Bulla: Różnice pomiędzy wersjami
(Utworzył nową stronę „==Bulla== Bulla jest to uroczyste pismo w języku łacińskim sporządzone przez papieża na pergaminie i zaopatrzone w pieczęć. Najstarsza zachowana bulla pocho...”) |
(→Bulla) |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
==Bulla== | ==Bulla== | ||
Bulla jest to uroczyste pismo w języku łacińskim sporządzone przez papieża na pergaminie i zaopatrzone w pieczęć. Najstarsza zachowana bulla pochodzi od papieża Jana III (561-574). | Bulla jest to uroczyste pismo w języku łacińskim sporządzone przez papieża na pergaminie i zaopatrzone w pieczęć. Najstarsza zachowana bulla pochodzi od papieża Jana III (561-574). | ||
Sam zwyczaj przywieszania pieczęci metalowej do dokumentów wywodzi się z Bizancjum i zapoczątkowany został przez papieża Agapita (535-536). Wizerunkiem przedstawianym na bullach był pasterz z owieczkami. Do XI wieku na bullach przedstawiane były krzyże, gwiazdy i znaki winietowe. Imię papieża umieszczane było na awersie natomiast wyraz papae na rewersie. | |||
Bulle sporządzała kancelaria papieża początkowo na papirusie a od XI wieku już na pergaminie. Początkowo istniały tylko bulle większe przez które papieże nadawali przywileje lub prawa na czas nieograniczony . Bulle te zwane od XV wieku bullami konsystorskimi oprócz papieża podpisywali również kardynałowie. | Bulle sporządzała kancelaria papieża początkowo na papirusie a od XI wieku już na pergaminie. Początkowo istniały tylko bulle większe przez które papieże nadawali przywileje lub prawa na czas nieograniczony . Bulle te zwane od XV wieku bullami konsystorskimi oprócz papieża podpisywali również kardynałowie. | ||
W XI wieku wydawano również bulle mniejsze podpisywane przez kardynała kanclerza . Pieczęć zawieszano na pasku pergaminowym lub na sznurku zawieszonym przez załamaną kartę dokumentu i otwór w pieczęci . Sznur w kolorze żółtym lub czerwonym oznaczał dokument z uprawnieniami , konopny zaś z nakazami. Bulle z reguły były pismami otwartymi, za wyjątkiem bull poufnych zaopatrzonych w pieczęć, która po otwarciu bulli ulegała zniszczeniu, w związku z tym wprowadzono pieczęcie woskowe. | W XI wieku wydawano również bulle mniejsze podpisywane przez kardynała kanclerza . Pieczęć zawieszano na pasku pergaminowym lub na sznurku zawieszonym przez załamaną kartę dokumentu i otwór w pieczęci . Sznur w kolorze żółtym lub czerwonym oznaczał dokument z uprawnieniami , konopny zaś z nakazami. Bulle z reguły były pismami otwartymi, za wyjątkiem bull poufnych zaopatrzonych w pieczęć, która po otwarciu bulli ulegała zniszczeniu, w związku z tym wprowadzono pieczęcie woskowe. | ||
Bulle dotyczą spraw całego kościoła narodu, diecezji zakonu lub znacznej grupy wiernych. Bulle konsystorskie służyły do zwoływania soborów, nadawania przywilejów monarchom , erygowania i rozgraniczania diecezji . Obecnie używa się ich rzadziej i forma ich jest uproszczona. Bulle protekcyjne dla | Bulle dotyczą spraw całego kościoła narodu, diecezji zakonu lub znacznej grupy wiernych. Bulle konsystorskie służyły do zwoływania soborów, nadawania przywilejów monarchom , erygowania i rozgraniczania diecezji . Obecnie używa się ich rzadziej i forma ich jest uproszczona. Bulle protekcyjne dla biskupstwa gnieźnieńskiego (1136)i biskupstwa wrocławskiego (1148) , kamieńskiego (1188) dla kapituł i klasztorów, a także bulle nominacyjne, z przywilejami i odpustami. | ||
