Kościół pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu w Koszarawie Bystrej

Koszarawa, miejscowość 20 km od Żywca, w dolinie rzeki Koszarawy, otoczona górami Lachów (1045 m n.p.m.) i Jałowiec (1111 m n.p.m.). To tu znajduje się jedna z najmniejszych i najwyżej położonych parafii diecezji bielsko-żywieckiej.

Placówka franciszkanów z Prowincji Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Polsce z siedzibą w Panewnikach w Koszarawie, w przysiółku Bystra powstała dzięki wakacyjnym wyprawom duszpasterskim w Beskid Żywiecki. Była tu stała rezydencja kapłana z Prowincji WNMP i utworzono tu stały ośrodek duszpasterski. 29 czerwca 1985 metropolita krakowski kard. Franciszek Macharski powierzył ośrodek Prowincji Franciszkanów w Panewnikach. Parafię erygowano 1 września 1989. 4 października 1989 poświęcono blaszaną kaplicę, a wcześniej Msze św. odprawiano w tymczasowej kaplicy w domu prywatnym. W 1993 roku rozpoczęto budowę klasztoru, a w 1998 roku kościoła. Dom zakonny kanonicznie erygowano 28 czerwca 1995, a 4 października 2006 bp bielsko-żywiecki Tadeusz Rakoczy poświęcił kościół. Dom służy gościom przybywającym na rekolekcje lub wypoczynek w góry.

Kościół i klasztor jest projektu mgr. inż. architekta Zdzisława Mikołajka, pochodzącego z Koszarawy. Wystrój kościoła jest nawiązaniem do późnośredniowiecznych malowideł freskowych wykonywanych przez prekursorów malarstwa zachodnioeuropejskiego, takich jak Cimabue i Giotto. Ich twórczość była ściśle związana z franciszkańskim patronatem, a świadectwem są dzieła, które do dziś można podziwiać w sanktuariach franciszkańskich na całym świecie, szczególnie w Asyżu, będącym centrum kultu św. Franciszka. W zamyśle autorki, mgr Małgorzaty Toborowicz, było przypomnienie echa hymnu na cześć Pana Boga zawartego w dziełach, których natchnieniem była osoba św. Franciszka. W ścianie prezbiterium znajduje się obraz przedstawiający stygmatyzację świętego. Scena ta ilustruje najważniejszy moment życia św. Franciszka, kiedy to Pan Jezus w postaci serafina na Jego ciele "wypala pieczęć" swoich ran, jako dowód zjednoczenia z nim i świadectwo akceptacji Jego stylu życia - "Takim Cię chciałem mieć i takimi mają być Twoi duchowi synowie". Pod względem formalnym wzorem do narysowania tej sceny była jedna z najstarszych grafik wykonanych na ten temat. Franciszkanie dołożyli wszelkich starań, aby to malowidło było wykonane w technologii al fresco, czyli jednej z najstarszych i najtrwalszych, a zarazem najtrudniejszych "farba wysycha razem z tynkiem" nakładana jest na mokry tynk w systemie dniówkowym. Obramowaniem do postaci św. Franciszka są witraże ilustrujące "Hymn stworzenia". Ich tematem jest wszechświat, od głębin morskich poprzez szczyty gór aż ku słońcu i księżycowi, zatopiony w Łasce i Miłości Bożej. Wykonane są w tradycyjnej technologii witrażowej, czyli wycinane szkło barwione w masie, oprawione w ołów. Pozostałe witraże, powstałe dzięki życzliwości fundatorów, nawiązują także do tematyki franciszkańskiej. Na chórze znajduje się witraż w kształcie Krzyża San Damiano, natomiast na zachodniej ścianie kościoła znajdują się witraże poświęcone kolejno: św. Janowi Pawłowi II, św. Kindze, św. Bratu Albertowi Chmielowskiemu oraz św. Maksymilianowi Marii Kolbe. Ołtarz soborowy, miejsce przewodniczenia i lektorium nawiązują do symboliki pierwotnej wizji świata; kamienie i ziemia, z której wszystko wyrasta, stąd za materiał posłużyły: skała, drewno i korzenie drzew. Na ścianach przylegających do prezbiterium namalowano najbardziej ugruntowane ikonograficznie sceny z życia św. Franciszka i św. Antoniego, wzorem dawnej "Biblii pauperum". Sceny te również wykonano w technice freskowej. Droga Krzyżowa postaciowa namalowana na grubym płótnie naklejonym na deski, wkomponowana jest we fryz z surowego kamienia. Z prawej strony od wejścia do kościoła znajduje się za szybami kaplica Matki Bożej Anielskiej, z freskiem Madonny z Dzieciątkiem Jezus w otoczeniu aniołów. Natomiast na lewo od wejścia znajduje się tryptyk składający się z trzech obrazów: centralnie wisi obraz Jezusa Miłosiernego, po prawej obraz św. Siostry Faustyny, a po lewej św. Ojca Pio. Poniżej, centralnie, na osobnej desce namalowany jest napis "Jezu ufam Tobie". Wszystkie te trzy obrazy namalowane zostały na dębowym blacie starego ołtarza, używanego w dawnej kaplicy przed powstaniem obecnego kościoła.

Bibliografia

Klasztor i kościół pw. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu, Franciszkanie, Panewniki 2011; Historia parafii w Koszarawie Bystrej; Bonawentura Krzemień OFM, Norbert Kubica OFM, Katalog Prowincji Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny Zakonu Braci Mniejszych w Polsce. Katowice: Prowincja WNMP Zakonu Braci Mniejszych (Franciszkanów) w Katowicach Panewnikach, 2006, s. 59-60