Klasztor Sióstr Urszulanek w Lipnicy koło Otorowa

Z e-ncyklopedia

Klasztor Sióstr Urszulanek usytuowany jest obecnie na terenie Szamotuł w województwie wielkopolskim. Wieś Lipnica wchodzi w skład parafii pw. Wszystkich Świętych w Otorowie.

Na zabudowania klasztorne został zaadaptowany dworek rodziny Cieleckich. Pochodząca z 1760 roku budowla została nakryta mansardowym dachem. W 1831 roku przeszła na własność Jana Mierzyńskiego. Zabudowania pałacowe pozostawały w rękach Mierzyńskich do 6 kwietnia 1924, kiedy to Konstancja Korzbok-Łącka - wdowa po hr. Stefanie Antonim Łąckim z Łąk Małych - cały majątek obejmujący teren 2.478.621 ha zapisała matce Urszuli Ledóchowskiej. Poza pałacykiem był tutaj jeszcze 11 ha park dworski z 1750 roku. Na jego terenie znajdują się trzy połączone ze sobą kanałami stawy, rozdzielające część wschodnią z dominującym starodrzewiem i ogrodem owocowo-warzywnym od części zachodniej składającej się głównie z nowych nasadzeń, a także wieś Otorów.

Działalność Sióstr Urszulanek na tym terenie była ściśle związana z funkcjonowaniem placówki w Pniewach. Ta znajdująca się niespełna 8 km od zabudowań dworskich filia była pierwszą placówką założoną przez siostry po ich powrocie ze Skandynawii w 1920 roku. Urszulanki zajmowały się prowadzeniem gospodarstwa rolnego, które było podstawą ich utrzymania. Ponadto pracowały z dziećmi na różnych szczeblach ich rozwoju. Dla najmłodszym pociech robotników folwarcznych Urszulanki zorganizowały przedszkole, zaś starsze dzieci oraz młodzież mogły spędzać czas w świetlicy.

W 1929 roku dokonano rozbudowy późnobarokowego kompleksu pałacowego dobudowując skrzydło wschodnie wraz z piętrem, w którym została ulokowana ozdobiona witrażami kaplica pw. Najświętszego Serca Jezusowego. W Lipnicy powstała też filia wzmiankowanego wcześniej nowicjatu pniewskiego. 27 Lipca 1927 Urszulanki z Lipnicy wraz z siostrami z Pniew przeżywały doniosłą uroczystość związaną z wizytą prezydenta Ignacego Mościckiego, który Urszuli Ledóchowskiej nadał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.

W czasie okupacji część sióstr została wysiedlona. Te, które pozostały na miejscu, tak samo jak zakonnice z Pniew musiały przystosować się do nowych, zmienionych warunków. Po zakończeniu działań wojennych Urszulanki Szare powróciły do Lipnicy. W listopadzie 1945 roku powstał Dom Dziecka, który stał się miejscem schronienia dla 25 dzieci z zakładu Baudoin’a z Klarysewa pod Warszawą. Niestety na fali prześladowań Kościoła przez władze komunistyczne w 1950 roku zespół majątków należących do Lipnicy został upaństwowiony i stał się częścią składową kompleksu Gałowo. W posiadaniu zakonu pozostał dwór oraz park z ogrodem. Powierzchnia gruntów zdatnych do uprawy wynosiła w tym okresie 2 ha. Od drugiej połowy stycznia 1954 do 1956 roku na terenie klasztoru przebywał wydalony z diecezji katowickiej bp Stanisław Adamski. W 1957 roku z powodu zamknięcia Domu Dziecka dla chłopców w Pniewach, a także reaktywowania zabranego Urszulankom w 1954 roku Domu Dziecka w Otorowie, został poddany reorganizacji Dom Dziecka w Lipnicy. Kolejna zmiana w strukturze zespołu pałacowego miała miejsce w 1986 roku, kiedy to dobudowano skrzydło zachodnie utrzymane w takim samym stylu, jak już istniejące.

Bibliografia

S. Szymecki, R. Rak, Biskup Stanisław Adamski jakiego nie znamy, Katowice 2003, s. 196-199; A. Dziurok, Aparat bezpieczeństwa wobec biskupów i kurii katowickiej w latach 1945-1956, [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec kurii biskupich w Polsce, Warszawa 2009, s. 61; J. Marecki, Zakony żeńskie w Polsce, Kraków, 1997, s. 125-12; Matka Urszula Ledóchowska, założycielka Zgromadzenia Sióstr Urszulanek Serca Jezusa Konającego, Pniewy 2002, s. 15; Rada Miasta i Gminy Szamotuły, plan odnowy miejscowości Lipnica na lata 2010-2017, Szamotuły, wrzesień 2010; Kalendarz ważnych wydarzeń dotyczących Sanktuarium św. Urszuli Ledóchowskiej, Pniewy, [online], adres: [1], [14 I 2013]; Życie Zakonne, Urszulanki, [online], adres: Szare [2], [14 I 2013]; Historia miasta i gminy Pniewy, [online], adres: [3], [14 I 2013]; Parafia pod wezwaniem wszystkich Świętych, Kaplice Sióstr Urszulanek SJK w Lipnicy i Otorowie, [online], adres: [4], [14 I 2013]; Pałac w Lipnicy, [online], adres: [5], [14 I 2013].