Papież Pius XI ustanowił 29 VI 1909 sporządzanie bull: w sprawach erygowania diecezji i kapituł oraz nadawania beneficjów konsystorskich bulle podpisuje kard. Kanclerz. W sprawach obsadzania beneficjów niekonsystorskich – podpisuje datariusz lub jego sekretarz stanu. KPK zachował te normy w kan. 260-161. Papież Pius XI określił 12 lutego 1931 rozmiary i formę pieczęci ołowianej. | Papież Pius XI ustanowił 29 VI 1909 sporządzanie bull: w sprawach erygowania diecezji i kapituł oraz nadawania beneficjów konsystorskich bulle podpisuje kard. Kanclerz. W sprawach obsadzania beneficjów niekonsystorskich – podpisuje datariusz lub jego sekretarz stanu. KPK zachował te normy w kan. 260-161. Papież Pius XI określił 12 lutego 1931 rozmiary i formę pieczęci ołowianej. | ||
W prawie świeckim bullami nazywano pieczęcie z metalu lub wosku na której widniała podobizna nadawcy dokumentu . Słynna bulla złota Fryderyka II(1213) Karola IV (1356). | W prawie świeckim bullami nazywano pieczęcie z metalu lub wosku na której widniała podobizna nadawcy dokumentu . Słynna bulla złota Fryderyka II(1213) Karola IV (1356). | ||
Wersja z 11:08, 13 wrz 2012
Bulla
Bulla jest to uroczyste pismo w języku łacińskim sporządzone przez papieża na pergaminie i zaopatrzone w pieczęć. Najstarsza zachowana bulla pochodzi od papieża Jana III (561-574). Sam zwyczaj przywieszania pieczęci metalowej do dokumentów wywodzi się z Bizancjum i zapoczątkowany został przez papieża Agapita (535-536). Wizerunkiem przedstawianym na bullach był pasterz z owieczkami. Do XI wieku na bullach przedstawiane były krzyże, gwiazdy i znaki winietowe. Imię papieża umieszczane było na awersie natomiast wyraz papae na rewersie.
Bulle sporządzała kancelaria papieża początkowo na papirusie a od XI wieku już na pergaminie. Początkowo istniały tylko bulle większe przez które papieże nadawali przywileje lub prawa na czas nieograniczony . Bulle te zwane od XV wieku bullami konsystorskimi oprócz papieża podpisywali również kardynałowie.
W XI wieku wydawano również bulle mniejsze podpisywane przez kardynała kanclerza . Pieczęć zawieszano na pasku pergaminowym lub na sznurku zawieszonym przez załamaną kartę dokumentu i otwór w pieczęci . Sznur w kolorze żółtym lub czerwonym oznaczał dokument z uprawnieniami , konopny zaś z nakazami. Bulle z reguły były pismami otwartymi, za wyjątkiem bull poufnych zaopatrzonych w pieczęć, która po otwarciu bulli ulegała zniszczeniu, w związku z tym wprowadzono pieczęcie woskowe.
Bulle dotyczą spraw całego kościoła narodu, diecezji zakonu lub znacznej grupy wiernych. Bulle konsystorskie służyły do zwoływania soborów, nadawania przywilejów monarchom , erygowania i rozgraniczania diecezji . Obecnie używa się ich rzadziej i forma ich jest uproszczona. Bulle protekcyjne dla biskupstwa gnieźnieńskiego (1136)i biskupstwa wrocławskiego (1148) , kamieńskiego (1188) dla kapituł i klasztorów, a także bulle nominacyjne, z przywilejami i odpustami. Papież Pius XI ustanowił 29 VI 1909 sporządzanie bull: w sprawach erygowania diecezji i kapituł oraz nadawania beneficjów konsystorskich bulle podpisuje kard. Kanclerz. W sprawach obsadzania beneficjów niekonsystorskich – podpisuje datariusz lub jego sekretarz stanu. KPK zachował te normy w kan. 260-161. Papież Pius XI określił 12 lutego 1931 rozmiary i formę pieczęci ołowianej. W prawie świeckim bullami nazywano pieczęcie z metalu lub wosku na której widniała podobizna nadawcy dokumentu . Słynna bulla złota Fryderyka II(1213) Karola IV (1356).
Bibliografia
W. Wójcik, Bulla[ hasło] w: Encyklopedia katolicka, T. 2, pod red. F. Gryglewicza, Lublin 1978, s. 1192-1193;