Zarząd diecezji: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
(dr) |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Grafika:Kat_kuria3.jpg | [[Grafika:Kat_kuria3.jpg|thumb|gmach kurii diecezjalnej|right]] | ||
[[Grafika:Kuria_zima.jpg | [[Grafika:Kuria_zima.jpg|thumb|gmach kurii diecezjalnej|right]] | ||
==Zarząd diecezji - kuria== | ==Zarząd diecezji - kuria== | ||
Jeszcze przed formalnym utworzeniem diecezji, rozpoczął się proces tworzenia administracji centralnej, co da się wytłumaczyć tylko tym, iż ks. August Hlond - w rozmowie z papieżem - otrzymał zapewnienie, iż Administracja Apostolska na Górnym Śląsku będzie trwałą częścią organizacji Kościoła w Polsce i przekształci się w | Jeszcze przed formalnym utworzeniem diecezji, rozpoczął się proces tworzenia administracji centralnej, co da się wytłumaczyć tylko tym, iż [[Hlond August|ks. August Hlond]] - w rozmowie z papieżem - otrzymał zapewnienie, iż [[Administracja Apostolska dla Śląska Górnego|Administracja Apostolska na Górnym Śląsku]] będzie trwałą częścią organizacji Kościoła w Polsce i przekształci się w sprzyjających okolicznościach w diecezję. Z tego względu powstały wszystkie części składowe, tworzące przyszły urząd centralny diecezji: [[wikariusz generalny]], kanclerz, notariusze, konsultorzy diecezjalni, konsultorzy proboszczów, rada administracyjna ds. gospodarczych i finansowych oraz sąd pierwszej instancji na czele z oficjałem i 6 sędziami. Ponadto powołano egzaminatorów prosynodalnych, członków [[Consilium Vigilantiae|''Consilium Vigilantiae'']], cenzorów książek, przedstawicieli Komisji Biskupiej do egzaminowania katechetów oraz wizytatorów nauki religii. | ||
Po utworzeniu diecezji katowickiej w 1925 roku, instytucje odpowiedzialne za sprawne funkcjonowanie administracji diecezjalnej nie uległy większym zmianom, doszły tylko nowe elementy - właściwe dla struktur diecezjalnych - w postaci katowickiej Kapituły Katedralnej oraz trzech Komisji diecezjalnych, powołanych dla celów specjalnych: Konserwatorskiej, Biblioteki Seminarium Duchownego i Muzyki Kościelnej . | Po utworzeniu [[Archidiecezja Katowicka|diecezji katowickiej]] w 1925 roku, instytucje odpowiedzialne za sprawne funkcjonowanie administracji diecezjalnej nie uległy większym zmianom, doszły tylko nowe elementy - właściwe dla struktur diecezjalnych - w postaci [[Kapituła Katedralna w Katowicach|katowickiej Kapituły Katedralnej]] oraz trzech Komisji diecezjalnych, powołanych dla celów specjalnych: Konserwatorskiej, [[Biblioteka Teologiczna w Katowicach|Biblioteki Seminarium Duchownego]] i Muzyki Kościelnej. | ||
W pierwszym, bardzo nielicznym zarządzie diecezji, poza administratorem apostolskim – ks. Hlondem, pracowali w kurii: [[Bromboszcz Teofil|ks. Teofil Bromboszcz]] – wikariusz generalny, [[Szramek Emil|ks. Emil Szramek]] – kanclerz, [[Jarczyk Jan|ks. Jan Jarczyk]] – notariusz, [[Maśliński Stanisław|ks. Stanisław Maśliński]] | W pierwszym, bardzo nielicznym zarządzie diecezji, poza administratorem apostolskim – ks. Hlondem, pracowali w kurii: [[Bromboszcz Teofil|ks. Teofil Bromboszcz]] – wikariusz generalny, [[Szramek Emil|ks. Emil Szramek]] – kanclerz, [[Jarczyk Jan|ks. Jan Jarczyk]] – notariusz, [[Maśliński Stanisław|ks. Stanisław Maśliński]] – notariusz i [[Kokot Wojciech|ks. Wojciech Kokot]] – kalkulator . | ||
Po powołaniu do życia Akcji Katolickiej (1934), jej liczne sekretariaty uzupełniły strukturę zarządzania diecezją, zwłaszcza na polu duszpasterskim. Chodzi tu o [[Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej]], Sekretariaty Stowarzyszeń: Kobiet, Mężczyzn, Młodzieży Męskiej, Młodzieży Żeńskiej i Niemieckiej Młodzieży Katolickiej, a także sekretariat Misji Wewnętrznej i zarząd Związku “Caritas" . | Po powołaniu do życia [[Akcja Katolicka|Akcji Katolickiej]] (1934), jej liczne sekretariaty uzupełniły strukturę zarządzania diecezją, zwłaszcza na polu duszpasterskim. Chodzi tu o [[Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej]], Sekretariaty Stowarzyszeń: Kobiet, Mężczyzn, Młodzieży Męskiej, Młodzieży Żeńskiej i Niemieckiej Młodzieży Katolickiej, a także sekretariat [[Misja Wewnętrzna|Misji Wewnętrznej]] i zarząd [[Związek Caritas Diecezji Katowickiej|Związku “Caritas"]] . | ||
