicieli rybnickiego państwa stanowego. Zachowane prezbiterium jest orientowane; mury zostały wzmocnione szkarpami; na ścianie wschodniej osłonięto wykrój ostrołukowej tęczy. Nad dwuspadowym, pokrytym dachówką dachem wznosi się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę. | Wieże oraz nawy kościoła rozebrano w lipcu 1798 roku, wykorzystując uzyskany materiał przy budowie [[Parafia Matki Bożej Bolesnej w Rybniku|kościoła pw. Matki Bożej Bolesnej]] (1798-1801). Prezbiterium zaś przeznaczono na kaplicę cmentarną. W jej podziemiach spoczywa zmarły w 1808 roku ostatni proboszcz kościoła NMP, budowniczy kościoła Matki Bożej Bolesnej - [[Reisner Feliks|ks. Feliks Reisner]]. Pochowani zostali tam również przedstawiciele rodziny Węgierskich, ostatnich prywatnych właścicieli rybnickiego państwa stanowego. Zachowane prezbiterium jest orientowane; mury zostały wzmocnione szkarpami; na ścianie wschodniej osłonięto wykrój ostrołukowej tęczy. Nad dwuspadowym, pokrytym dachówką dachem wznosi się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę. | ||
| Linia 13: | Linia 15: | ||
*[[Nowok Stefan|ks. Stefan Nowok]] (1981-1984) | *[[Nowok Stefan|ks. Stefan Nowok]] (1981-1984) | ||
*[[Kaul Józef|ks. Józef Kaul]] | *[[Kaul Józef|ks. Józef Kaul]] | ||
*[[Niesiobęcki Dariusz| ks. Dariusz Niesiobęcki]] | *[[Niesiobęcki Dariusz| ks. Dariusz Niesiobęcki]] (1993-1996) | ||
*[[Mizia Zbigniew|ks. Zbigniew Mizia]] (1996-1999) | *[[Mizia Zbigniew|ks. Zbigniew Mizia]] (1996-1999) | ||
*[[Czermiński Stefan|ks. Stefan Czermiński]] (1999-2002) | *[[Czermiński Stefan|ks. Stefan Czermiński]] (1999-2002) | ||
| Linia 19: | Linia 21: | ||
*[[Wita Grzegorz|ks. dr Grzegorz Wita]] (2004-2006) | *[[Wita Grzegorz|ks. dr Grzegorz Wita]] (2004-2006) | ||
*[[Śpiewak Rafał|ks. dr Rafał Śpiewak]] (2006-2016) | *[[Śpiewak Rafał|ks. dr Rafał Śpiewak]] (2006-2016) | ||
*[[Nowrot Krzysztof|ks. Krzysztof Nowrot]] (2016-nadal) | *[[Nowrot Krzysztof|ks. Krzysztof Nowrot]] (2016-2019) | ||
*[[Iwanecki Wojciech|ks. Wojciech Iwanecki]] (2019-nadal) | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
M. Szołtysek, Stary kościół, czyli 200 lat parafii Matki Boskiej Bolesnej w Rybniku, Rybnik 2001; A. Trunghardt, Dzieje Rybnika i dawniejszego państwa rybnickiego na Górnym Śląsku, Rybnik 1925 [reprint Rybnik 2000], s. 16 i 73; A. Żukowski, A. Gudzik, Szlakami Zielonego Śląska 1, Czerwionka-Leszczyny 2010, s. 286. | M. Szołtysek, Stary kościół, czyli 200 lat parafii Matki Boskiej Bolesnej w Rybniku, Rybnik 2001; A. Trunghardt, Dzieje Rybnika i dawniejszego państwa rybnickiego na Górnym Śląsku, Rybnik 1925 [reprint Rybnik 2000], s. 16 i 73; A. Żukowski, A. Gudzik, Szlakami Zielonego Śląska 1, Czerwionka-Leszczyny 2010, s. 286; Gość Niedzielny, nr 8/1610, 26 lutego 2023, Archidiecezja katowicka, s. VI-VII | ||
[[Kategoria:Kościoły i kaplice|R]] | [[Kategoria:Kościoły i kaplice|R]] | ||
[[Kategoria:Rybnik]] | [[Kategoria:Rybnik]] | ||
Aktualna wersja na dzień 17:24, 26 lut 2023
Obecny Kościół Akademicki w Rybniku to prezbiterium dawnego kościoła parafialnego Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny zbudowanego w stylu gotyckim i pochodzącego z połowy XV wieku. Umiejscowiony jest na tzw. Górce Kościelnej (Cerekwickiej). Budowę kościoła przypisuje się proboszczowi Marcinowi Strzale (1432-1449, 1472) oraz jego następcy Marcinowi Dedokowi. Fundację obiektu przypisuje się księciu rybnickiemu Wacławowi, względnie Mikołajowi. Budowlę postawiono w miejscu kościoła drewnianego sprzed 1180 roku, którego fundatorem był książę raciborsko - opolski Mieszko I Plątonogi, syn Władysława Wygnańca. Pierwszy z seniorów - zgodnie z ustawą sukcesyjną z 1138 roku - Władysław był najstarszym synem księcia Bolesława Krzywoustego. Kościół natomiast składał się z nawy głównej, kamienno - ceglanego prezbiterium i drewnianej wieży. Ta ostatnia pochodziła prawdopodobnie sprzed połowy XV wieku.
