Parafia Wszystkich Świętych w Pszczynie: Różnice pomiędzy wersjami
Nie podano opisu zmian |
mNie podano opisu zmian |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
J. Koserczyk, Kronika Parafii Wszystkich Świętych w Pszczynie, Pszczyna 2008; Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, oprac. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 243-244; | L. Musioł. Pszczyna. Monografja historyczna, Katowice 1936; J. Koserczyk, Kronika Parafii Wszystkich Świętych w Pszczynie, Pszczyna 2008; Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, oprac. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 243-244; | ||
{{Dekanaty}} | {{Dekanaty}} | ||
[[Kategoria:Parafie - P|Pszczyna]] | [[Kategoria:Parafie - P|Pszczyna]] | ||
[[Kategoria:Dekanat Pszczyna|Pszczyna]] | [[Kategoria:Dekanat Pszczyna|Pszczyna]] |
Wersja z 13:24, 14 sty 2010
Pierwsze wzmianki na temat parafii Wszystkich Świętych w Pszczynie związane są z XII wiekiem. Wtedy to bowiem został postawiony drewniany kościół św. Jadwigi (pierwotnie pod innym wezwaniem). Tenże kościółek skupiał parafian z okolicznych wsi licznie otaczających powstałe w XII wieku miasto Pszczynę. Kościół Wszystkich Świętych powstał wraz z założeniem miasta. Do XVI wieku przeznaczony był on wyłącznie dla mieszczan. Wsie należące do parafii pszczyńskiej trzymały się w dalszym ciągu wzmiankowanego kościoła św. Jadwigi, administrowanego przez jednego z wikarych.
Kościół Wszystkich Świętych wraz z probostwem spłonął w czasie pożaru miasta w 1545. Obecnie kościół Wszystkich Świętych stanowi cenny obiekt śląskiej architektury późnobarokowej. Po kolejnym pożarze w 1748, został częściowo przebudowany i wyposażony w nowe ołtarze barokowe, według projektu Christiana Jahne. Prace zostały ukończone w roku 1753. Pierwszy po reformacji pszczyński proboszcz i dziekan katolicki ks. Bloch, objął parafię w roku 1630.
W 1350 roku powstał dekanat pszczyński, który aż do 1821 należał do archidiecezji krakowskiej. Później włączony został do archidiecezji wrocławskiej. W czasach reformacji, aż do 1630 roku, kościół przejęli protestanci. Po odzyskaniu go przez katolików, przez kilka lat duszpasterstwo w Pszczynie prowadzili księża jezuici z Krakowa.
Kościół drewniany św. Jadwigi, znajdujący się w parku, spłonął wraz z cennymi rzeźbami i obrazami we wrześniu 1939, w pierwszych dniach wojny. W historii miasta istniały jeszcze dwa dalsze kościoły: Kościół Krzyża Świętego przy bramie krakowskiej (spłonął podczas pożaru miasta w 1458 roku i już nie został odbudowany) oraz kościół św. Wolfganga, który stał przed miastem przy drodze do Starej Wsi, w miejscu dzisiejszego cmentarza Krzyża Świętego. Na temat kościoła św. Wolfganga jest wzmianka z 1510 roku. W 1659 odbudowany pod nowym wezwaniem Krzyża Świętego, został rozebrany w 1812.
Na starym cmentarzu, założonym na miejscu nieistniejącego już kościoła św. Jadwigi, jest grób zmarłego w czasie wizytacji kanonicznej w 1860 biskupa sufragana wrocławskiego Bernarda Bogedaina, krzewiciela i obrońcy języka polskiego w szkołach śląskich.
W 1931 roku wnętrze kościoła zostało w dużym stopniu poszerzone od strony wschodniej o zakrystię i drugą część kaplicy Krzyża Świętego. Kolejnym proboszczem parafii w latach 1950-1989 był ks. prałat Józef Kuczera. W tym czasie z parafii Wszystkich Świętych zostaje wydzielonych siedem nowych parafii. Konsekracji kościoła dokonał bp Juliusz Bieniek 10 października 1959. W latach 1995–2001 wnętrze kościoła zostało w całości odnowione, a w 2008 zakończono prace wykończeniowe na elewacji. Nowy ołtarz poświęcił 26 stycznia 2001 abp Damian Zimoń.
W parafii na uwagę zasługuje kult maryjny związany z XVII-wiecznym obrazem Matki Bożej Pszczyńskiej, zwanej Przedziwną, umieszczonym w bocznym ołtarzu, otaczany kultem jako cudowny już od XV wieku. W bocznej kaplicy Świętego Krzyża znajduje się krypta mieszcząca 14 metalowych trumien, w których od XVII wieku chowano rodzinę książąt pszczyńskich. Od lat w kościele na pszczyńskim rynku ma miejsce całodzienna adoracja Najświętszego Sakramentu w kaplicy św. Teresy. Obecnie parafia Wszystkich Św. w Pszczynie liczy 9.000 wiernych
Proboszczowie pszczyńscy po roku 1922
- ks. Mateusz Bielok administrator (1922-1923), proboszcz (1923-1950)
- ks. Józef Kuczera administrator (1950-1957), proboszcz (1957-1989)
- ks. Tadeusz Stachoń administrator (1989-1990)
- ks. Krystian Janko (1990-nadal)
Bibliografia
L. Musioł. Pszczyna. Monografja historyczna, Katowice 1936; J. Koserczyk, Kronika Parafii Wszystkich Świętych w Pszczynie, Pszczyna 2008; Katalog Archidiecezji Katowickiej 2005; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, oprac. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 243-244;
|