Św. Dorota

Postać św. Doroty nie jest historycznie udokumentowana. Brak dokładnego opisu jej życia. Jedyna wzmianka o męczeństwie znajduje się w "Martyrologium Romanum": "W Cezarei w Kapadocji rocznica zgonu św. Doroty, dziewicy i męczennicy. Z wyroku Suprycjusza, namiestnika tej prowincji, najpierw dręczono ją w katowni, potem bito bardzo długo pięściami, a w końcu skazano na ścięcie mieczem. Na widok jej męczeństwa nawrócił się na wiarę Chrystusową młody mówca imieniem Teofil. Zaraz też męczono go okrutnie na katowni, następnie ścięto mieczem". Męczeństwo św. Doroty miało miejsce ok. 303 roku, podczas prześladowania chrześcijan za rządów cesarza Dioklecjana. Opis męczeństwa św. Doroty podaje legenda pełna cudownych wydarzeń. Kilkunastoletnia Dorota, wychowana w chrześcijańskiej rodzinie w Cezarei Kapadockiej, została wezwana przez namiestnika cesarskiego, by oddała hołd bożkom pogańskim i złożyła im ofiarę. Gdy odmówiła, wyznając, że czci tylko jednego Boga, została poddana torturom. Męczona modliła się i wołała, że nie boi się krótkotrwałych tortur ani utraty życia, boi się natomiast narazić na wieczne potępienie. Wówczas przyprowadzono do niej dwie siostry, Chrystę i Kallistę, które wyparły się wiary i nakłaniały ją do tego samego. Stało się jednak inaczej. Św. Dorota nawróciła siostry i obie z radością przyjęły cierpienia i męczeńską śmierć. Dorota została poddana kolejnym wyszukanym torturom. Mówiła oprawcom, że cieszy się na spotkanie z Chrystusem, jej Boskim Oblubieńcem, w którego rajskim ogrodzie kwitną przepiękne lilie i róże oraz dojrzewają wspaniałe owoce. Słyszący te słowa adwokat Teofil, drwiąco stwierdził, że uwierzyłby w Chrystusa, gdyby z Jego raju przysłano mu świeże kwiaty. Niespodziewanie obok św. Doroty pojawił się anioł w postaci dziecka z dużym koszem, w którym znajdowały się piękne jabłka i świeże róże, pomimo, że był to czas zimy. Fakt ten spowodował nawrócenie Teofila, który również dostąpił łaski męczeństwa.

Legenda ta została wykorzystana przez ikonografię chrześcijańską, która przedstawia św. Dorotę w towarzystwie anioła z koszem kwiatów i owoców, albo z trzema jabłkami i trzema różami. Inne atrybuty to korona, krzyż, lilia, miecz, palma męczeństwa. Św. Dorota jest patronką m. in. młodych małżeństw, ogrodników i górników. Jest jedną z czternastu świętych wspomożycieli. Postać św. Doroty widnieje na tarczy herbowej miasta Wrocławia.

Bibliografia

M. Banach, Szli święci przez Polskę, Warszawa 1954; Polscy święci, red. J. Roman, Warszawa 1984.