Malina Tomasz

Malina Tomasz OFM (1892-1969), imię zakonne Ansgary, rekolekcjonista, misjonarz, kompozytor

Urodził się 12 grudnia 1892 w Dąbrówce Wielkiej, jako syn Błażeja i Katarzyny z d. Skrzydelskiej. Do ośmioklasowej szkoły ludowej uczęszczał w Dąbrówce Wielkiej. Po jej ukończeniu 8 kwietnia 1907 wstąpił do Niższego Seminarium Duchownego Franciszkańskiej Prowincji św. Jadwigi we Wrocławiu-Karłowicach. Od 1911 roku kontynuował naukę w niższym seminarium tej prowincji w Nysie i tam też 12 października 1912 złożył pierwsze śluby zakonne, przyjmując imię Ansgarego. W rok później rozpoczął studia filozoficzne we Wrocławiu, które jednak przerwał wybuch I wojny światowej. Kontynuował je na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego we Wrocławiu dopiero po zakończeniu działań wojennych. Równocześnie uczęszczał do wrocławskiego konserwatorium, pod kierunkiem prof. Artura Schnabla oraz prof. Karola Ehrenberga ucząc się kompozycji i pobierając naukę gry na organach. 28 listopada 1920 uzyskał dyplom tejże uczelni w zakresie śpiewu i muzyki. Nieco wcześniej, 10 kwietnia 1920 złożył uroczystą profesję zakonną w Nysie. 17 marca 1923 zaś przyjął święcenia kapłańskie.

Ze względu na powojenne zmiany polityczne członkowie franciszkańskiego zakonu mogli wybierać pomiędzy prowincją wrocławską (niemiecką) a polską. Malina wybrał prowincję wielkopolską. Przełożony prowincji wysłał go zaraz na Śląsk, gdzie w różnych parafiach głosił rekolekcje i prowadził misje oraz pełnił równocześnie różne funkcje w zakonie: był wikariuszem parafialnym, rektorem kolegium, gwardianem (Wieluń), sekretarzem ds. rekolekcji i misji, jak również definitorem nowo utworzonej prowincji panewnickiej. Uchodził za jednego ze zdolniejszych kaznodziejów zakonnych. Ponadto zajmował się komponowaniem różnych utworów, zwłaszcza od 1957 roku, kiedy pojawiły się pierwsze oznaki choroby (angina pectoris) i powoli wycofywał się z pracy rekolekcyjnej i misyjnej. Komponował przede wszystkim kolędy (około 50), ale i inne pieśni, przeznaczone na rozmaite okresy roku liturgicznego i ku czci świętych (zwłaszcza św. Franciszka). Dochodzą do tego utwory organowe (preludia), 2 msze, łacińska i polska. Zachowało się przeszło 300 utworów, ale na pewno było ich więcej (pewną część utworów w przypływie jakiegoś niepowodzenia zniszczył). Nie wszystkie pieśni przez niego skomponowane weszły do repertuaru pieśni śpiewanych przez wiernych. Większość kompozycji przeznaczał dla chórów. Był mistrzem w instrumentacji i technice chóralnej. Zmarł 6 stycznia 1969, pochowany został w Panewnikach. W czasie pogrzebu homilię wygłosił bp Herbert Bednorz.

Bibliografia

H. Bednorz, Śp. o. Ansgary Malina. Przemówienie wygłoszone w dniu pogrzebu, WDK 1969, nr 1-2 s. 13-15; J. A. Czura, O. Ansgary Malina OFM, kompozytor, Bensheim-Panewniki 1992, Malina Ansgary (hasło), w: Podręczna encyklopedia muzyki kościelnej, opr. A. Mizgalski, Poznań 1959, s. 286; R. Rak, Malina Tomasz Ansgary (hasło), w: Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 254-255; H. Kuczob, Dąbrówka Wielka. Dawniej i dziś, Chorzów 2000, s. 173; Malina Tomasz Szczepan (hasło), w: Piekarzanie. Leksykon mieszkańców Piekar Śląskich, red. H. Gawlik, J. Grajewska-Wróbel, L. Wostal, Z. Bogacki, Piekary Śląskie 2010, s. 157-158.