Miczek Franciszek

Z e-ncyklopedia
Wersja z dnia 22:03, 28 sie 2017 autorstwa Mira (dyskusja | edycje) (uzupełnienie - kategoria)
(różn.) ← poprzednia wersja | przejdź do aktualnej wersji (różn.) | następna wersja → (różn.)

Miczek Franciszek (1863-1934), proboszcz w Warszowicach

Miczek Franciszek.jpg

Urodził się 8 sierpnia 1863 w Miedźnej k. Pszczyny, był jednym z siedmiorga dzieci Jana, gospodarza, i Zofii z d. Janyga. Jego kuzynem ze strony matki był ks. infułat Jan Kapica. Po ukończeniu dwuletniej szkoły w Miedźnej (w 1875 roku) kontynuował naukę w prywatnej szkole ss. boromeuszek w Pszczynie, gdzie nauczył się języka niemieckiego. Po ukończeniu szkoły (1878) został przyjęty do drugiej klasy gimnazjum w Bielsku. Nie odpowiadał mu duch niemiecki panujący w szkole, dlatego za zgodą matki w 1885 roku przeniósł się do Gimnazjum św. Anny w Krakowie. Największy wpływ wywarł wówczas na niego członek Akademii Umiejętności Jan Czubek, znawca literatury starożytnej, który uczył umiłowania tego, co polskie. Po maturze w 1886 roku (był jedynym na Śląsku, który w tym okresie ukończył szkołę średnią z językiem polskim jako wykładowym) za zgodą pruskiego ministra oświaty G. Gosslera wstąpił na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Wrocławskiego. Równocześnie jako wolny słuchacz uczęszczał na wykłady z literatury polskiej znanego slawisty W. Nehringa. Święcenia kapłańskie przyjął 23 czerwca 1890.

Pracę duszpasterską rozpoczął w Rybniku. Tam podjął pracę nad pogłębianiem życia religijnego i narodowego parafian. W czerwcu 1891 roku założył Towarzystwo św. Alojzego z myślą o katolickim wychowaniu młodzieży. Obdarzony talentem reżyserskim, zdołał stworzyć z członków Towarzystwa i ich rodzin zespół teatralny. Razem z ks. R. Rychlem napisał dla zespołu pięcioaktowy dramat w języku polskim, oparty na Ewangelii (Męka Pana Jezusa). Na spektakle amatorskiego zespołu zaczęli przyjeżdżać do Rybnika specjalnymi pociągami złaknieni polskiego słowa widzowie z Wrocławia, Raciborza, Cieszyna, Głogówka i Krakowa. Pasje wystawiano zwykle 7-8 razy w roku, dlatego Rybnik nazywano wówczas „Polskim Oberammergau". Gdy w 1895 roku dopisał szósty akt dramatu pt. Chrystus przed Herodem, jeszcze bardziej zwiększyła się atrakcyjność przedstawienia. Dalszemu rozwojowi amatorskiej sceny przeszkodziła rejencja opolska, uznając go za niebezpiecznego agitatora polskości i zakazując w kwietniu 1895 roku prowadzenia działalności teatralnej.

Razem z ks. Pawłem Bernertem z Rydułtów założył w 1893 roku Związek Katolickich Robotników, zrzeszający głównie górników. Z powodu wielkiej liczby członków zebrania związku odbywały się w cechowni kopalni „Leo" (obecnie „Rydułtowy"). Celem duchownych było kształtowanie religijno-moralnych postaw robotników, stawianie tamy germanizacji i prądom obcym chrześcijaństwu, szczególnie socjalizmowi. Równolegle z tymi nurtami działalności wszczął w 1892 roku szeroką akcję wdrażania parafian do czytania w języku polskim. Zorganizował we współpracy z Towarzystwem św. Antoniego największą bibliotekę prowadzoną przez organizację katolicką na Śląsku. Ponadto założył kilkudziesięcioosobowy chór śpiewający ze śpiewników sprowadzanych z Krakowa.

W roku 1895, na skutek choroby rybnickiego proboszcza ks. Edwarda Bolika, kierował pracami nad utworzeniem parafii pw. Bożego Ciała w Jankowicach Rybnickich. Zarządzał budową plebanii, zbierał fundusze, organizował spotkania a w późniejszych latach doglądał parafii. Znana jest także historia, jakoby ks. Miczka został wezwany dwa razy w ciągu jednego dnia do chorych w Jankowicach, co było spowodowane nieporozumieniem rodzin. Kiedy za drugim razem przybył do chorego, uznał że nie było potrzeby wzywać księdza, skrytykował rodzinę i odszedł bez udzielenia sakramentu chorych. W ten sam dzień chory zmarł. Miało to mieć wpływ na dalsze życie kapłańskie księdza.

