Parafia św. Wojciecha w Mikołowie

Mikołów jest jednym z najstarszych miast na Górnym Śląsku. Pierwsza wzmianka w źródłach historycznych dotycząca jego istnienia pochodzi z 1222 roku. Już w XII wieku istniał tutaj kościół św. Mikołaja, przy którym została zorganizowana parafia. W latach 1260-1270 zbudowano drugą świątynię, noszącą wezwanie św. Wojciecha. Po kilku latach prawa parafialne z kościoła św. Mikołaja przeniesiono na kościoł św. Wojciecha.

Nowy kościół zbudowano w stylu gotyckim. Prawdopodobnie był drewniany. Wzmianki świadczące o tym, że mogła to być budowla kamienna pochodzą dopiero z 1598 roku. W XVI wieku świątynia, podobnie jak inne katolickie kościoły znajdujące się na terenach należących do księcia pszczyńskiego, została zajęta przez luteran. Do 1861 roku była kościołem parafialnym dla Mikołowa oraz okolicznych miejscowości. Ze względu na wzrastają liczbę mikołowskich parafian w 1843 roku rozpoczęto budowę drugiego kościoła, która trwała 18 lat. Nowa świątynia również poświęcona św. Wojciechowi została konsekrowana 25 września 1861. Aż do 1960 roku istniały w Mikołowie dwa kościoły pod wezwaniem św. Wojciecha. W tym czasie jednak nastąpiła zmiana i stary kościół zyskał nowe wezwanie - Matki Boskiej Śnieżnej.

Od początków swojego powstania, parafia mikołowska była bardzo rozległa. Do 1821 roku należała do diecezji krakowskiej, a następnie diecezji wrocławskiej. Gdy w 1847 roku ustanowiono dekanat mikołowski obejmujący 14 miejscowości, parafia skupiała jedną czwartą ludności całego powiatu pszczyńskiego. W 1905 roku do parafii należały: Gostyń, Kamionka, Stara Kuźnia, Ligota, Panewniki, Piotrowice, Podlesie, Zarzecze, Łaziska Górne, Średnie i Dolne, Śmiłowice, Wilkowyje i Wyry. W ciągu dziewięćdziesięciu następnych lat lat wyodrębniło się z niej 18 nowych parafii.

Zakony i zgromadzenia zakonne

• Boromeuszki - Mikołów
• Salwatorianie - Mikołów

Proboszczowie

• ks. Paweł Dworski (1905-1922)
• ks. Aleksander Skowroński (1922-1934)
• ks. Jan Janota administrator excurrendo (1934-1935)
• ks. Karol Wilk (1935-1957)
• ks. Józef Smandzich administrator (1957-1958), proboszcz (1958-1978)
• ks. Stanisław Szymecki (1978-1980)
• ks. Alfons Janik (1980-2010)
• ks. Mirosław Godziek (2010-)

Bibliografia

Dekret dot. zmiany granicy parafii, RAA 1923, nr 5, s. 84; Informacja o zmianie granic parafii, WD 1959, nr 6-8, s. 167; K. Prus, Z dziejów Mikołowa i jego okolic, Katowice 1992; L. Musioł, Wyry, gmina i parafia, Katowice 1969; Kościół i parafia świętego Wojciecha w Mikołowie, pod red. M. Kubisty-Wróbel, M. Rzepki, Mikołów 2007; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 198-199; Ogłoszenie kościoła św. Wojciecha w Mikołowie bazylika mniejszą, WA 2008, nr 7-8, s. 353-355; Informacja o ogłoszeniu św. Wojciecha patronem miasta Mikołów, WA 1998, nr 4, s. 141-142; Kościół i parafia świętego Wojciecha w Mikołowie, Mikołów 2007; Z. Zając, Dzieje parafii św. Wojciecha w Mikołowie do 1986 roku, Katowice 1987, praca mgr mps w Bibliotece WTL UŚ w Katowicach.