Pokój religijny w Augsburgu w 1555 roku

Przeto ustala się, zarządza, domaga i nakazuje, aby odtąd nikt, obojętnie jakiej byłby godności, stanu czy zawodu, dla żadnej przyczyny, jakkolwiek mogłaby się ona nazywać, działając pod wyszukanym pozorem nie odważył się kogoś innego prześladować, zwalczać, rabować, więzić, napadać, oblegać, a także odmawiać służby ze względu na siebie samego lub kogoś innego, zatrzymywać jakiś zamek, miasto, terytorium, gród, wsie, dwory i przysiółki lub dokonywać zaboru wbrew czyjejś woli, występnie przy pomocy gwałtownych czynów lub dawać któremuś z tych, którzy podobnie postępują, rady, pomocy i jakikolwiek sposób poparcia, jak również świadomie i w sposób niebezpieczny udzielać mu schronienia, zamieszkania, pożywienia, napoju, pobłażliwości lub cierpliwego znoszenia, lecz jeden drugiego winien przyjmować na podstawie sprawiedliwej przyjaźni i miłości Chrystusowej, aby w ten sposób w zainteresowanych miejscowościach mogło utrzymać się prawo, zapewniony został wystarczający i stale utrzymywany dowóz żywności, środków utrzymania, wyrobów rzemieślniczych, wypłacania rent, czynszów i dochodów, a także [znalazły należyte warunki usiłowania] Jego Cesarskiej Mości i wszystkich stanów oraz odwrotnie stanów, Cesarza i nas, jak również stanów między sobą [zmierzające do uregulowania] spraw religii we wspólnej konstytucji zawartego pokoju ziemskiego.

Tak więc Jego Cesarska Mość, my, a także książęta elektorowie, książęta i stany Świętego Cesarstwa nie będziemy żadnego stanu Rzeszy za pomocą gwałtownych czynów prześladować, wyrządzać mu szkody, zwalczać z powodu wyznania augsburskiego, jego nauki, religii i wiary albo inną drogą odrywać lub w przyszłości móc odrywać bez jego zgody, wiedzy i woli od wspomnianego wyznania religii augsburskiej, wiary, praktyk kościelnych, liturgii i ceremonii, ograniczać w ich księstwach, krajach i władztwach lub z pomocą nakazu czy innej formy uciskać czy dyskryminować, lecz przyrzekamy pozostawić go w spokoju przy tejże religii, wierze, praktykach kościelnych, liturgii i ceremoniach, jak również przy posiadanym majątku, dobrach ruchomych i nieruchomych, ziemi, ludziach, władztwach, zwierzchnościach, przedmiotach kultu, póki w zakresie spornej religii nie dojdzie do jasnego, chrześcijańskiego zrozumienia i ugody, nie inaczej jednak, jak za pomocą chrześcijańskich, przyjacielskich i pokojowych środków i dróg.

Za: M. Patalon, Fenomen chrześcijaństwa, Słupsk 2001. s. 152-153.