Wskutek dyskryminacji przez władze pruskie i szykan ze strony policji zapadł w 1897 roku na ciężką chorobę. Na leczenie udał się do Kissingen, a potem do Lądka Zdroju. W 1898 roku został kapelanem domowym Sióstr Szkolnych w Opolu. 4 września 1899, będąc jedynym kandydatem, objął parafię w Warszowicach k. Żor, mimo sprzeciwu patrona kościoła – księcia pszczyńskiego. W Warszowicach odnowił zabytkowy kościół, ufundował nowe ołtarze. W 1901 roku założył Kasę Raiffeisena, udzielającą tanich kredytów i pomyślaną jako „szkoła dla drobnych ciułaczy". W 1903 roku zainicjował budowę nowej szkoły i mieszkania dla nauczyciela. W 1906 roku wybudował przytułek dla samotnych kobiet, zapewniając im także utrzymanie i pracę. Wiele uwagi poświęcał biednym. Ożywił życie religijne parafii: w 1906 roku założył Zakon św. Franciszka, inspirował działalność Bractwa Różańcowego, Bractwa św. Rodziny i Kongregacji Mariańskiej.

Był wybitnym spowiednikiem i miał prawo rozgrzeszania z grzechów zastrzeżonych. Penitenci przyjeżdżali do niego z Wodzisławia, Rybnika, Pszczyny, Gliwic i Katowic. Przez pewien okres był spowiednikiem późniejszego prymasa Polski A. Hlonda. W 1907 roku zakupił wyposażenie monumentalnej bożonarodzeniowej szopki, która okazała się najstarszą w dekanacie. Wprowadził zwyczaj nabożeństw kolędowych i nieszporów z katechezą dialogowaną dla wszystkich. Stanowiło to novum i zostało życzliwie przyjęte przez parafian mimo konieczności zdawania przez nich publicznego egzaminu z katechizmu.

W czasie I wojny światowej jako jeden z nielicznych proboszczów na Śląsku uchronił papiery wartościowe i majątek kościelny od dewaluacji. Przez umiejętne gospodarowanie powiększył go nawet o staw hodowlany (17 ha). W okresie powstań śląskich i plebiscytu znacznie ożywił działalność polityczną. Agitował za Polską, polemizował z tezami prof. Nikla z Wrocławia, który głosił konieczność połączenia Śląska z Niemcami. Wynik plebiscytu w Warszowicach dzięki niemu był korzystny dla Polski. W 1926 roku został radcą duchownym, w 1930 roku prałatem domowym Jego Świątobliwości. Dziekanem mianowano go 17 września 1931. Z okazji srebrnego jubileuszu pracy duszpasterskiej w Warszowicach urządzono mu manifestację z udziałem administratora apostolskiego ks. A. Hlonda. Zmarł po uciążliwej chorobie 18 października 1934. Pochowany w Warszowicach w grobowcu ufundowanym przez marszałka Sejmu Śląskiego E. Grzesika i kilku konfratrów.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Franciszka Miczka; J. Wycisło, Miczek Franciszek (hasło), Słownik biograficzny, s. 276-277; WD 1926, nr 9, s. 64; 1930, nr 4, s. 60; 1931, nr 9, s. 110; Nekrolog, WD 1934, nr 11, s. 403; J. Kiedos, Ks. Franciszek Miczek w 50 rocznicę śmierci, WD 1984, nr 7, s. 195-200; E. Szramek, Ks. Franciszek Miczek braterstwa miłośnik, Katowice 1938; Gwóźdź, Udział duchowieństwa, s. 208; W. Musialik, Miczek Franciszek (hasło), Słownik Ziemi Pszczyńskiej, s. 182-183; O narodowe oblicze katolickiego życia kościelnego na Górnym Śląsku. Polska-Stolica Apostolska-Niemcy 1919-1922, Kraków 2003, s. 33; Jubileusz ks. Miczka, proboszcza Warszowickiego, GN 1924, nr 42, s. 14; F. Maroń, Kronika Jankowic Rybnickich.