Tekst źródłowy strony Nowy Śląsk - organizacja kościelna

==Nowy Śląsk - w strukturach kościelnych==

Obszar Nowego Śląska, kościelnie należał do diecezji krakowskiej, a tworzyły go dekanat lelowski, część dekanatu bytomskiego i część dekanatu siewierskiego. 22 listopada 1791 dziekan [[Rudzki Józef|Józef Rudzki]] ogłosił decyzje bpa Turskiego o podziale rozległego dekanatu lelowskiego na cztery nowe dekanaty: lelowski, częstochowski, przyrowski i szczekociński.

W dniu 26 stycznia 1797 Austria, Rosja i Prusy zawarły tzw. konwencję petersburską o dostosowaniu granic swych państw do granic jednostek administracji kościelnej. Oznaczało to, że jednostki administracji kościelnej na ziemiach zabranych miały pokrywać się z granicami państwowymi. Na przeszkodzie w natychmiastowym wykonaniu konwencji petersburskiej w stosunku do terenów Nowego Śląska stał brak decyzji Stolicy Apostolskiej, która w takiej sytuacji nie śpieszyła się w definitywnymi rozstrzygnięciami. Dopiero na mocy [[Brewe|breve]] papieskiego z 9 września 1800 Nowy Śląsk został włączony do [[Diecezja wrocławska|diecezji wrocławskiej]]. 

Sytuacja jednak uległa radykalnej zmianie, gdy Napoleon jesienią 1806 roku pokonał Prusy i wkroczył na ziemie polskie. W styczniu 1807 roku na ziemiach oswobodzonych przez Napoleona powołano do życia Komisję Rządzącą, która zwróciła uwagę na interesujący nas obszar Śląska. W skład jednego z sześciu utworzonych wówczas departamentów - kaliskiego wszedł powiat lelowsko-siewierski. Natomiast całe księstwo siewierskie Napoleon odstąpił swojemu marszałkowi Lannesowi księciu de Montebello. W nowo zaistniałej sytuacji, zmian domagała się także organizacja kościelna. Rząd Królestwa Warszawskiego zażądał przejęcia przez arcybiskupa gnieźnieńskiego m.in. Nowego Śląska i Częstochowy i włączenia go do archidiecezji poznańskiej. 

22 października 1811 biskup wrocławski [[Hohenlohe-Waldenburg-Bartenstein Joseph Christian|Joseph Christian de Hohenlohe-Waldenburg-Bartenstein]] przekazał jurysdykcję nad [[dekanat|dekanatami]] siewierskim, lelowskim i częstochowskim, w wyniku porozumienia z Berlinem, jednak nie arcybiskupowi poznańskiemu, ale biskupowi krakowskiemu [[Gawroński Andrzej|Andrzejowi Gawrońskiemu]]. W zamian za wspomniane wyżej dekanaty, biskup krakowski Gawroński w porozumieniu z rządem Królestwa Warszawskiego miał oddać pod jurysdykcję biskupa wrocławskiego dwa dekanaty: pszczyński i bytomski, które znajdując się już pod panowaniem pruskim nadal jednak formalnie podlegały biskupowi krakowskiemu. Biskup krakowski nie miał wyjścia i dekretem z 22 października 1811 przekazał jurysdykcję nad śląskimi dekanatami biskupowi wrocławskiemu. Te tymczasowe zmiany obejmujące dekanaty pszczyński i bytomski musiały jeszcze uzyskać sankcję Stolicy Apostolskiej, co się stało dopiero na mocy [[De salute animarum|bulli „De salute animarum”]] w 1821 roku.

==Bibliografia==

Cd: [[Plik:Book.png|30px|left]] czytaj: [[Dekanaty polskie: pszczyński i bytomski]] |[[Spis treści|Powrót do spisu treści]] 

[[Kategoria:Podręcznik|Nowy Śląsk]]
[[Kategoria:Diecezja Wrocławska]]