Alojzjanie - Siemianowice Śląskie

Z e-ncyklopedia

Towarzystwo św. Alojzego przy parafii Krzyża Świętego w Siemianowicach Śląskich (wówczas Laurahuta) powstało 3 maja 1886 dzięki ks. Janowi Kubothowi. Siemianowice wówczas, wg ks. E. Szramka, były „twierdzą niemieckiego kapitalizmu i protestanckiego hakatyzmu”. Czynniki społeczne oraz brak wrażliwości na sprawy polskojęzycznych parafian ze strony proboszcza ks. Andrzeja Świdra były zapewne powodem małej aktywności siemianowickich Alojzjanów w pierwszych latach istnienia. Wraz z przybyciem w 1892 roku nowego wikarego, ks. Jana Kapicy, który został prezesem Alojzjanów, oddział rozwinął swoją działalność. Ks. Kapica każdej niedzieli wygłaszał dla członków Towarzystwa wykłady w Sali Schwetera. Dodatkowo w czasie tych spotkań śpiewano polskie pieśni, często przy akompaniamencie kapeli. Odgrywano także sztuki teatralne, z których część była autorstwa Piotra Kołodzieja, wiceprezesa oddziału. Alojzjanie z Siemianowic wydali również własnym nakładem w 1893 roku Ustawy Stowarzyszenia Młodzieży, a także zbiór najpopularniejszych pieśni.

Sukcesy ks. Kapicy w duszpasterstwie młodzieżowym poznała również kuria biskupia we Wrocławiu dzięki listom od zadowolonych parafian. Za czasów prezesostwa ks. Kapicy oddział liczył aż 600 członków. 6 maja 1894 wizytował parafię w Siemianowicach kard. Georg Kopp, któremu podczas powitania zaprezentowali się również Alojzjanie. Prawie dwuletnia działalność ks. Kapicy i spotkanie podczas wizytacji biskupiej były powodem składanych proboszczowi i biskupowi wrocławskiemu skarg w sprawie budzenia polskości, podtrzymywania poczucia narodowego i zakłócania procesu germanizacji. Już w sierpniu 1894 roku ks. Kapica został przeniesiony do Berlina. W 1896 roku prezesem oddziału był proboszcz parafii ks. Andrzej Świder, jego zastępcą Piotr Kołodziej, sekretarzem P. Śmiłowski, a kasjerem Stanisław Polok. Na rok przed rozwiązaniem Alojzjanów, które nastąpiło 10 lipca 1897, siemianowicki oddział liczył 230 członków.

Bibliografia

Książka pamiątkowa wydana z powodu 25 - lecia istnienia Towarzystwa św. Alojzego w Bytomiu, Bytom 1896, s. 52; E. Szramek, Ks. Jan Kapica, życiorys a zarazem fragment z historii Górnego Śląska, RTPN 1931, t. 3, s. 5-8; C. Mykita-Glensk, Teatr amatorski górnośląskich Towarzystw Alojzjańskich, SSHT 1985, t. 18, s. 84 i nn; K. Olszewski, Kronika teatralna Górnego Śląska 1848-1914, Kraków 1979, s.142-144.