Malina Tomasz

Malina Tomasz OFM (1892-1969), imię zakonne Ansgary, kompozytor

nagrobek A. Maliny

Urodził się 12 grudnia 1892 w Dąbrówce Wielkiej w rodzinie Błażeja i Katarzyny z d. Skrzydelska. Tam też uczęszczał do ośmioklasowej szkoły ludowej. Po jej ukończeniu 8 kwietnia 1907 wstąpił do Niższego Seminarium Duchownego Franciszkańskiej Prowincji św. Jadwigi we Wrocławiu-Karłowicach. Od 1911 roku kontynuował naukę w Niższym Seminarium tej Prowincji w Nysie i tam też 12 października 1912 złożył pierwsze śluby zakonne, przyjmując imię Ansgary. Rok później rozpoczął studia filozoficzne we Wrocławiu, które jednak przerwał wybuch I wojny światowej. Kontynuował je na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego dopiero po zakończeniu działań wojennych. Równocześnie uczęszczał do wrocławskiego konserwatorium, ucząc się kompozycji i pobierając naukę gry na organach pod kierunkiem prof. Artura Schnabla oraz prof. Karola Ehrenberga. 28 listopada 1920 uzyskał dyplom tejże uczelni w zakresie śpiewu i muzyki. Nieco wcześniej, 10 kwietnia 1920 złożył uroczystą profesję zakonną w Nysie. 17 marca 1923 zaś przyjął święcenia kapłańskie.

Ze względu na powojenne zmiany polityczne franciszkanie mogli wybierać pomiędzy prowincją wrocławską (niemiecką) a polską. Stąd też ojciec Ansgary wybrał prowincję wielkopolską. Przełożony prowincji posłał go na Śląsk, gdzie w różnych parafiach głosił rekolekcje i prowadził misje. Równocześnie pełnił różne funkcje w zakonie: wikariusza parafialnego, rektora kolegium, gwardiana (Wieluń), sekretarza ds. rekolekcji i misji, definitora nowo utworzonej prowincji panewnickiej. Uchodził za jednego ze zdolniejszych kaznodziejów zakonnych. Ponadto zajmował się komponowaniem różnych utworów, zwłaszcza od 1957 roku, kiedy to pojawiły się pierwsze oznaki choroby (angina pectoris). Wtedy też ojciec Ansgary powoli zaczął wycofywać się z pracy rekolekcyjnej i misyjnej. Komponował przede wszystkim kolędy (około 50), ale i inne pieśni, przeznaczone dla różnych okresów roku liturgicznego oraz ku czci świętych (zwłaszcza św. Franciszka). Do tego dochodziły utwory organowe (preludia) oraz dwie msze, łacińska i polska. Zachowało się przeszło 300 utworów, ale z pewnością było ich więcej (pewną część w przypływie jakiegoś niepowodzenia zniszczył). Współpracował z chórem parafialnym św. Grzegorza przy kościele pw. Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia NMP w Panewnikach, stąd też duża część jego kompozycji miała charakter utworów przeznaczonych dla tego rodzaju zespołów. Był mistrzem w instrumentalistyce i technice chóralnej. Zmarł 6 stycznia 1969. Spoczął w kwaterze oo. franciszkanów na cmentarzu panewnickim w Ligocie. W czasie pogrzebu homilię wygłosił bp Herbert Bednorz.

Bibliografia

H. Bednorz, Śp. o. Ansgary Malina. Przemówienie wygłoszone w dniu pogrzebu, WDK 1969, nr 1-2 s. 13-15; J.A. Czura, O. Ansgary Malina OFM, kompozytor, Bensheim-Panewniki 1992; Malina Ansgary (hasło), [w:] Podręczna encyklopedia muzyki kościelnej, opr. A. Mizgalski, Poznań 1959, s. 286; R. Rak, Malina Tomasz Ansgary (hasło), [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 254-255; H. Kuczob, Dąbrówka Wielka. Dawniej i dziś, Chorzów 2000, s. 173; Malina Tomasz Szczepan (hasło), [w:] Piekarzanie. Leksykon mieszkańców Piekar Śląskich, red. H. Gawlik, J. Grajewska-Wróbel, L. Wostal, Z. Bogacki, Piekary Śląskie 2010, s. 157-158; A. Niesyto, Tomasz Malina-ojciec Ansgary (1892-1969) franciszkanin, kapłan, kompozytor, [w:] Kronika Katowic, t. V, Katowice 1995, s. 225-226; J. Czura, Życie i działalność o. Ansgarego Maliny OFM (1892-1969), "Szkoła Seraficka. Seria Nowa", t. 1 (2008), s. 167-181; A. Niesyto, Malina Tomasz (hasło), [w:] Słownik biograficzny ziemi pszczyńskiej, s. 171-172.