Bańka Gerard: Różnice pomiędzy wersjami
(uzupełnienie - kategoria) |
(dr) |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
Urodził się 18 sierpnia 1908 w Gliwicach w rodzinie urzędnika kolejowego Pawła i Franciszki z d. Skrzypczyk. W latach 1915-1918 był uczniem miejscowej szkoły podstawowej. Naukę gimnazjalną rozpoczął w Gliwicach, a następnie przeniósł się w 1922 roku do gimnazjum w Katowicach, które ukończył w 1927 roku otrzymując świadectwo dojrzałości. Po maturze zgłosił się na [[Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego]] i do [[Śląskie Seminarium Duchowne|Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie]]. Święcenia kapłańskie otrzymał, za dyspensą od wieku, 26 czerwca 1932. | Urodził się 18 sierpnia 1908 w Gliwicach w rodzinie urzędnika kolejowego Pawła i Franciszki z d. Skrzypczyk. W latach 1915-1918 był uczniem miejscowej szkoły podstawowej. Naukę gimnazjalną rozpoczął w Gliwicach, a następnie przeniósł się w 1922 roku do gimnazjum w Katowicach, które ukończył w 1927 roku otrzymując świadectwo dojrzałości. Po maturze zgłosił się na [[Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego]] i do [[Śląskie Seminarium Duchowne|Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie]]. Święcenia kapłańskie otrzymał, za dyspensą od wieku, 26 czerwca 1932. | ||
Pierwszą, tymczasową, placówką duszpasterską ks. Bańki były Mysłowice (od 9 lipca 1932). Następnie powierzono mu obowiązki kontraktowego katechety przy Miejskim Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym Męskim i Państwowym Gimnazjum w Katowicach. Zastępował urlopowanego [[Rosiński Bolesław|ks. dra Bolesława Rosińskiego]]. Magistrat miasta Katowice rozwiązał z nim umowę 30 czerwca 1933. | Pierwszą, tymczasową, placówką duszpasterską ks. Bańki były Mysłowice (od 9 lipca 1932). Następnie powierzono mu obowiązki kontraktowego katechety przy Miejskim Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym Męskim i Państwowym Gimnazjum w Katowicach. Zastępował urlopowanego [[Rosiński Bolesław|ks. dra Bolesława Rosińskiego]]. Magistrat miasta Katowice rozwiązał z nim umowę 30 czerwca 1933. W nowym roku szkolnym otrzymał stanowisko etatowego katechety przy Miejskim Gimnazjum Żeńskim w Katowicach. W październiku 1935 roku [[Adamski Stanisław|bp S. Adamski]] zamianował go kapelanem harcerskim hufca żeńskiego w Katowicach. Ks. Bańka wyjeżdżał dwukrotnie do Niemiec (w 1937 roku i 1938 roku), jako uczestnik wycieczek organizowanych przez Instytut Pedagogiczny w Katowicach. | ||
Na początku wojny otrzymał polecenie udania się do [[Parafia Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Łaziskach Górnych|Łazisk Górnych]]. Pełnił tu obowiązki wikariusza substytuta. Z jego inicjatywy odbudowano kościół spalony w czasie działań wojennych. W marcu 1945 roku bp Adamski zlecił mu ponownie prowadzenie katechezy w Miejskim Gimnazjum Żeńskim w Katowicach. Stanowisko administratora w Łaziskach Górnych i katechety w Katowicach łączył "z powodu braku księży". 