Alojzjanie - Siemianowice Śląskie

Towarzystwo św. Alojzego przy parafii Krzyża Świętego w Siemianowicach Śląskich (wówczas Laurahuta) powstało 3 maja 1886 dzięki proboszczowi ks. Janowi Kubothowi. Siemianowice wówczas, wg ks. E. Szramka, były „twierdzą niemieckiego kapitalizmu i protestanckiego hakatyzmu”. Czynniki społeczne oraz brak wrażliwości na sprawy polskojęzycznych parafian ze strony proboszcza ks. Andrzeja Świdra były zapewne powodem małej aktywności siemianowickich Alojzjanów w pierwszych latach istnienia. Wraz z przybyciem w 1892 roku nowego wikarego w osobie ks. Jana Kapicy oddział rozwinął swoją działalność, gdyż został on też prezesem Alojzjanów. Ks. Kapica każdej niedzieli wygłaszał dla członków Towarzystwa wykłady w Sali Schwetera. Dodatkowo w czasie tych spotkań śpiewano polskie pieśni, często przy akompaniamencie kapeli. Odgrywano także sztuki teatralne, z których część była autorstwa Piotra Kołodzieja, wiceprezesa oddziału. Alojzjanie z Siemianowic wydali również własnym nakładem w 1893 roku Ustawy Stowarzyszenia Młodzieży, a także zbiór najpopularniejszych pieśni. Sukcesy ks. Kapicy w duszpasterstwie młodzieżowym poznała również kuria biskupia we Wrocławiu przez wysyłane do niej listy od zadowolonych parafian. Za czasów prezesostwa ks. Kapicy oddział liczył aż 600 członków. 6 maja 1894 wizytował parafię w Siemianowicach kard. Georg Kopp, któremu podczas powitania zaprezentowali się również Alojzjanie. Ordynariusz krótko do nich przemówił i udzielił swojego błogosławieństwa. Prawie dwuletnia działalność ks. Kapicy i spotkanie podczas wizytacji biskupiej była powodem wielu skarg do proboszcza i biskupa wrocławskiego, za budzenie polskości, podtrzymywanie poczucia narodowego i przeszkadzanie w germanizacji. Już w sierpniu 1894 roku ks. Kapica został przeniesiony do Berlina. W 1896 roku prezesem oddziału był proboszcz parafii ks. Andrzej Świder, jego zastępcą Piotr Kołodziej, sekretarzem P. Śmiłowski, a kasjerem Stanisław Polok. Na rok przed rozwiązaniem Alojzjanów, które nastąpiło 10 lipca 1897, siemianowicki oddział liczył 230 członków.

Bibliografia

Książka pamiątkowa wydana z powodu 25-lecia istnienia Towarzystwa św. Alojzego w Bytomiu, Bytom 1896, s. 52; E. Szramek, Ks. Jan Kapica, życiorys a zarazem fragment z historii Górnego Śląska, RTPN 1931, t. 3, s. 5-8.