Parafia Opatrzności Bożej w Gaszowicach

Z e-ncyklopedia
Gaszowice1.jpg

W XIII wieku osada należała do miejscowości uiszczających dziesięcinę na rzecz klasztoru norbertanek w Rybniku. W 1316 roku Gaszowice zostały w źródłach wymienione w kontekście przynależności do parafii w Raciborzu. W tym czasie były już własnością Raszczyckich. Od 1447 roku wieś wchodziła w skład wspólnoty w Lyskach, należącej wówczas do dekanatu raciborskiego. W 1603 roku natomiast osada przeszła na własność raciborskich dominikanek; pozostając w ich rękach do 1810 roku. Wcześniej, bo w 1738 roku wieś została przyłączona do dekanatu pogrzebieńskiego.

Pierwsze starania dotyczące budowy własnego kościoła zaczęto tutaj podejmować w XIX wieku. Zostały one uwieńczone powodzeniem dopiero w okresie międzywojennym. Aż do tego czasu nabożeństwa sprawowano w kaplicy pw. św. Jana Nepomucena - najpierw drewnianej, a od 1911 roku murowanej. 6 stycznia 1927 został powołany komitet budowy kościoła; miesiąc później rozpoczęto prace budowlane, do celów sakralnych - prezbiterium - przystosowując pomieszczenia miejscowego zamku. Tam również zamieszkał kapłan. Następnie dobudowano nawę główną oraz wieżę, na której 14 września zamontowano metalowy krzyż. W tym samym czasie oddano do użytku cmentarz. Poświęcenia kościoła 20 listopada 1927 dokonał wikariusz generalny ks. Wilhelm Kasperlik. W 1928 roku fragmentem wystroju wnętrza stał się nowy ołtarz główny, który wyszedł spod dłuta Pawła Kaisera z Rybnika. On również w 1932 roku wykonał boczny ołtarz św. Barbary. Twórcą drugiego z bocznych ołtarzy pw. Najświętszej Maryi Panny w 1935 roku był miejscowy rzeźbiarz Wolnik.

18 listopada 1929 bp Arkadiusz Lisiecki erygował w Gaszowicach parafię. W 1930 roku wspólnota wzbogaciła się o 3 dzwony noszące imiona Urban, Maria i Józef, odlane w ludwisarni Szwabe w Bielsku. Dwa pierwsze podczas II wojny światowej zostały zarekwirowane na cele wojskowe. Stąd też w 1957 roku zakupiono nowe dzwony. Podczas wojennej zawieruchy zawaleniu uległa również jedna z kościelnych wież - odbudowana w 1946 roku - oraz zostały zniszczone organy. Nowe, w 1959 roku ufundowali miejscowi górnicy. W lipcu 1959 roku do parafii przybyły też siostry salwatorianki. W czerwcu 1962 roku, na zaproszenie ks. Franciszka Koniecznego parafię odwiedził bp Karol Wojtyła. Stąd też w czerwcu 2012 roku Gaszowice otrzymały relikwie - wtedy jeszcze - błogosławionego, a dziś już św. Jana Pawła II.

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret ustanawiający stację duszpasterską w Gaszowicach, WD 1927, nr 6, s. 37; Dekret ustanawiający parafię w Gaszowicach, WD 1929, nr 2, s. 18; Dekret dot. zmiany granic parafii, WD 1949, nr 1-6, s. 21-22; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 124-125; A. Burda, Kościół w zamku. Parafia pw. Opatrzności Bożej w Gaszowicach, GN 2003, nr 21, (dodatek katowicki), s. 28; M. Sarapkiewicz, Jan Paweł II wpadł tu na chwilę, "Tygodnik rybnicki" 2012, nr 37 (305), s. 17; www.parafiagaszowice.pl [odczyt 7.10.2012].