Parafia św. Mikołaja w Reptach Śląskich

Z e-ncyklopedia

Miejscowość Repty Śląskie stanowi jedną z dzielnic miasta Tarnowskie Góry. Pierwszą historyczną informację o Reptach uzyskujemy z bulli papieża Innocentego III (1198 – 1216) z dnia 12 sierpnia 1201 który został wystawiony w Senji. We wspomnianym dokumencie papież zatwierdził ziemie należące do zakonu Premonstratensów klasztoru św. Wincentego we Wrocławiu. Książę Mieczysław Opolski syn króla Bolesława Kędzierzawego podarował część swoich posiadłości z ziemi bytomskiej zakonowi. Początkowo do parafii należały: Stare Tarnowice, Bobrowniki, Ptakowice, Stolarzowice, Lasowice, Sowice, Opatowice, Rybna, Pniowice a także powstające później Tarnowskie Góry. Parafia uległa kilkakrotnemu podziałowi terytorialnemu. W 1415 zostały przy niej tylko Ptakowice, Bobrowniki i Stolarzowice, na których to polach w XVII wieku powstała wieś Górniki. W 1911 roku od Rept odłączyły się Bobrowniki, które stały się samodzielną parafią. Z nastaniem II Rzeczpospolitej i podziałem Górnego Śląska, Ptakowice weszły w skład parafii w Zbrosławicach, a w 1926 roku Stolarzowice z Górnikami stały się osobną jednostką parafialną z kościołem pod wezwaniem Chrystusa Króla Wszechświata w Stolarzowicach.

Kościół i jego wyposażenie

Przed 1323 rokiem erygowana została parafia pod wezwaniem świętego Mikołaja – do tej pory Repty podlegały parafii bytomskiej. Parafia wspomniana była w spisach świętopietrza dopiero w 1325 roku. W okresie reformacji, przez jakiś czas kościół został przejęty przez ewangelików. Edyktem z 6 marca 1629 cesarz Austrii zwrócił kościół w Reptach katolikom.

Pierwszy kościół a raczej kaplica była drewniana. Z fundacji krakowskiego kanonika Henryka z Rept powstała nowa budowla kościoła, ale dokładna data powstania nie jest znana. Ten kościół był czynny do 1871 roku, kiedy to ze względu na swój stan zaczął zagrażać bezpieczeństwu. Dzięki staraniom księdza proboszcza Antoniego Soboty na miejscu poprzedniego zbudowano nowy, murowany w stylu neogotyckim wykorzystując przy jego budowie elementy starego kościoła (schody kamienne na wieże, fundamenty kamienne, ołtarze boczne obecnie obudowane drewnem). Budowę obecnego kościoła ukończono w 1872 roku. Fundatorem tej świątyni był hrabia Guido von Donnersmarck. Kościół został konsekrowany 21 września 1871.

Projektantem kościoła był architekt Heinze, zachowały się również projekty wnętrza wykonane przez Karla Johanna Lüdeckego. W czasie II wojny światowej Niemcy skonfiskowali dwa dzwony pozostawiając parafii największy gotycki z 1487 roku. Ksiądz Leon Roter zakupił dla parafii dwa dzwony.

Kościół otoczony jest cmentarzem – jedna część pochodzi z pierwszego kościoła a druga została ofiarowana przez Guido von Donnersmarka. Na cmentarzu parafialnym pochowano kilkadziesiąt ciał poległych żołnierzy niemieckich i radzieckich (bezimiennych). Po reorganizacji terytorialnej Kościoła w Polsce, w 1992 dekanat wszedł w skład nowo utworzonej diecezji gliwickiej.

Z 2 na 3 maja 2003 włamano się do kościoła. Skradziono: 2 puszki na hostie, kielich mszalny, gong, kadzidło historyczne w stylu neogotyckim, łódkę na mirrę, naczynie na wodę święconą, dwa lichtarze

Około 1300 roku powstały dwie rzeźby pochodzące ze starego już nieistniejącego kościoła w Reptach, gdzie ustawione były na belce tęczowej. Przedstawiają one Matkę Bożą Bolesną i Świętego Jana (krzyż nie zachował się). Figura Matki Bożej Bolesnej ma późnobarokową polichromię zaś figura Świętego Jana Ewangelisty została przemalowana współcześnie.

W starym kościele który został zburzony w 1871 roku używany był rokokowy pozłacany i zdobiony kolorowymi szkiełkami pacyfikał z relikwiami świętego Mikołaja. Z tego kościoła też pochodzi kielich ze złoconego 14 lutowego srebra z 1688 roku. Ten kielich prawdopodobnie został skradziony w 2003 roku. Z nowego neogotyckiego kościoła zbudowanego w 1872 roku pochodzą dwa obrazy przedstawiające Matkę Bożą Bolesną i Serce Pana Jezusa. Nieco wcześniejszy jest obraz świętego Mikołaja z klęczącymi u jego stóp trzema dziewicami oraz młodzieńcami. Namalował go w 1848 roku krakowski twórca obrazów religijnych – Wojciech Eliasz. Interesujący jest obraz z 1860 roku, który nawiązuje do malarstwa włoskiego renesansu: Madonna z Dzieciątkiem, świętym Antonim opatem i świętą Barbarą. Droga Krzyżowa, która znajduje się na ścianach kościoła została ofiarowana przez Donnersmarka.

Proboszczowie

Z zachowanych dokumentów dowiadujemy się, że w 1326 roku proboszczem był ks. Witoslaus, który złożył ofiarę świętopietrza.

Bibliografia

Ks. Herbert Jeziorski, Kościoły i parafie rzymskokatolickie na ziemi tarnogórskiej, Tarnowskie Góry 2006, s. 48 – 52; kronika parafii Repty Śląskie; ttp://www.kuria.gliwice.pl/ [1.05.2011]; http://www.parafia-repty.pl/index.php?q=25&id_q=24 [1.05.2011]; Chrześcijaństwo w Tarnowskich Górach. Wystawa w Roku Jubileuszowym. Muzeum w Tarnowskich Górach 2000.

Źródło: „https://silesia.edu.pl/index.php?title=Parafia_św._Mikołaja_w_Reptach_Śląskich&oldid=41576”