Oryginalnym w skali całego Kościoła w Polsce było wydzielenie w kurii katowickiej na początku okupacji osobnego referatu odpowiedzialnego wyłącznie za programowanie i stymulowanie wszelkich inicjatyw duszpasterskich w diecezji. Ta wydzielona część po wojnie weszła na stałe do sfery zarządzania i programowania duszpasterstwa w diecezji katowickiej | Oryginalnym w skali całego Kościoła w Polsce było wydzielenie w kurii katowickiej na początku okupacji osobnego referatu odpowiedzialnego wyłącznie za programowanie i stymulowanie wszelkich inicjatyw duszpasterskich w diecezji. Ta wydzielona część po wojnie weszła na stałe do sfery zarządzania i programowania duszpasterstwa w diecezji katowickiej. | ||
Sytuacja okupacyjna wymusiła liczne zmiany. Po wygnaniu biskupów katowickich ( 28 II 1941 ), rządy w diecezji przejęli wikariusze generalni: [[Strzyż Franciszek|ks. Franciszek Strzyż]] ( Franz Strzyz ), a po jego śmierci (3 VI 1942), | Sytuacja okupacyjna wymusiła liczne zmiany. Po wygnaniu biskupów katowickich ( 28 II 1941 ), rządy w diecezji przejęli wikariusze generalni: [[Strzyż Franciszek|ks. Franciszek Strzyż]] ( Franz Strzyz ), a po jego śmierci (3 VI 1942), [[Woźnica Franciszek|ks. Franciszek Woźnica]] ( Franz Wosnitza ). Praktycznie wszystkie instytucje centralne w Kurii zawiesiły działalność, za wyjątkiem Wydziału Duszpasterskiego i Rady Administracyjnej. Początkowo rolę Kapituły Katedralnej, rozbitej przez okupanta aresztowaniami i deportacjami przejęła, tzw. Rada Ordynariusza, która jednak po wygnaniu biskupów przestała istnieć, a jej członkowie weszli w skład Rady Administracyjnej. Ta ostatnia - według koncepcji ks. Strzyża - zmieniła swoje przeznaczenie, gdyż oprócz spraw gospodarczych, służyła radą w najistotniejszych sprawach diecezji, między innymi w kwestiach polityki wobec władz okupacyjnych. Niektóre sprawy, wymagające decyzji biskupa, konsultowano z biskupem Adamskim, przebywającym wtedy w Warszawie. | ||
<gallery> | <gallery> | ||
| Linia 27: | Linia 27: | ||
</gallery> | </gallery> | ||
W czasie okupacji egzystencja diecezji jako samodzielnej cząstki Kościoła Powszechnego, została poważnie zagrożona. Władze okupacyjne dążyły do jej likwidacji przez połączenie z diecezją wrocławską. Z inicjatywy ks. F. Woźnicy rozpoczął się zauważalny proces dostosowywania form zarządzania diecezją na wzór wrocławski. Wikariusze generalni, zwłaszcza ks. Woźnica, usiłowali otrzymać status pełnoprawnych członków Konferencji Biskupów Niemieckich ( tzw. Konferencja Fuldajska ) . | W czasie okupacji egzystencja diecezji jako samodzielnej cząstki Kościoła Powszechnego, została poważnie zagrożona. Władze okupacyjne dążyły do jej likwidacji przez połączenie z [[Diecezja wrocławska|diecezją wrocławską]]. Z inicjatywy ks. F. Woźnicy rozpoczął się zauważalny proces dostosowywania form zarządzania diecezją na wzór wrocławski. Wikariusze generalni, zwłaszcza ks. Woźnica, usiłowali otrzymać status pełnoprawnych członków Konferencji Biskupów Niemieckich ( tzw. Konferencja Fuldajska ) . | ||
