Parafia św. Antoniego z Padwy w Dąbrówce Małej: Różnice pomiędzy wersjami
(dr) |
|||
| (Nie pokazano 28 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Dabrowka mala4.jpg|thumb|fronton kościoła|right]] | |||
[[Plik:Dabrowka mala2.jpg|thumb|z tyłu|right]] | |||
[[Plik:Dabrowka mala1.jpg|thumb|right]] | |||
[[Plik:Dabrowka mala3 prob.jpg|thumb|Probostwo w Dąbrówce Małej|right]] | |||
==Historia miejscowości== | |||
Dzieje Dąbrówki Małej, jednej ze wschodnich dzielnic Katowic, sięgają XV wieku. U swego zarania była to mała wieś wchodząca w skład księstwa siewierskiego. W drugiej połowie XIX wieku dzięki rozwojowi w okolicy przemysłu - m.in. kopalnie i huty - liczba ludności osady zwiększyła się do ponad 2 tys. osób. Na początku XX wieku wzniesiono tutaj ratusz i neobarokowy kościół pw. [[Św. Antoni Padewski|św. Antoniego]]. W latach 1919-1921 mieszkańcy Dąbrówki walczyli w [[Powstania Śląskie|powstaniach śląskich]] oraz brali udział w [[Plebiscyt i jego skutki|plebiscycie]]. W 1960 roku Dąbrówka Mała razem z Szopienicami została przyłączona do Katowic. | |||
9 maja 1921 w czasie III powstania śląskiego na probostwie w Dąbrówce Małej spotkali się [[Korfanty Wojciech|Wojciech Korfanty]] i gen. de Brantes, komendant francuskiej dywizji w Gliwicach, będący delegatem [[Le Rond Henri|gen. Henri Le Ronda]], przewodniczącego Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej w Opolu. Korfanty wraz z de Brantesem ustalili linię demarkacyjną pomiędzy walczącymi siłami polskimi i niemieckimi. | |||
==Kościół== | |||
Kościół św. Antoniego - wg projektu J. F. Klompa z Dortmundu - został wybudowany w latach 1907-1912. J.F. Klomp protestował w piśmie do inwestora - [[Skowronek Ludwik | ks. L. Skowronka]], że przy budowie kościoła został wykorzystany jego projekt, przygotowany na konkurs, który faktycznie jednak się nie odbył. W dokumentach zachowanych w archiwum parafialnym, jako architekt kościoła figuruje niejaki Fischer. | |||
Trójnawowa konstrukcja o charakterze bazylikowym prezentuje styl neobarokowy z elementami modernizmu. W fasadzie kościoła została umieszczona okazała wieża. Wyposażenie kościoła posiada elementy neoromańskie (m.in. ołtarz główny, ambona, konfesjonały, balaski i Pieta) oraz neobarokowe (ołtarze boczne). Te ostatnie powstały w pracowni wrocławskiego rzeźbiarza M. Laua w 1916 roku. Natomiast autorem malowideł ściennych (1933-1934) nad wspomnianymi ołtarzami był krakowski malarz - Pawlikowski. Uroczyste poświęcenie kościoła odbyło się 17 listopada 1912. Dwa lata później w kościele zostały zamontowane pięknie brzmiące organy. W 1916 roku przy kościele założono [[Jadwiżanki - Dąbrówka Mała|klasztor sióstr św. Jadwigi]], a w połowie lat 30. XX wieku wybudowano dom parafialny. W 1948 roku podczas wielkiej wichury, która przeszła nad Katowicami zniszczeniu uległa część kopuły wieży kościoła. Z kolei w latach 80. XX wieku przebudowano [[prezbiterium]] kościoła i wzniesiono dom katechetyczny. | |||
