Kapliczki w Bieruniu Nowym: Różnice pomiędzy wersjami

Wersja z 17:14, 22 lip 2010

Kaplice

Kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa w Bijasowicach - Kopani

Kaplica w Bijasowicach - Kopani

Krzyż przydrożny, 1818 r. , Bijasowice, ul. Lipcowa

Zbudowana została w 1884 roku, w pobliżu bijasowickiej szkoły. Jest miniaturą kościoła, a w jej pobliżu znajdują się konfesjonał i ławki. W środku kaplicy, na głównej ścianie znajduje się ołtarz, a nad nim obraz NSPJ. Niedaleko stoją dwie figury: Matki Boskiej Niepokalanej i Matki Boskiej Cierpiącej. Powstała jako wotum dziękczynne młynarza Walentego Piekoszowskiego, który przyrzekł Bogu, że jeśli jego synowie - żołnierze wrócą cali i zdrowi to wystawi kaplicę. W 1995 roku kaplica została wyremontowana.

Kapliczka Matki Boskiej Różańcowej w Bijasowicach

Najprawdopodobniej kapliczka powstała przed 1800 rokiem. Wzorowana na świątyniach romańskich. Nad jej wejściem znajduje się figurka Matki Bożej. W środku kaplicy znajduje się niewielki ołtarzyk z krzyżem i świecznikami, a nad nim obraz przedstawiający Matkę Boską Różańcową. Powstała jako wotum dziękczynne fundatora dworu bijasowickiego, który dzięki łasce Bożej odzyskał zdrowie.

Kaplica św. Antoniego w Czarnuchowicach

Zbudowana została w 1956 roku. Jest to największa kapliczka parafii w Bieruniu Nowym. W środku kaplicy znajduje się ołtarz, nad którym znajduje się obraz Matki Bożej Różańcowej. Obok stoją figury świętego Stanisława i świętego Józefa. Po prawej stronie wisi obraz Matki Bożej Niepokalanego Poczęcia. Powstała jako wotum dziękczynne Franciszka Baliona, który wystawił ją w podzięce za ocalenie życia w czasie II wojny światowej i odzyskanie zdrowia z poważnej choroby. Dziś przy kapliczce odprawiane są nabożeństwa majowe oraz różaniec, a także kilka razy w ciągu roku Msze święte. Po wielkiej powodzi w 1997 roku, która nawiedziła wieś Czarnuchowice, na kapliczce, która również ucierpiała, zaznaczono miejsce jak wysoko sięgała woda.

Kaplica Trójcy Świętej w Zabrzegu

Nie wiadomo dokładnie kiedy kapliczka została wybudowana. Czas jej powstania szacuje się na drugą połowę lat 60. XIX wieku. Wewnątrz kapliczki znajduje się ołtarz wraz z obrazem Trójcy Przenajświętszej. Obok stoi figura Matki Bożej Niepokalanego Poczęcia. Wokół kapliczki znajduje się metalowe ogrodzenie, które zdobi tradycyjna ornamentyka. O jej powstaniu mówią dwie opowieści. Jedna z nich opowiada o Żydzie-karczmarzu, który wybudował kaplicę w podzięce Bogu za Jego opiekę w czasie niebezpieczeństwa. Druga natomiast przedstawia historię porucznika Zamberga - Żyda, który w miejscu pochówku żołnierzy Prus i Austrii wybudował kaplicę.