Po wojnie, centralne organy zarządzania diecezją nie uległy większym zmianom. Pozostawiono - jako rzecz sprawdzoną w czasie okupacji - referat duszpasterski. Jego wzorem, zostały także zorganizowane referaty katechetyczny, liturgiczny, charytatywny, duszpasterstwa specjalnego, gospodarczo-finansowy. Rozbudowane zostały kolegialne, wybieralne ciała doradcze, zgodnie z postulatami II Soboru Watykańskiego: [[Rada Duszpasterska]], [[Rada Kapłańska]], [[Rada Administracyjna]], Rada Liturgiczna i Komisja Ekumeniczna. Ponadto, zgodnie z nadal obowiązującymi postulatami Konkordatu między RP a Watykanem i Synodu Polskiego z 1936 roku, w diecezji funkcjonowała specjalna [[Komisja Sztuki Sakralnej]], [[Komisja Muzyki Sakralnej]] oraz [[Muzeum Diecezjalne]], otwarte 20 listopada 1983 roku. Pierwszy Synod Diecezji Katowickiej, odbyty w latach 1971-1976, umocnił tendencje do poszerzenia odpowiedzialności za wiele dziedzin życia w diecezji. Dotychczasowe referaty zostały podniesiono do rangi wydziałów. Specjalną rangę otrzymał nowy organ doradczy Biskupa Katowickiego, wyłoniony spośród członków Rady Kapłańskiej, tzw. [[Kolegium Konsultorów]] (1987) . | Po wojnie, centralne organy zarządzania diecezją nie uległy większym zmianom. Pozostawiono - jako rzecz sprawdzoną w czasie okupacji - referat duszpasterski. Jego wzorem, zostały także zorganizowane referaty: katechetyczny, liturgiczny, charytatywny, duszpasterstwa specjalnego, gospodarczo-finansowy. Rozbudowane zostały kolegialne, wybieralne ciała doradcze, zgodnie z postulatami [[Sobór Watykański II|II Soboru Watykańskiego]]: [[Rada Duszpasterska]], [[Rada Kapłańska]], [[Rada Administracyjna]], Rada Liturgiczna i Komisja Ekumeniczna. Ponadto, zgodnie z nadal obowiązującymi postulatami [[Konkordat zawarty między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską, 10 luty 1925|Konkordatu między RP a Watykanem]] i Synodu Polskiego z 1936 roku, w diecezji funkcjonowała specjalna [[Komisja Architektury i Sztuki Sakralnej w archidiecezji katowickiej|Komisja Sztuki Sakralnej]], [[Komisja do Spraw Muzyki Sakralnej|Komisja Muzyki Sakralnej]] oraz [[Muzeum Archidiecezjalne w Katowicach|Muzeum Diecezjalne]], otwarte 20 listopada 1983 roku. [[I Synod Diecezji Katowickiej|Pierwszy Synod Diecezji Katowickiej]], odbyty w latach 1971-1976, umocnił tendencje do poszerzenia odpowiedzialności za wiele dziedzin życia w diecezji. Dotychczasowe referaty zostały podniesiono do rangi wydziałów. Specjalną rangę otrzymał nowy organ doradczy Biskupa Katowickiego, wyłoniony spośród członków Rady Kapłańskiej, tzw. [[Kolegium Konsultorów]] (1987) . | ||
'''Patrz:''' | '''Patrz:''' | ||
Aktualna wersja na dzień 00:09, 29 lis 2017
Zarząd diecezji - kuria
Jeszcze przed formalnym utworzeniem diecezji, rozpoczął się proces tworzenia administracji centralnej, co da się wytłumaczyć tylko tym, iż ks. August Hlond - w rozmowie z papieżem - otrzymał zapewnienie, iż Administracja Apostolska na Górnym Śląsku będzie trwałą częścią organizacji Kościoła w Polsce i przekształci się w sprzyjających okolicznościach w diecezję. Z tego względu powstały wszystkie części składowe, tworzące przyszły urząd centralny diecezji: wikariusz generalny, kanclerz, notariusze, konsultorzy diecezjalni, konsultorzy proboszczów, rada administracyjna ds. gospodarczych i finansowych oraz sąd pierwszej instancji na czele z oficjałem i 6 sędziami. Ponadto powołano egzaminatorów prosynodalnych, członków Consilium Vigilantiae, cenzorów książek, przedstawicieli Komisji Biskupiej do egzaminowania katechetów oraz wizytatorów nauki religii.
Po utworzeniu diecezji katowickiej w 1925 roku, instytucje odpowiedzialne za sprawne funkcjonowanie administracji diecezjalnej nie uległy większym zmianom, doszły tylko nowe elementy - właściwe dla struktur diecezjalnych - w postaci katowickiej Kapituły Katedralnej oraz trzech Komisji diecezjalnych, powołanych dla celów specjalnych: Konserwatorskiej, Biblioteki Seminarium Duchownego i Muzyki Kościelnej. W pierwszym, bardzo nielicznym zarządzie diecezji, poza administratorem apostolskim – ks. Hlondem, pracowali w kurii: ks. Teofil Bromboszcz – wikariusz generalny, ks. Emil Szramek – kanclerz, ks. Jan Jarczyk – notariusz, ks. Stanisław Maśliński – notariusz i ks. Wojciech Kokot – kalkulator .
