Św. Stefan I Węgierski

Stefan I Węgierski urodził się ok. 970 roku w Ostrzyhomiu. Był synem księcia Węgier Arpada. Nadano mu imię Wojka, jednak cztery lata później przyjął chrzest i otrzymał imię Stefan (na cześć pierwszego męczennika). Duży wpływ na jego wychowanie w wierze katolickiej miał św. Wojciech który wielokrotnie przebywał na dworze w Gezie, gdzie przebywał św. Stefan. Prawdopodobnie to właśnie św. Wojciech udzielił mu bierzmowania. W roku 995 król Stefan ożenił się z Gizelą, która była siostrą Henryka II, księcia bawarskiego, późniejszego cesarza. Dwa lata później w 997 roku pragnął, aby Węgry stały się chrześcijańskim krajem i zarazem chciał włączyć je w europejską kulturę. Jego ojciec przyjmując chrzest sprowadził w 996 roku na teren Węgier benedyktynów, lecz wciąż zachowywał niektóre zwyczaje pogańskie. Dopiero św. Stefan rozpoczął chrystianizację Węgier.

Budując solidną organizację kościelną i wygrywając z wieloma pogańskimi książętami sprawił, że chrześcijaństwo mogło się szybko rozwijać. Założył dwie duże metropolie oraz osiem biskupstw m. in. opactwo św. Marcina na Górze Panońskiej. Ponadto podzielił kraj na okręgi, stworzył ramy dla prężnie działającej administracji i ustalił zarys państwowego prawa. Jak mówią legendy w 1000 roku Stefan poprosił papieża Sylwestera II o przesłanie przyszłemu królowi korony królewskiej. Przekazał mu ją Otton III po rozmowie z papieżem. Przekazał mu również krzyż procesjonalny i przywilej obsadzania stolic biskupich. Tego samego roku w Boże Narodzenie został ukoronowany na pierwszego króla Węgier. Podczas swojego panowania, które trwało co najmniej 40 lat ochoczo chrystianizował Węgry. Zawsze miał przy swoim boku wierną żonę Gizelę, która była dla niego wielkim oparciem. Cieszył się wielką popularnością wśród poddanych. Był dla nich wzorem chrześcijanina i dobrym władcą, który dbał o mieszkańców swojego kraju. Stefan zmarł 15 sierpnia 1038 roku w Gran przeżywszy 68 lat. Jego ciało zostało złożone w wybudowanej przez siebie katedrze p.w. Maryi Panny w Székesfehéravár obok ciała swojego syna Emeryka. Został kanonizowany rzekomo za zgodą Grzegorza VII w 1083 roku przez podwyższenie szczątków. Do 1948 roku dzień śmierci św. Stefana był dla Węgrów dniem święta państwowego. Jednak reżim komunistyczny zamienił ten dzień na święto konstytucji.

W ikonografii św. Stefan jest przedstawiany jako król z koroną, berłem, globusem, krzyżem, oraz z synem Emerykiem lub żoną Gizelą. Jest on patronem Węgier, cieszącym się wielką czcią do dnia dzisiejszego. Wierni kościoła węgierskiego czczą go 20 sierpnia (dzień jego pogrzebu). Na Węgrzech zachowała się prawa ręka świętego, która jest narodową relikwią, podobnie jak jego korona którą miał otrzymać od papieża. Korona w 1945 roku trafiła do USA, które w 1978 roku zwróciła ją Węgrom. Święty Stefan był również czczony w Polsce o czym pisze Gall Anonim.

Wspomnienie liturgiczne - 20 sierpnia

Bibliografia

F. i G. Lanzi, Jak rozpoznać świętych i patronów w sztuce i w wyobrażeniach ludowych, Kielce, 2004; H. Fros, F. Sowa, Księga imion i świętych, t. 5, Kraków 2005; V. Schauber, H. Michael Szindler, Ilustrowany leksykon świętych, Kielce 2002. Foto: Web Gallery of Art