Konkordat między Republiką Francuską a Stolicą Apostolską z 15 VII 1801
Konkordat między Republiką Francuską a Stolicą Apostolską z 15 lipca 1801 r., ogłoszony 8 IV 1802.
Rząd Republiki Francuskiej uznaje, że religia katolicka apostolska i rzymska jest religią znacznej większości obywateli francuskich [...]. Dlatego zarówno dla dobra religii, jak i dla utrzymania spokojności wewnętrznej [uzgodniono, że]:
Art.1. Religia katolicka, apostolska i rzymska będzie swobodnie wyznawana we Francji. Jej nabożeństwa będą publiczne, przy stosowaniu przepisów policyjnych, które rząd uzna za konieczne dla spokoju publicznego.
Art.2. Stolica Święta w porozumieniu z Rządem przeprowadzi nowy podział diecezji francuskich [...]
Art.4. Pierwszy Konsul [...] w przeciągu trzech miesięcy po zgłoszeniu bulli Jego Świątobliwości zamianuje arcybiskupów i biskupów w nowych diecezjach. Jego Świątobliwość nada im ustanowienie kanoniczne w formie ustalonej w stosunku do Francji przed zmianą rządu.
Art.6. Biskupi przed objęciem czynności złożą bezpośrednio w ręce Pierwszego Konsula przysięgę wierności, jaka była w użyciu przed zmianą rządu [...]
Art. 10. Wszystkie kościoły metropolitalne, katedralne, parafialne i inne nie pozbyte, potrzebne do nabożeństwa, będą oddane do rozporządzenia biskupom.
Art.15. Jego Świątobliwość dla dobra pokoju i szczęśliwego przywrócenia religii katolickiej oświadcza, że ani sam ani jego następcy nie będą niepokoili w żaden sposób nabywców sprzedanych dóbr kościelnych [...]
Art.14. Rząd zapewni stosowne uposażenie biskupom l proboszczom, których, diecezja i parafie będą objęte nowym podziałem.
Art.15. Jego Świątobliwość przyznaje Pierwszemu Konsulowi Republiki Francuskiej te same prawa i przywileje, jakie miał wobec niej dawny rząd.
Artykuły organiczne umowy z 16 lipca 1801, ogłoszone 8 kwietnia 1802 roku
Art.1. Żadna bulla, breve, reskrypt, dekret, zlecenie, dyplom na beneficjum [...] nie będą mogły być przyjęte, ogłoszone, wydrukowane ani innym sposobem wprowadzone w życie bez upoważnienia rządu.
Art. 2. Żaden osobnik, mieniący się nuncjuszem, legatem, wikarym albo komisarzem apostolskim, albo posługujący się jakimkolwiek innym tytułem, nie będzie mógł bez takiego upoważnienia wykonywać na ziemi francuskiej ani gdzie indziej żadnej czynności w odniesieniu do spraw kościoła gallikańskiego.
Art. 3. Dekrety synodów obcych, nawet soborów powszechnych nie będą mogły być ogłoszone we Francji przed zbadaniem przez rząd ich formy oraz zgodności z ustawami, prawami i wolnościami Republiki Francuskiej i wszystkiego, co w ich ogłoszeniu mogłoby wzburzyć lub zainteresować spokój publiczny,
Art.4. Żaden sobór narodowy albo metropolitalny, żaden synod diecezjalny, żadne zebranie obradujące nie odbędzie się bez wyraźnego zezwolenia rządu [...]
Art.5. Wszystkie czynności kościelne będą bezpłatne, wyjąwszy zobowiązania upoważnione i ustalone przepisami.
Art.6. Odwołanie do Rady Stanu będzie przysługiwało w każdym wypadku nadużycia ze strony przełożonych i innych osób kościelnych [...]
Art.15. W miastach, w których znajdują się świątynie różnych wyznań, wszystkie ceremonie religijne mogą odbywać się wyłącznie w budynkach, przeznaczonych na nabożeństwa katolickie.
Art.19. Biskupi będą mianować i ustanawiać proboszczów [...], gdy to mianowanie będzie przyjęte przez Pierwszego Konsula.
Art. 20. Będą obowiązani przebywać w swych diecezjach, nie będą mogli z nich oddalić się bez zezwolenia Pierwszego Konsula [...]
Artykuły organiczne wyznań protestanckich.
Art.1. Nikt nie może pełnić funkcji religijnych, jeżeli nie jest Francuzem.
Art.2. Kościoły protestanckie ani ich ministrowie, nie będą mogli mieć związków z jakimkolwiek mocarstwem ani władzą cudzoziemską [...]
Art. 5. Żadnego postanowienia doktrynalnego lub dogmatycznego, żadnego formularza [...] nie będzie można ogłaszać lub podawać za przedmiot nauczania, zanim by rząd upoważnił ogłoszenie [...]
Art. 6. Rada Stanu będzie powiadomiona o wszystkich zamierzeniach duchownych wyznania i wszystkich sporach, które by mogły powstać między owymi ministrami.
Art.7. Duchowni kościołów konsystorskich będą otrzymywali pensję [...]
Źródło: Wybór tekstów źródłowych do historii powszechnej 1789-1815, opr. J. Willaume, Lublin 1975 s. 69-72