Po powołaniu do życia Akcji Katolickiej (1934), jej liczne sekretariaty uzupełniły strukturę zarządzania diecezją, zwłaszcza na polu duszpasterskim. Chodzi tu o Diecezjalny Instytut Akcji Katolickiej, Sekretariaty Stowarzyszeń: Kobiet, Mężczyzn, Młodzieży Męskiej, Młodzieży Żeńskiej i Niemieckiej Młodzieży Katolickiej, a także sekretariat Misji Wewnętrznej i zarząd Związku “Caritas" .
Oryginalnym w skali całego Kościoła w Polsce było wydzielenie w kurii katowickiej na początku okupacji osobnego referatu odpowiedzialnego wyłącznie za programowanie i stymulowanie wszelkich inicjatyw duszpasterskich w diecezji. Ta wydzielona część po wojnie weszła na stałe do sfery zarządzania i programowania duszpasterstwa w diecezji katowickiej. Sytuacja okupacyjna wymusiła liczne zmiany. Po wygnaniu biskupów katowickich ( 28 II 1941 ), rządy w diecezji przejęli wikariusze generalni: ks. Franciszek Strzyż ( Franz Strzyz ), a po jego śmierci (3 VI 1942), ks. Franciszek Woźnica ( Franz Wosnitza ). Praktycznie wszystkie instytucje centralne w Kurii zawiesiły działalność, za wyjątkiem Wydziału Duszpasterskiego i Rady Administracyjnej. Początkowo rolę Kapituły Katedralnej, rozbitej przez okupanta aresztowaniami i deportacjami przejęła, tzw. Rada Ordynariusza, która jednak po wygnaniu biskupów przestała istnieć, a jej członkowie weszli w skład Rady Administracyjnej. Ta ostatnia - według koncepcji ks. Strzyża - zmieniła swoje przeznaczenie, gdyż oprócz spraw gospodarczych, służyła radą w najistotniejszych sprawach diecezji, między innymi w kwestiach polityki wobec władz okupacyjnych. Niektóre sprawy, wymagające decyzji biskupa, konsultowano z biskupem Adamskim, przebywającym wtedy w Warszawie.
ks. Emil Szramek
ks. Stanisław Maśliński
ks. Teofil Bromboszcz
ks. Wilhelm Kasperlik
ks. Hilary Gwóźdź
ks. Franciszek Strzyż
ks. Franciszek Woźnica
ks. Eugeniusz Szczotok
W czasie okupacji egzystencja diecezji jako samodzielnej cząstki Kościoła Powszechnego, została poważnie zagrożona. Władze okupacyjne dążyły do jej likwidacji przez połączenie z diecezją wrocławską. Z inicjatywy ks. F. Woźnicy rozpoczął się zauważalny proces dostosowywania form zarządzania diecezją na wzór wrocławski. Wikariusze generalni, zwłaszcza ks. Woźnica, usiłowali otrzymać status pełnoprawnych członków Konferencji Biskupów Niemieckich ( tzw. Konferencja Fuldajska ) . Po wojnie, centralne organy zarządzania diecezją nie uległy większym zmianom. Pozostawiono - jako rzecz sprawdzoną w czasie okupacji - referat duszpasterski. Jego wzorem, zostały także zorganizowane referaty: katechetyczny, liturgiczny, charytatywny, duszpasterstwa specjalnego, gospodarczo-finansowy. Rozbudowane zostały kolegialne, wybieralne ciała doradcze, zgodnie z postulatami II Soboru Watykańskiego: Rada Duszpasterska, Rada Kapłańska, Rada Administracyjna, Rada Liturgiczna i Komisja Ekumeniczna. Ponadto, zgodnie z nadal obowiązującymi postulatami Konkordatu między RP a Watykanem i Synodu Polskiego z 1936 roku, w diecezji funkcjonowała specjalna Komisja Sztuki Sakralnej, Komisja Muzyki Sakralnej oraz Muzeum Diecezjalne, otwarte 20 listopada 1983 roku. Pierwszy Synod Diecezji Katowickiej, odbyty w latach 1971-1976, umocnił tendencje do poszerzenia odpowiedzialności za wiele dziedzin życia w diecezji. Dotychczasowe referaty zostały podniesiono do rangi wydziałów. Specjalną rangę otrzymał nowy organ doradczy Biskupa Katowickiego, wyłoniony spośród członków Rady Kapłańskiej, tzw. Kolegium Konsultorów (1987) .
Patrz:
Bibliografia
Cd:
czytaj: Biskup August Hlond | Powrót do spisu treści