Kuracja

Kuracja (łac. curatio) - nazwą tą określano jednostkę kościelną wydzieloną z macierzystej parafii na podstawie kanonu 1427 §1 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 roku. Wprawdzie posiadała ona własne terytorium, wiernych, kościół lub kaplicę i odrębnego duszpasterza lecz w ścisłym tego słowa znaczeniu nie była pełnoprawną parafią, a jej zarządca (kuratus) nie był proboszczem w ścisłym, kanonicznym znaczeniu. Zwyczajowo stawała się ona z biegiem czasu samodzielną parafią pod warunkiem zdobycia gwarancji ekonomicznej egzystencji. Powodem erygowania kuracji przez biskupa było ułatwienie wiernym wypełnianie obowiązków religijnych i ich ściślejszy związek z duszpasterzem.

Funkcjonowanie tej jednostki kościelnej w ramach diecezji wrocławskiej, a zwłaszcza w granicach państwa pruskiego i Niemiec międzywojennych, wymagało ratyfikacji dokumentu biskupiego przez władze państwowe. 25 marca 1935 kard. A. Bertram wydał dekret, w którym ten typ placówki duszpasterskiej nazwano „samodzielną”. Stąd ich duszpasterzami, zwanymi kuratusami, byli zazwyczaj księża ze zdanym egzaminem proboszczowskim. Dekrety ustanawiające nadawały im uprawnienia proboszczów, prawo prowadzenia ksiąg parafialnych i używania pieczęci, noszenia odznak proboszczowskich, a także posiadali prawo głosu w wyborach np. notariuszy okręgowych. Na mocy swych uprawnień kuratusi byli zobowiązani do odprawiania Mszy św. za lud (pro populo).

Bibliografia

A. Hanich, Czas przełomu. Kościół katolicki na Śląsku Opolskim w latach 1945-1946, Opole 2008, s. 34; M. Kogut, Duszpasterstwo parafialne w archiprezbiteracie Kąty Wrocławskie w latach 1738-1945, Wrocław 2006, s. 154-155.