Konwencja zawarta między rządem francuskim a papieżem Piusem VII - 16 IX 1801
Konwencja zawarta między rządem francuskim a papieżem Piusem VII w dniu 16 IX 1801 r.
Rząd Republiki Francuskiej uznaje, że religia katolicka, apostolsko-rzymska, jest religią większej części obywateli francuskich, również i Jego Swiętobliwość uznaje, że ta sama religia pozyskała i oczekuje jeszcze największego swego dobra i najświetniejszego uznania z przywrócenia we Francji obrządku katolickiego i szczególnego jej wyznawania przez konsulów. Po tym więc wzajemnym uznaniu, tak dla dobra religii, jak też dla uzyskania wewnętrznego spokoju, strony zgodziły się na następujące artykuły:
Art. 1. Religia katolicka, rzymska i apostolska będzie bez przeszkody wolno wyznawana we Francji. Obrządek jej publiczny zależeć będzie od takich przepisów policyjnych, jakie rząd za potrzebne dla spokoju publicznego uzna.
Art. 2. Stolica święta wspólnie z rządem francuskim ułoży nowy podział na diecezje.
Art. 3. Jego Świątobliwość oświadczy tytularnym biskupom diecezjalnym, że oczekuje od nich dla dobra pokoju i jedności, wszelkich ofiar, a nawet zrzeczenia się stolicy biskupiej. Jeżeli na tę potrzebną dla dobra Kościoła ofiarę, czego się nie spodziewa, nie wyrażą zgody, wówczas nowo mianowani pasterze dla zarządzania diecezji zostaną naznaczeni.
Art. 4. Pierwszy Konsul Republiki w przeciągu trzech miesięcy po ogłoszeniu bulli Ojca Świętego mianować będzie biskupów i arcybiskupów do diecezji wedle nowego podziału administracyjnego. Ojciec Święty da kanoniczne zasady, jak powinni się zachowywać duchowni przed tymi zmianami i w ich trakcie.
Art. 6. Biskupi przed objęciem swych stanowisk złożą przysięgę wierności taką, jaka była przed zmianą rządu w zwyczaju we Francji. Słowa tej przysięgi złożone być mają przed Pierwszym Konsulem: "Przysięgam i przyrzekam Bogu na świętą Ewangelię, że dochowam posłuszeństwa i wierności rządowi, przez konstytucję Republiki ustanowionemu. Obiecuję także, że nie będę utrzymywał żadnego tajnego porozumienia z nieprzyjaciółmi kraju, nie będę należał do żadnych organizacji, które wewnątrz lub na zewnątrz kraju działają i są przeciwne publicznemu spokojowi, a gdybym się dowiedział, że w mojej diecezji lub gdziekolwiek powstaje rzecz szkodliwa dla kraju, doniosę o tym rządowi".
Art. 7. Duchowni niższych stopni taką samą przysięgę składają przed odpowiednimi władzami cywilnymi.
Art. 8. Następująca modlitwa przy końcu służby bożej będzie odmawiana we wszystkich kościołach katolickich we Francji: Domine salvam fac Republicam. Domine salvas fac Consules /Panie zbaw Republikę. Panie zbaw konsulów/.
Art. 9. Biskupi dokonają nowego podziału na parafie w swoich diecezjach. Podział ten stanie się ważny dopiero po zatwierdzeniu przez rząd.
Art. 12. Wszystkie kościoły metropolitalne, katedralne, parafialne, które nie zostały sprzedane zwrócone zostają do wolnego zarządu biskupów.
Art. 15. Ojciec Św. dla dobra pokoju i z powodu szczęśliwego przywrócenia religii katolickiej przyrzeka, że ani on, ani jego następcy nie będą zakłócać spokoju nabywców dóbr kościelnych, i że dziedzictwo tych dóbr, prawa, dochody do nich należące pozostaną nie naruszone w rękach tych, którzy je już prawnie nabyli.
Art. 14. Rząd zapewni przyzwoitą pensję biskupom i plebanom, którym diecezje zostaną przydzielone.
Cyt. za: I. Rusinowa, T. Widuch, Teksty źródłowe do dziejów powszechnych XIX wieku, Warszawa 1981, s. 73