Szpital św. Juliusza w Rybniku

kaplica pw. św. Juliusza

Znajdujący się w Rybniku szpital św. Juliusza zawdzięcza swoje powstanie doktorowi Juliuszowi Rogerowi (1819-1865). Plany utworzenia szpitala poparł książę raciborski Wiktor Amadeusz i założony w tym celu Komitet zbierający dobrowolne składki po domach prywatnych; władze powiatu i władze miejskie w Rybniku, które dostarczyły materiały budowlane oraz zapewniły robotników. Wybudowany szpital otrzymał decyzją władz pruskich z 4 stycznia 1868 prawa korporacji, dzięki czemu mógł przyjmować dotacje i darowizny. Jego oficjalne otwarcie miało miejsce 8 kwietnia tegoż roku.

Budowę szpitala ukończono w maju 1869 roku, a w 1871 roku na mocy uchwały walnego zebrania został przejęty przez Śląski Związek Rycerzy Maltańskich. W 1894, 1900 i 1901 roku ośrodek szpitalny został znacznie rozbudowany. W 1894 roku przy szpitalu powstała osobna kaplica. W ostatnich latach jego działalności znajdowały się w nim oddziały: chorób wewnętrznych, onkologiczny oraz dermatologiczny. Dużą wartość artystyczną posiada kaplica szpitalna pw. św. Juliusza. Budynki szpitala w 1991 roku zostały wpisane do rejestru zabytków. Ostatni pacjenci opuścili budynek w 2000 roku, kiedy to wszystkie oddziały szpitalne zostały przeniesione do szpitala w Orzepowicach. Szpital popada w ruinę.

16 kwietnia 2012 właściciel kaplicy - Zarząd Województwa Śląskiego - postanowił przekazać kaplicę Archidiecezji Katowickiej. Po przeprowadzeniu remontu będzie zarządzana przez jedną z rybnickich parafii.

Wśród dobrodziejów szpitalu znaleźć można między innymi kapelana szpitala od 1872 roku – ks. Teodora Kremskiego. Przez 34 lata ks. Kremski służył chorym i biednym, zaś cały swój majątek rozdał potrzebującym. W radzie nadzorczej szpitala zasiadali rycerze maltańscy: hrabia Saurma-Jeltsch, hrabia Walenty Ballestrem, książę raciborski Wiktor, baron Hans de Reitzenstein.

Pierwotnie szpital posiadał w swoim wyposażeniu 80 łóżek; w okresie międzywojennym przygotowano w szpitalu już 220 łóżek. Pielęgnacją chorych zajmowały się siostry zakonne św. Franciszka z domu macierzyńskiego St. Mauritz pod Münster.

Personel lekarski

dr. Fleischar (1869-1877)
dr. Ostmann, dr. Siegl (1878-1905)
dr Boretius, dr. Modler (1905-1922)
dr Palka (1922—1923)
dr A. Miedniak (1923-)

Kapelan szpitalny

Ks. Teodor Kremski (1872-1906)
Ks. Alfred Slossarczyk (1909-1920)
Ks. Leon Pampuch (1920-1933)
Ks. Józef Wojtynek (1933-1939)

Bibliografia

A. Trunkhardt, Dzieje Rybnika i dawniejszego państwa rybnickiego na Górnym Śląsku, Rybnik 1925, s. 152-153; G. Wawoczny, Rudy. Magiczne miejsce, Racibórz 1999, s. 81.