Św. Jan Sarkander

Jan Sarkander (1576 - 1620)

św. Jan Sarkander

Był synem Grzegorza i Heleny z d. Górecka. Wcześnie stracił ojca. Matka, przypuszczalnie ze względów zarobkowych, zdecydowała się z rodziną opuścić Księstwo Cieszyńskie i przenieść do Příbora na Morawach. Tam uczył się w katolickiej szkole parafialnej. Ukończył kolegium jezuickie w Ołomuńcu. W latach 1600-1603 odbył studia filozoficzne w Pradze, a w latach 1604-1606 teologiczne w Grazu, gdzie zdobył stopień doktora. W 1609 roku otrzymał święcenia kapłańskie. Pracował w kilku morawskich parafiach, a 1616 roku został proboszczem w Holeszowie (35 km od Ołomuńca). W czerwcu 1619 roku, krótko po wybuchu wojny trzydziestoletniej, za namową parafian zdecydował się wyjechać z Holeszowa. Odbył wtedy pielgrzymkę do Częstochowy. Przebywał przez pewien czas w Krakowie i Ołomuńcu. Powrócił później do Holeszowa i w lutym 1620 uchronił miasto przed atakiem lisowczyków. Wyszedł z procesją z Najświętszym Sakramentem by pokazać, że miasto jest katolickie. Lisowczycy odstąpili od Holeszowa. To wydarzenie stało się pretekstem dla protestantów do oskarżenia go o sprowadzenie polskiego wojska na Morawy. Został aresztowany, przewieziony do Ołomuńca, gdzie poddawano go torturom. Mimo to, nie przyznał się do zarzucanej mu zdrady stanu. Nie wyjawił także tajemnicy spowiedzi namiestnik Moraw barona Władysława Popiela Lobkovica. Umarł w więzieniu wskutek tortur 17 marca 1620. Papież Pius IX ogłosił Jana Sarkandra błogosławionym 3 listopada 1859, a 21 maja 1995 w Ołomuńcu papież Jan Paweł II go kanonizował.

Bibliografia

Szymik Jan, Błogosławiony Jan Sarkander, Cesky Tesin 1994; Świerzy A., Przed kanonizacją bł. Jana Sarkandra, GN 24 VII 1994, nr 30; Tomiczek Jan, Kult błogosławionego Jana Sarkandra w aspekcie historycznym i pastoralnym, Świerklany 1980, mps Biblioteka WTL UŚ; Budniak Józef, Męczeństwo bł. Jana Sarkandra, SSHT 13 (1980), s. 309-328.