30 sierpnia 1947 został przeniesiony do [[Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Chorzowie|parafii św. Jadwigi w Chorzowie]]. Był tu początkowo administratorem, a następnie proboszczem. W 1953 roku wikariusz kapitulny, [[Bednorz Filip|ks. F. Bednorz]], bezprawnie usunął go ze stanowiska proboszczowskiego. Monitowany, a później suspendowany bronił się przed tą niesprawiedliwą decyzją przez odwołanie się do przewodniczącego [[Konferencja Episkopatu Polski|Konferencji Episkopatu Polski]], [[Michał Klepacz|bpa Michała Klepacza]]. W listach do Kurii Diecezjalnej pisał zdecydowanie, że nie opuści parafii oraz, że jest nieusuwalnym proboszczem parafii św. Jadwigi. Wysłane pocztą dekrety kierujące go do Jedłownika i Woszczyc zwrócił Kurii Diecezjalnej tą samą drogą. Próbował też "dyplomatycznie" chorować wyjeżdżając do Ciechocinka i Międzyzdrojów. | Na początku wojny otrzymał polecenie udania się do [[Parafia Matki Bożej Królowej Różańca Świętego w Łaziskach Górnych|Łazisk Górnych]]. Pełnił tu obowiązki wikariusza substytuta. Z jego inicjatywy odbudowano kościół spalony w czasie działań wojennych. W marcu 1945 roku bp Adamski zlecił mu ponownie prowadzenie katechezy w Miejskim Gimnazjum Żeńskim w Katowicach. Stanowisko administratora w Łaziskach Górnych i katechety w Katowicach łączył "z powodu braku księży". 30 sierpnia 1947 został przeniesiony do [[Parafia św. Jadwigi Śląskiej w Chorzowie|parafii św. Jadwigi w Chorzowie]]. Był tu początkowo administratorem, a następnie proboszczem. W 1953 roku wikariusz kapitulny, [[Bednorz Filip|ks. F. Bednorz]], bezprawnie usunął go ze stanowiska proboszczowskiego. Monitowany, a później suspendowany bronił się przed tą niesprawiedliwą decyzją przez odwołanie się do przewodniczącego [[Konferencja Episkopatu Polski|Konferencji Episkopatu Polski]], [[Michał Klepacz|bpa Michała Klepacza]]. W listach do Kurii Diecezjalnej pisał zdecydowanie, że nie opuści parafii oraz, że jest nieusuwalnym proboszczem parafii św. Jadwigi. Wysłane pocztą dekrety kierujące go do Jedłownika i Woszczyc zwrócił Kurii Diecezjalnej tą samą drogą. Próbował też "dyplomatycznie" chorować wyjeżdżając do Ciechocinka i Międzyzdrojów. | ||
Sprawa ks. Bańki ciągnęła się od 2 września 1953 do 14 listopada 1954, kiedy to uległ pod groźbą wysiedlenia poza granice województwa. Został w końcu administratorem [[Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Woszczycach|parafii św. Ap. Piotra i Pawła w Woszczycach]]. Na wygnaniu przeprowadził remont plebani i centralnego ogrzewania w kościele. Nowy wikariusz kapitulny [[Piskorz Jan|ks. Jan Piskorz]], pomimo wcześniejszych szykan, próbował wciągnąć ks. G. Bańkę w prace [[I Synod Diecezji Katowickiej|I Synodu Diecezjalnego]]. Ten odmówił jednak przyjęcia nominacji. Powrócił do Chorzowa 22 grudnia 1956, gdzie również wyremontował kościół i salki katechetyczne. Umieścił w kościele mozaikową [[Droga Krzyżowa|Drogę Krzyżową]] i boczne ołtarze. Był zaangażowany w budowę [[Parafia św. Floriana w Chorzowie| | Sprawa ks. Bańki ciągnęła się od 2 września 1953 do 14 listopada 1954, kiedy to uległ pod groźbą wysiedlenia poza granice województwa. Został w końcu administratorem [[Parafia św. Apostołów Piotra i Pawła w Woszczycach|parafii św. Ap. Piotra i Pawła w Woszczycach]]. Na wygnaniu przeprowadził remont plebani i centralnego ogrzewania w kościele. Nowy wikariusz kapitulny [[Piskorz Jan|ks. Jan Piskorz]], pomimo wcześniejszych szykan, próbował wciągnąć ks. G. Bańkę w prace [[I Synod Diecezji Katowickiej|I Synodu Diecezjalnego]]. Ten odmówił jednak przyjęcia nominacji. Powrócił do Chorzowa 22 grudnia 1956, gdzie również wyremontował kościół i salki katechetyczne. Umieścił w kościele mozaikową [[Droga Krzyżowa|Drogę Krzyżową]] i boczne ołtarze. Był zaangażowany w budowę kościołów: [[Parafia św. Floriana w Chorzowie| | ||
