Tekst źródłowy strony Konwikt Biskupi w Tarnowskich Górach

[[Plik:TarnowskieG konwikt1.jpg|right|thumb]]
W sytuacji  braku dostatecznej liczby kapłanów w tworzącej się [[Archidiecezja Katowicka|diecezji katowickiej]] oraz stosunkowo małej ilości kandydatów do seminarium duchownego u księży [[Jezuici|jezuitów]] w Krakowie - władze kościelne w Katowicach pragnęły utworzyć dwa konwikty na terenie polskiego Śląska, tj. w Pszczynie i Tarnowskich Górach.

Pierwszym dyrektorem w otwartym w 1922 roku polskim gimnazjum i liceum męskim w Tarnowskich Górach, był [[Siara Aleksy|ks. dr Aleksy Siara]], który usilnie pragnął, aby przy szkole znajdował się również internat. Niestety, w budynku szkolnym nie można było zakwaterować uczącej się w nim młodzieży, głównie z powodu braku odpowiedniego miejsca. Swoimi planami podzielił się on z ówczesnym proboszczem tarnogórskim [[Lewek Michał|ks. kan. dr. Michałem Lewkiem]]. Ten ostatni, po uzyskaniu zgody przełożonych duchownych zawarł z władzami Urzędu Powiatowego w Tarnowskich Górach kontrakt prawny, na mocy którego nabyto najpierw w dzierżawę dom przy ul. Powstańców 2 w Tarnowskich Górach, gdzie do niedawna mieścił się sierociniec powiatowy. Dzięki staraniom ks. Lewka, Tarnowskie Góry doczekały się własnego konwiktu. W tych poczynaniach wspomógł ks. Lewka - [[Danecki Antoni|ks. Antoni Danecki]] proboszcz z [[Parafia Przemienienia Pańskiego w Bobrownikach Śląskich|Bobrownik Śląskich]]. 

Kuria katowicka postanowiła  nabyć wydzierżawiony dotychczas gmach i ogród konwiktu na własność nowej diecezji i uczcić tym darem dzień konsekracji pierwszego biskupa katowickiego, [[Hlond August|ks. dr. Augusta Hlonda]]. 3 stycznia 1926 [[Kapica Jan|ks. prałat Jan Kapica]] w imieniu prezbiterium śląskiego oddał konwikt tarnogórski jako dar pod nazwą '' Bursa im. Ks. Biskupa Dr. Hlonda Fundacja Duchowieństwa Śląskiego''. 

W lipcu i sierpniu 1923 roku, przystąpiono do prac adaptacyjnych budynku wynikających z jego nowych zadań. Na początku nowego roku szkolnego 1923/1924 konwikt rozpoczął działalność. Sprawy gospodarcze oddano w ręce trzech [[Boromeuszki|sióstr boromeuszek]], sprowadzonych w tym celu 1 sierpnia tegoż roku z Cieszyna.

Sprawami pedagogiczno-wychowawczymi w tej instytucji zajmował się z polecenia ks. Augusta Hlonda, każdorazowy katecheta przy polskim gimnazjum męskim w Tarnowskich Górach. Władzę administracyjną nad konwiktem sprawowało tzw. Kuratorium Konwiktu. W jego skład weszli: ks. konsultor Michał Lewek, proboszcz tarnogórski, jako przewodniczący, ks. Antoni Danecki, proboszcz w Bobrownikach Śląskich, [[Ledwoń Józef (1885-1940)|ks. Józef Ledwoń]], prefekt konwiktu (dekret z 24 sierpnia 1923).

Konwikt utrzymywał się zasadniczo ze składek jego wychowanków, którym często przychodziło z pomocą Kuratorium. Opłaty rzadko przekroczyły 30 zł miesięcznie, a dla biedniejszych wynosiły 15 zł. Zaś wychowankowie, którzy nie byli w stanie uiścić należnej składki, pozostawali na całkowitym utrzymaniu konwiktu. Warunkiem przyjęcia kandydata do konwiktu było pomyślne zdanie przez niego egzaminu wstępnego do państwowego gimnazjum męskiego w Tarnowskich Górach. Ponadto kandydat musiał złożyć w kancelarii konwiktu następujące dokumenty: potwierdzenie przynależenia, względnie przyjęcia do ww. gimnazjum, świadectwo moralności wystawione przez ks. proboszcza lub katechetę, świadectwo lekarskie o stanie zdrowia oraz ostatnie świadectwo szkolne.

W miarę rozwoju szkolnictwa przybywało coraz więcej uczniów do szkół średnich. Toteż szybko okazało się, że mury konwiktu są stanowczo za ciasne. Miejsce mogło tu znaleźć maksymalnie 30 uczniów, a chętnych było znacznie więcej. W związku z tym myślano o budowie nowego, względnie o zasadniczej rozbudowie już istniejącego konwiktu. W 1929 roku ks. Lewek, za zgodą kurii, postanowił rozbudować konwikt. W rozbudowanym konwikcie znalazło się miejsce dla sześćdziesięciu gimnazjalistów, była odpowiednia kaplica, mieszkanie dla ks. prefekta, sióstr zakonnych i studentów. Prace zakończono z początkiem grudnia 1929 roku.  

Liczba wychowanków konwiktu w roku szkolnym 1923/24 wynosiła 24 i niemal do końca lat dwudziestych utrzymywała się na równym poziomie, tj. w granicach 30 osób. Po rozbudowie, w 1930 roku w murach internatu gościnę znalazło 62 uczniów miejscowego gimnazjum męskiego.

W latach 1923-1939 przez konwikt przeszło ok. 400 gimnazjalistów. Wychowankowie zasilali urzędy administracji państwowej oraz zajmowali stanowiska w przeróżnych dziedzinach gospodarki narodowej. Większość wychowanków tego internatu podejmowała studia na wyższych uczelniach, w tym szczególnie na [[Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jagiellońskiego|Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego]]. 

==Przełożeni konwiktu==
*[[Ledwoń Józef (1885-1940)|ks. Józef Ledwoń]] 1923-1939
*[[Brzenska Józef|ks. Józef Brzenska]] 1927-1929
*[[Bednorz Filip|ks. Filip Bednorz]] 1929-1933
*[[Skudrzyk Emil|ks. Emil Skudrzyk]] 1933-1939

==Bibliografia==
H. Jeziorski, Tarnogórski Konwikt Biskupi w latach 1923-1939, Montes Tarnovicensis nr 8, 20 XII 2001; nr 9, 26 III 2002.; Foto AAKat, Konwikt w budowie.

[[Kategoria:Kuria diecezjalna|Konwikt]]
[[Kategoria:Tarnowskie Góry]]