W 1679 roku kościół miał 23 metry długości i 9 metrów szerokości. Przylegała do niego drewniana dzwonnica o spiczastym, gotyckim hełmie, mająca na rogach cztery smukłe wieżyczki. XVII-wieczny wizytator Joannston zanotował, że podłoga w kościele była wyłożona cegłami, a nad głowami wiernych w nawie zawieszony był płaski drewniany sufit z polichromią. Prezbiterium miało prawdziwe żebrowe sklepienie. Napisał także: Tak samo murowana zakrystia jest sklepiona, dość przestronna, ale niedobrze zamknięta, przeto już nieraz złodzieje przez nią do kościoła się wdarli.
Wieże oraz nawy kościoła rozebrano w lipcu 1798 roku, wykorzystując uzyskany materiał przy budowie kościoła pw. Matki Bożej Bolesnej (1798-1801). Prezbiterium zaś przeznaczono na kaplicę cmentarną. W jej podziemiach spoczywa zmarły w 1808 roku ostatni proboszcz kościoła NMP, budowniczy kościoła Matki Bożej Bolesnej - ks. Feliks Reisner. Pochowani zostali tam również przedstawiciele rodziny Węgierskich, ostatnich prywatnych właścicieli rybnickiego państwa stanowego. Zachowane prezbiterium jest orientowane; mury zostały wzmocnione szkarpami; na ścianie wschodniej osłonięto wykrój ostrołukowej tęczy. Nad dwuspadowym, pokrytym dachówką dachem wznosi się ośmioboczna wieżyczka na sygnaturkę.
- W kościele tym w latach 1619-1620 głosił kazania Jan Sarkander.
Duszpasterze akademiccy
- ks. Oskar Tomas (1975-1977)
- ks. Józef Kaul (1977-1978)
- ks. Tadeusz Pietrzyk (1978-1981)
- ks. Stefan Nowok (1981-1984)
- ks. Józef Kaul
- ks. Dariusz Niesiobęcki (1993-1996)
- ks. Zbigniew Mizia (1996-1999)
- ks. Stefan Czermiński (1999-2002)
- ks. Michał Anderko (2002-2005)
- ks. dr Grzegorz Wita (2004-2006)
- ks. dr Rafał Śpiewak (2006-2016)
- ks. Krzysztof Nowrot (2016-2019)
- ks. Wojciech Iwanecki (2019-nadal)
Bibliografia
M. Szołtysek, Stary kościół, czyli 200 lat parafii Matki Boskiej Bolesnej w Rybniku, Rybnik 2001; A. Trunghardt, Dzieje Rybnika i dawniejszego państwa rybnickiego na Górnym Śląsku, Rybnik 1925 [reprint Rybnik 2000], s. 16 i 73; A. Żukowski, A. Gudzik, Szlakami Zielonego Śląska 1, Czerwionka-Leszczyny 2010, s. 286; Gość Niedzielny, nr 8/1610, 26 lutego 2023, Archidiecezja katowicka, s. VI-VII