pw. św. Floriana]] (1948-1950) i [[Parafia Ducha Świętego w Chorzowie|pw. Ducha Świętego]] (1956-1960). | |||
Był sędzią prosynodalnym (1949), wieloletnim dziekanem dekanatu chorzowskiego (1956-1976), członkiem Rady Kapłańskiej (1969-1975) i kanonikiem honorowym [[Kapituła Katedralna w Katowicach|Kapituły Katedralnej w Katowicach]] (od 1977 roku). Należał do [[Unia Apostolska Duchowieństwa|''Unio Apostolica'']]. Od 1948 roku był przez dziesięć lat kapelanem wojskowym w stopniu majora. W koszarach na terenie garnizonów w Katowicach, Gliwicach i Tarnowskich Górach sprawował niedzielne msze św. i był spowiednikiem żołnierzy. Przez dwie kadencje (wybrany w 1960 roku i 1974 roku) należał do Komisji Rewizyjnej Domu Wypoczynkowego dla Kapłanów ''Księżówka'' w Zakopanem. 1 września 1977 [[Bednorz Herbert|bp H. Bednorz]] przyjął jego rezygnację z dalszego prowadzenia parafii św. Jadwigi. Zamieszkał w Katowicach - Brynowie. Zmarł 28 grudnia 1992. | Był sędzią prosynodalnym (1949), wieloletnim dziekanem dekanatu chorzowskiego (1956-1976), członkiem Rady Kapłańskiej (1969-1975) i kanonikiem honorowym [[Kapituła Katedralna w Katowicach|Kapituły Katedralnej w Katowicach]] (od 1977 roku). Należał do [[Unia Apostolska Duchowieństwa|''Unio Apostolica'']]. Od 1948 roku był przez dziesięć lat kapelanem wojskowym w stopniu majora. W koszarach na terenie garnizonów w Katowicach, Gliwicach i Tarnowskich Górach sprawował niedzielne msze św. i był spowiednikiem żołnierzy. Przez dwie kadencje (wybrany w 1960 roku i 1974 roku) należał do Komisji Rewizyjnej Domu Wypoczynkowego dla Kapłanów ''Księżówka'' w Zakopanem. 1 września 1977 [[Bednorz Herbert|bp H. Bednorz]] przyjął jego rezygnację z dalszego prowadzenia parafii św. Jadwigi. Zamieszkał w Katowicach - Brynowie. Zmarł 28 grudnia 1992. | ||
Wersja z 23:15, 19 gru 2018
Bańka Gerard (1908-1992)
Urodził się 18 sierpnia 1908 w Gliwicach w rodzinie urzędnika kolejowego Pawła i Franciszki z d. Skrzypczyk. W latach 1915-1918 był uczniem miejscowej szkoły podstawowej. Naukę gimnazjalną rozpoczął w Gliwicach, a następnie przeniósł się w 1922 roku do gimnazjum w Katowicach, które ukończył w 1927 roku otrzymując świadectwo dojrzałości. Po maturze zgłosił się na Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego i do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Święcenia kapłańskie otrzymał, za dyspensą od wieku, 26 czerwca 1932.
Pierwszą, tymczasową, placówką duszpasterską ks. Bańki były Mysłowice (od 9 lipca 1932). Następnie powierzono mu obowiązki kontraktowego katechety przy Miejskim Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym Męskim i Państwowym Gimnazjum w Katowicach. Zastępował urlopowanego ks. dra Bolesława Rosińskiego. Magistrat miasta Katowice rozwiązał z nim umowę 30 czerwca 1933. W nowym roku szkolnym otrzymał stanowisko etatowego katechety przy Miejskim Gimnazjum Żeńskim w Katowicach. W październiku 1935 roku bp S. Adamski zamianował go kapelanem harcerskim hufca żeńskiego w Katowicach. Ks. Bańka wyjeżdżał dwukrotnie do Niemiec (w 1937 roku i 1938 roku), jako uczestnik wycieczek organizowanych przez Instytut Pedagogiczny w Katowicach.