Kapliczka Matki Bożej na Solcu

Nie wiadomo dokładnie kiedy kapliczka została postawiona. Jest to kapliczka skrzynkowa z wizerunkiem Matki Boskiej. Zawieszona na starym dębie, niedaleko cmentarza parafialnego. Jej historię – legendę tutejsi mieszkańcy przekazują sobie od lat. Wg niej pewien chłopak Franciszek z Solca zakochał się w dziewczynie z Goławca, Barbórce. Postanowili się pobrać. Dzień przed ślubem Franciszek późnym wieczorem wracał do domu skrótem. Prawie nic nie widząc omijał po drodze różne przeszkody: bagna, barzeniska i wody. Dodatkowo z różnych stron słyszał piskliwe chichoty oraz natarczywy i przeraźliwy głos. Wpadł w barzenisko, gdzie prawie cały zatonął w bagnie. Przywoływał na ratunek Matkę Bożą. Do rana przytrzymywał się gałęzi dębu. Nazajutrz wyczerpanego i ledwo żywego odnaleźli jego rodzice. Wesele zgodnie z planem się odbyło, a młoda para w podzięce za uratowanie życia zawiesiła na starym dębie kapliczkę z obrazem Matki Bożej. Kapliczka spełniała pod wieloma względami rolę kościoła w czasach, kiedy świątyni nowobieruńskiej nie było. Kiedyś odprawiano tutaj nabożeństwa majowe oraz różaniec.

Kapliczka słupkowa Matki Bożej, Czarnuchowice

Znajduje się w pobliżu starorzecza, na dawnej posesji Marii i Piotra Palków. Powstała najprawdopodobniej w połowie XIX wieku. We wnęce znajduje się statuetka Matki Bożej. Ponad nią znajduje się przykrycie przypominające wieżyczkę o czterospadowym daszku z krzyżem na szczycie. Posiadała kiedyś sygnaturkę, którą przekazano kościołowi nowobieruńskiemu. P. Jan Magiera ufundował nową, jednak w czasie drugiej wojny światowej została skradziona.

Kapliczka skrzynkowa Matki Boskiej z Dzieciątkiem, Czarnuchowice

Powstała po pierwszej wojnie światowej jako miejsce tragicznej śmierci strażnika gminnego, Tomasza Palki. Został zastrzelony, a mordercy nie udało się schwytać. Dziś na tym miejscu wisi kapliczka skrzynkowa z wizerunkiem Matki Bożej trzymającej na ręku Dzieciątko.

Bibliografia

Z. Zając, Opowieści o kapliczkach, [w:] Na naszej ziemi. Z życia nowobieruńskiej wspólnoty parafialnej, red. Z. Zając, Bieruń 1997, s. 52-80; B. Niemiec, O nowobieruńskich kapliczkach, [w:] Korzenie i dzień dzisiejszy naszego miasta, red. E. Małecka, Bieruń 2000, s. 15-18; Źródło: strona internetowa parafii.

