Św. Franciszek z Asyżu

Św. Franciszek z Asyżu Kategoria: Święci i Błogosławieni

Św. Franciszek z Asyżu

Franciszek z Asyżu (Giovanni Bernardone) urodził się w 1181 (1182) roku w Asyżu jako syn bogatego kupca specjalizującego się w handlu suknem Pietra oraz Piki. Na chrzecie otrzymał imię Jan, zmienione, po powrocie ojca z Francji, na Franciszek. Początkowo uczęszczał do miejscowej szkoły parafialnej (przy kościele św. Jerzego). W wieku 21 lat wziął udział w wojnie miedzy Asyżem a Perugią. Wzięty w niewolę (XI 1202) , przez kilkanaście miesięcy przebywał w więzieniu w Perugi, z którego (z powodu ciężkiej choroby) w 1205 roku powrócił do Asyżu. Wyruszywszy ponownie na wyprawę wojenną, z powodu pogarszającego się stanu zdrowa, zmuszony przerwać wyprawę. W tym samym roku (1205), w ruinach kościele św. Damiana (San Damino) usłyszał głos Chrystusa przemawiającego z krzyża nakazujący „odbudowanie Jego kościoła”. Rozumiejąc literalnie wezwanie św. Franciszek rozpoczął prace restauracyjne. Celem zdobycia funduszy sprzedał (potajemnie) w sąsiedniej wiosce (Foligno) cześć materiałów włókienniczych z zakładu ojca tym samym popadając z nim w konflikt. Oskarżony przez rodziciela o trwonienie rodzinnego majątku został osadzony w tymczasowym areszcie. Osądzony przez miejscowego biskupa (Guido, wiosna 1206) i skazany na wyrównanie szkód wyrządzonych ojcu oddaje Pietro Bernardone noszone ubrania oraz resztę posiadanych pieniędzy. Wyrusza do Gubbio gdzie rozpoczyna życie pokutne pracując wśród trędowatych. Latem 1206 roku powraca do Asyżu. 24 II 1208 Franciszek dokonuje ostatecznego wyboru drogi życiowej (apostolatu). Usłyszawszy w tym dniu, w czasie nabożeństwa, ewangelię (Mt 10,9) wzywał mieszkańców okolicznych miejscowości do czynienia pokuty i zaufania Bogu, zmieniając jednocześnie ubiór na brązowa tunike. Odtąd źródłem jego utrzymania stała się praca fizyczna lub jalmużna. 16 IV 1208 przyłączają się do niego pierwsi „bracia”: Bernard z Quintavalle oraz Piotr z Katani. W niedługim czasie dołączają następni (Idzi, Sabbatino, Giovani, Filip, Sylwester Morico). W 1209 (1210) roku papież Innocenty III potwierdził styl życia „braci mniejszych” (franciszkanów) jako zgodny z tradycją Kościoła. W 1211 (1212) roku wraz z przyjęciem Klary Ofrreduccio, utworzono tzw. „drugi zakon” (Klaryski). W czasie trwania kapituły generalnej w Porcjunkuli (5 V 1217) zdecydowano o podjęciu misji ewangelizacyjnej do Ziemi Świętej i Afryki. W 1219 roku Franciszek wyruszył na Bliski Wschód. W Egipcie spotkał się z sułtanem Al-Kamel (list Jakuba z Vitry) który zezwolił franciszkanom na kontynuowanie wyprawy do Palestyny. Wróciwszy do Asyżu Franciszek wyznaczył nowego przełożonego zakonu (Pietro Katani, a nastepnie Eliasz z Asyżu). W 1222 roku założono tzw. „trzeci zakon” skierowany dla ludzi pozostających w stanie świeckim. 29 XI 1223 papież Honoriusz III (bulla „Solet annuere”) zatwierdził regułę zwaną "Drugą Regułą" albo "Regułą zatwierdzoną" (Regula bullanta). 17 IX 1224 Franciszek otrzymuje stygmaty. W 1225 roku u świętego nasiliła się choroba oczu. W tym czasie powstaje „Pieśń słoneczna” (Kantyk o stworzeniach). Ostatni rok życia założyciel zakonu „braci mniejszych’ poświęcił misji apostolskiej prowadzonej w rejonie Umbrii. Zmarł 3 X 1226 w Asyżu (prawdopodobnie w Porcjunkuli). Pierwotnie pochowano go w kościele św. Jerzego, następnie (25 V 1230) jego ciało przeniesiono do nowo wybudowanej bazyliki w Asyżu (bazylika św. Franciszka). Dwa lata po śmierci (16 VII 1228) kanonizowany przez papieża Grzegorza IX. Święto liturgiczne przypada 4 października. Reguła zakonna ułożona przez św. Franciszka stanowi podstawę działalności apostolskiej franciszkanów, albertynów, kapucynów, benedyktynek, klarysek,bernardynek, franciszkanów konwentualnych. Jej cechami charakterystycznymi są: (1) wierne naśladowanie życia Jezusa, (2) akcentowanie dobroci jako przymiotu Boga, (3) szacunek dla każdego stworzenia. Jest on patronem aktorów, niewidomych, kupców, harcerzy; pokoju i pojednania miedzy ludźmi różnych wyznań (jest uznawany świętym również we wspólnotach ewangelickich). Ze względu na stosunek do przyrody uważany za prekursora ekologii. Przedstawiony w brązowym habicie , przepasany białym sznurem z trzema węzłami (symbol ślubów czystości, posłuszeństwa, ubóstwa) często z krzyżem w reku i czaszce pod stopami (symbol pokuty) na obrazach tradycyjnych, w otoczeniu zwierząt na obrazach współczesnych. W Polsce sanktuarium świętego znajduje się w Miejskiej Górce (Rawicz). Św. Franciszek był najprawdopodobniej autorem reguł ((tzw. „niezatwierdzonej- pierwszej” (1221) i „zatwierdzonej” (1223)), Testamentu, Testamentu sieneńskiego, Reguły dla pustelni, Fragment reguły św. Klary, zbioru Napomnienie sióstr od Św. Damiana, szeregu Listów (Do wiernych, Do rządzących, Do całego Zakonu, Błogosławieństwo brata Bernarda,O służbie), Pieśni słonecznej, Radość doskonała, Pozdrowienia błogosławionej Maryi Dziewicy, Modlitwa św. Franciszka przed krzyżem sw. Damiana. Opis życia świętego znajduje się w dziełach Tomasza z Celano, św. Bonawentury, Jacquesa de Voragine („Złota Legenda”) zaś najważniejszym scenom z życia poświęcone są freski (Giotto) znajdujące sie w bazylice w Asyżu oraz w kościele św. krzyża we Florencji. Od jego imienia nazwano jedno z największych miast – San Francisco w USA. Św. Franciszek był prekursorem przygotowywania szopek bożonarodzeniowych (Greccio, 1223) . Prawdopodobnie, w wyniku podróży na Bliski Wschód (po spotkaniu z sułtanem), zaingurował tradycję wzywania do modlitwy przez uderzenie w dzwony (modlitwa „Anioł Pański”).

Bibliografia: François d'Assise, Écrits, texte latin de l'édition K. Esser, [intr., trad. par T. Desbonnet, T. Matura, J-F. Godet, D. Vorreux], Paris, 1981; Omer E., Vie de Saint François d'Assise, Paris, 1982; Vauchez A., François d'Assises, Paris, 2009; Le Goff J., Saint François d'Assise, Paris, 1999; Green J.,Frère François, Paris 1985; Bonnard A.,Saint François d'Assise, Paris 1992; Frugoni C., Saint François d'Assise La vie d'une homme, Paris, 1997.