==Parafia== | |||
Parafia rzymskokatolicka św. Antoniego z Padwy w Dąbrówce Małej powstała w 1911 roku. W dokumentach zostały odnotowane najważniejsze wydarzenia z życia wspólnoty. W archiwum zachowały się również dane dotyczące wszystkich osób duchownych - proboszczów i wikariuszy - oraz świeckich od pokoleń związanych z dziejami wspólnoty św. Antoniego. Codzienny rytm życia społeczności parafialnej wyznaczają Msze św., okolicznościowe nabożeństwa, sprawowane sakramenty, pielgrzymki wiernych, obchody ważnych rocznic i jubileuszy oraz wizyty dostojników kościelnych. Przy parafii istnieje oddział [[Katolickie Stowarzyszenie Młodzieży|Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Archidiecezji Katowickiej]]. Od 1993 roku wydaje ona także miesięcznik pt. '' Posłaniec św. Antoniego ''. Dla dzieci i młodzieży szkolnej organizowane są bezpłatne korepetycje pod nazwą '' Edukatorek''. | |||
'''Patrz:''' Gazeta parafialna [[Posłaniec św. Antoniego]] | |||
== Proboszczowie == | == Proboszczowie == | ||
*[[Pucher Wawrzyniec|ks. Wawrzyniec Pucher]] (1912-1924) | *[[Pucher Wawrzyniec|ks. Wawrzyniec Pucher]] (1912-1924) | ||
| Linia 7: | Linia 22: | ||
*[[Rottau Bernard|ks. Bernard Rottau]] (1975-2003) | *[[Rottau Bernard|ks. Bernard Rottau]] (1975-2003) | ||
*[[Noras Andrzej|ks. Andrzej Noras]] (2003-nadal) | *[[Noras Andrzej|ks. Andrzej Noras]] (2003-nadal) | ||
==Bibliografia== | |||
== Bibliografia == | Za: Parafia rzymskokatolicka św. Antoniego z Padwy w Katowicach - Dąbrówce Małej (folder); Dekret dot. zmiany granicy parafii, RAA 1924, nr 17, s. 84; A. Palion, Być dobrym jak chleb. 90-lecie parafii świętego Antoniego Padewskiego w Dąbrówce Małej, Dąbrówka Mała 2002; D. Głazek, Domus Celeberrima. Architektura sakralna (katolicka) w przemysłowej części Górnego Śląska 1870-1914, Katowice 2003, s. 160. | ||
Dekret dot. zmiany granicy parafii, RAA 1924, nr 17, s. 84; A. Palion, Być dobrym jak chleb. 90-lecie parafii świętego Antoniego Padewskiego w Dąbrówce Małej, Dąbrówka Mała 2002; D. Głazek, Domus | |||
{{Dekanaty}} | {{Dekanaty}} | ||
[[Kategoria:Parafie - D|Dąbrówka Mała]] | [[Kategoria:Parafie - D|Dąbrówka Mała]] | ||
[[Kategoria:Dekanat Katowice-Bogucice|Dąbrówka Mała]] | [[Kategoria:Dekanat Katowice-Bogucice|Dąbrówka Mała]] | ||
Aktualna wersja na dzień 15:23, 29 maj 2021
Historia miejscowości
Dzieje Dąbrówki Małej, jednej ze wschodnich dzielnic Katowic, sięgają XV wieku. U swego zarania była to mała wieś wchodząca w skład księstwa siewierskiego. W drugiej połowie XIX wieku dzięki rozwojowi w okolicy przemysłu - m.in. kopalnie i huty - liczba ludności osady zwiększyła się do ponad 2 tys. osób. Na początku XX wieku wzniesiono tutaj ratusz i neobarokowy kościół pw. św. Antoniego. W latach 1919-1921 mieszkańcy Dąbrówki walczyli w powstaniach śląskich oraz brali udział w plebiscycie. W 1960 roku Dąbrówka Mała razem z Szopienicami została przyłączona do Katowic.