@@ Linia 20: / Linia 20: @@
 *Kapliczka skrzynkowa Matki Boskiej z Dzieciątkiem, Czarnuchowice
 Powstała  po pierwszej wojnie światowej jako miejsce tragicznej śmierci strażnika gminnego, Tomasza Palki. Został zastrzelony, a mordercy nie udało się schwytać. Dziś na tym miejscu wisi kapliczka skrzynkowa z wizerunkiem Matki Bożej trzymającej na ręku Dzieciątko.
-==Krzyże przydrożne==
-*Krzyż kamienny Męki Pańskiej, Bijasowice
-Jest to najstarszy krzyż w Bieruniu Nowym. Znajduje się na rozwidleniu dróg- jedna z nich odbiega w prawo na Ściernie. Posiada inskrypcję wyrytą na postumencie: Błogosław Jezu drogi nasze pola, warsztaty, zagrody. Postawił ją Stanisław Boryczka w 1819 roku. Jedna z legend mówi, że w 1812 roku armia napoleońska po przegranej bitwie z Moskwą wycofywała się, jeden z jej oddziałów dotarł do bijasowickiego dworu. Niektórzy żołnierze pomarli wskutek śmiertelnej zarazy i zostali pochowani daleko w polu. Wspomniany fundator postawił  w tym miejscu krzyż.
-*Krzyż drewniany Męki Pańskiej, Bijasowice
-Krzyż znajduje się przy drodze wiodącej z Bijasowic do Kopani. Podobno jednym z fundatorów kolejnego krzyża był dworski dzierżawca książęcy Paweł Lonczig. Jedna z jego historii związana jest z drugim powstaniem śląskim. W 1920 roku powstańcy bieruńscy, który swą siedzibę mieli za Wisłą, dość często odwiedzali swe rodziny nocą. Jednak trzej z nich- Stanisław Habuda, Karol Łukaszek i Jan Pilszczek wybrali się rankiem. Zostali zastrzeleni przez niemiecką straż graniczną. Pogrzebano ich obok drewnianego krzyża. Okoliczność spowodowała, że postawiono nowy krzyż. Jej fundatorami były rodziny Anny i Pawła Gańcorzów oraz Anny i Piotra Kolnych. W 1958 roku zastąpiono go kolejnym. Na krzyżu znajduje się kapliczka skrzynkowa Matki Boskiej.
-*Krzyż murowany Męki Pańskiej, Bijasowice
-Znajduje się niedaleko kaplicy MB Różańcowej. Jest to najmniejszy z bijasowickich krzyży. Z nim związana jest opowieść o żołnierzach szwedzkich, którzy zginęli i zostali na miejscu krzyża pochowani. Krzyż kilkakrotnie zmieniał swój wygląd. W 1956 roku postawiono krzyż dębowy, a na nim zawieszono blaszaną postać Chrystusa. Po 25 latach zastąpiono go cementowym. Czczony jest nabożeństwami majowymi.
-*Figura Matki Bożej, ul. Wawelska
-Powstała na dawnej posesji Agnieszki i Franciszka Bergerów. W środku znajdowały się różne obrazki, ostatni za ich życia przedstawiał Jezusa w cierniowej koronie. W czasie drugiej wojny światowej przedstawiał podobiznę MB Częstochowskiej, ale po 1945 roku już jej nie było. Wskutek szkód górniczych oraz zmian właścicieli domu kapliczkę skasowano. Dziś na jej miejscu stoi figura Matki Boskiej. Została ufundowana przez małżonków Marię i Piotra Zakrzewskich.
-*Kapliczka Skrzynkowa Matki Bożej Sprawiedliwości i Miłości, ul. Wawelska
-Znajduje się na spróchniałej gruszy. Istniała już w 1926 roku, kiedy posesję kupili rodzice p. Marii Grabowskiej (dzisiejszej opiekunce). Kapliczka jest pochylona, w środku znajduje się wizerunek Matki Bożej Sprawiedliwości i Miłości.
-*Krzyż kamienny Męki Pańskiej, ul. Warszawska
-Znajduje się w połowie dróg między Wisłą a skrzyżowanie dróg w Nowym Bieruniu, naprzeciwko młyna. Wg przekazów kiedyś znajdował się tutaj drewniany krzyż. W 1905 roku zastąpiono go kamiennym; zbudowany przez urząd gminy. Poniżej krzyża, w czarnej wnęce znajduje się figura Matki Bożej Bolejącej. Na płycie wyryto prośbę: Ukrzyżowany Zbawicielu zmiłuj się nad nami.
-*Grota Matki Bożej z Lourdes, ul. Warszawska
-Jest to najmłodszy obiekt sakralny na obszarze parafii nowobieruńskiej. Powstał w 1981 roku jako wotum dziękczynne za uzdrowienie z ciężkiej choroby. Jej fundatorami są Anastazja i Emanuel Komanderowie.
-*Krzyż drewniany Męki Pańskiej, ul. Patriotów
-Znajduje się na posesji Zofii i Stanisława Rozmusów, była to dawna droga prowadząca do kościoła parafialnego. Nie wiadomo w jakich okolicznościach powstał. Krzyż przedstawia ukrzyżowanego Chrystusa, którego wykonano z blachy. Poniżej znajduje się latarnia.
 ==Bibliografia==