Na początku wojny otrzymał polecenie udania się do Łazisk Górnych. Pełnił tu obowiązki wikariusza substytuta. Z jego inicjatywy odbudowano kościół spalony w czasie działań wojennych. W marcu 1945 roku bp Adamski zlecił mu ponownie prowadzenie katechezy w Miejskim Gimnazjum Żeńskim w Katowicach. Stanowisko administratora w Łaziskach Górnych i katechety w Katowicach łączył "z powodu braku księży". 30 sierpnia 1947 został przeniesiony do parafii św. Jadwigi w Chorzowie. Był tu początkowo administratorem, a następnie proboszczem. W 1953 roku wikariusz kapitulny, ks. F. Bednorz, bezprawnie usunął go ze stanowiska proboszczowskiego. Monitowany, a później suspendowany bronił się przed tą niesprawiedliwą decyzją przez odwołanie się do przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, bpa Michała Klepacza. W listach do Kurii Diecezjalnej pisał zdecydowanie, że nie opuści parafii oraz, że jest nieusuwalnym proboszczem parafii św. Jadwigi. Wysłane pocztą dekrety kierujące go do Jedłownika i Woszczyc zwrócił Kurii Diecezjalnej tą samą drogą. Próbował też "dyplomatycznie" chorować wyjeżdżając do Ciechocinka i Międzyzdrojów.
Sprawa ks. Bańki ciągnęła się od 2 września 1953 do 14 listopada 1954, kiedy to uległ pod groźbą wysiedlenia poza granice województwa. Został w końcu administratorem parafii św. Ap. Piotra i Pawła w Woszczycach. Na wygnaniu przeprowadził remont plebani i centralnego ogrzewania w kościele. Nowy wikariusz kapitulny ks. Jan Piskorz, pomimo wcześniejszych szykan, próbował wciągnąć ks. G. Bańkę w prace I Synodu Diecezjalnego. Ten odmówił jednak przyjęcia nominacji. Powrócił do Chorzowa 22 grudnia 1956, gdzie również wyremontował kościół i salki katechetyczne. Umieścił w kościele mozaikową Drogę Krzyżową i boczne ołtarze. Był zaangażowany w budowę kościołów: pw. św. Floriana (1948-1950) i pw. Ducha Świętego (1956-1960).
Był sędzią prosynodalnym (1949), wieloletnim dziekanem dekanatu chorzowskiego (1956-1976), członkiem Rady Kapłańskiej (1969-1975) i kanonikiem honorowym Kapituły Katedralnej w Katowicach (od 1977 roku). Należał do Unio Apostolica. Od 1948 roku był przez dziesięć lat kapelanem wojskowym w stopniu majora. W koszarach na terenie garnizonów w Katowicach, Gliwicach i Tarnowskich Górach sprawował niedzielne msze św. i był spowiednikiem żołnierzy. Przez dwie kadencje (wybrany w 1960 roku i 1974 roku) należał do Komisji Rewizyjnej Domu Wypoczynkowego dla Kapłanów Księżówka w Zakopanem. 1 września 1977 bp H. Bednorz przyjął jego rezygnację z dalszego prowadzenia parafii św. Jadwigi. Zamieszkał w Katowicach - Brynowie. Zmarł 28 grudnia 1992.
Bibliografia
AAKat, Akta personalne ks. Gerarda Bańki; Schematyzm (1934-1986); H. Olszar, Nekrolog, WD 1992, nr 12, s. 532-535; GN 1933, nr 2, s. 6; Grajewski, Wygnanie, s. 173, 182, 195; Kapelani wrześniowi, s. 226, 566; Kiedos, Ci którzy pracowali, s. 121-146; J. Kurek, Z dziejów Kościoła i par. św. Jadwigi w Chorzowie, Chorzów 1999, s. 18, 19; Myszor, Historia diecezji, s. 498, 501; Tenże, Stosunki Kościół, s. 166; Represje wobec duchowieństwa, s. 239; J. Żurek, Ruch "księży patriotów" w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009, s. 47; E. Zgoł, Woszczyce, Orzesze 2000, s. 39.
| |||||