9 maja 1921 w czasie III powstania śląskiego na probostwie w Dąbrówce Małej spotkali się Wojciech Korfanty i gen. de Brantes, komendant francuskiej dywizji w Gliwicach, będący delegatem gen. Henri Le Ronda, przewodniczącego Międzysojuszniczej Komisji Rządzącej i Plebiscytowej w Opolu. Korfanty wraz z de Brantesem ustalili linię demarkacyjną pomiędzy walczącymi siłami polskimi i niemieckimi.
Kościół
Kościół św. Antoniego - wg projektu J. F. Klompa z Dortmundu - został wybudowany w latach 1907-1912. J.F. Klomp protestował w piśmie do inwestora - ks. L. Skowronka, że przy budowie kościoła został wykorzystany jego projekt, przygotowany na konkurs, który faktycznie jednak się nie odbył. W dokumentach zachowanych w archiwum parafialnym, jako architekt kościoła figuruje niejaki Fischer.
Trójnawowa konstrukcja o charakterze bazylikowym prezentuje styl neobarokowy z elementami modernizmu. W fasadzie kościoła została umieszczona okazała wieża. Wyposażenie kościoła posiada elementy neoromańskie (m.in. ołtarz główny, ambona, konfesjonały, balaski i Pieta) oraz neobarokowe (ołtarze boczne). Te ostatnie powstały w pracowni wrocławskiego rzeźbiarza M. Laua w 1916 roku. Natomiast autorem malowideł ściennych (1933-1934) nad wspomnianymi ołtarzami był krakowski malarz - Pawlikowski. Uroczyste poświęcenie kościoła odbyło się 17 listopada 1912. Dwa lata później w kościele zostały zamontowane pięknie brzmiące organy. W 1916 roku przy kościele założono klasztor sióstr św. Jadwigi, a w połowie lat 30. XX wieku wybudowano dom parafialny. W 1948 roku podczas wielkiej wichury, która przeszła nad Katowicami zniszczeniu uległa część kopuły wieży kościoła. Z kolei w latach 80. XX wieku przebudowano prezbiterium kościoła i wzniesiono dom katechetyczny.
Parafia
Parafia rzymskokatolicka św. Antoniego z Padwy w Dąbrówce Małej powstała w 1911 roku. W dokumentach zostały odnotowane najważniejsze wydarzenia z życia wspólnoty. W archiwum zachowały się również dane dotyczące wszystkich osób duchownych - proboszczów i wikariuszy - oraz świeckich od pokoleń związanych z dziejami wspólnoty św. Antoniego. Codzienny rytm życia społeczności parafialnej wyznaczają Msze św., okolicznościowe nabożeństwa, sprawowane sakramenty, pielgrzymki wiernych, obchody ważnych rocznic i jubileuszy oraz wizyty dostojników kościelnych. Przy parafii istnieje oddział Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Archidiecezji Katowickiej. Od 1993 roku wydaje ona także miesięcznik pt. Posłaniec św. Antoniego . Dla dzieci i młodzieży szkolnej organizowane są bezpłatne korepetycje pod nazwą Edukatorek.
Patrz: Gazeta parafialna Posłaniec św. Antoniego
Proboszczowie
- ks. Wawrzyniec Pucher (1912-1924)
- ks. Jan Koziełek (1924-1931)
- ks. Maksymilian Wojtas (1931-1962)
- ks. Stefan Kwieciński administrator (1962-1966), proboszcz (1966-1975)
- ks. Bernard Rottau (1975-2003)
- ks. Andrzej Noras (2003-nadal)
Bibliografia
Za: Parafia rzymskokatolicka św. Antoniego z Padwy w Katowicach - Dąbrówce Małej (folder); Dekret dot. zmiany granicy parafii, RAA 1924, nr 17, s. 84; A. Palion, Być dobrym jak chleb. 90-lecie parafii świętego Antoniego Padewskiego w Dąbrówce Małej, Dąbrówka Mała 2002; D. Głazek, Domus Celeberrima. Architektura sakralna (katolicka) w przemysłowej części Górnego Śląska 1870-1914, Katowice 2003, s. 160.
| ||||||||||