Bł. Wiktor III (ok. 1027-1087), papież
Laufer Dauferiusz Epifani, bo tak nazywał się błogosławiony papież Wiktor III, urodził się w Benewencie około roku 1027. Od młodych lat życia pragnął ofiarować swoje życie Bogu, jako zakonnik. Niestety, ze względu na książęce pochodzenie, nie uzyskał na to zgody rodziców. Ożenił się, lecz chwilę po śmierci ojca porzucił rodzinę i zaczął wieść pustelniczy tryb życia. Niedługo potem krewni z rodziny odnaleźli go i siłą zaciągnęli z powrotem. Widząc jego cierpienie, zgodzili się na to by wstąpił do klasztoru kontemplacyjnego w La Cawa niedaleko Salerno, gdzie przyjął imię Dezyderiusz. W 1055 roku przeniósł się do klasztoru benedyktyńskiego na Monte Casino, a trzy lata później 19 kwietnia został opatem. Dezyderiusz jako opat działał w klasztorze bardzo aktywnie, co skutkowało powiększeniem zbiorów w bibliotece benedyktynów, czy rozbudową klasztoru na Monte Casino. W tym celu sprowadzał z Konstantynopola najlepszych artystów, a po przebudowie bazylikę konsekrował sam papież Aleksander II. Papież Mikołaj II mianował Dezyderiusza kardynałem oraz papieskim wikariuszem klasztorów. W czasie tej posługi doprowadził do pokoju pomiędzy papiestwem a Normanami, a efektem tego było pojednanie w 1080 roku Roberta Guiscarda z Grzegorzem VII. Rok po śmierci Grzegorza VII, Dezyderiusz 24 maja 1086 dzięki poparciu księcia Normanów, został wybrany na papieża, przyjmując imię Wiktor, które nawiązywało do Wiktora II, opiekuna króla Henryka IV, przez co chciał porozumieć się z dworem cesarskim w Niemczech. Jeszcze zanim został konsekrowany musiał opuścić Rzym i udał się z powrotem na Monte Casino. W 1087 roku odbył się synod w Kapui, na którym potwierdzono autentyczność wyboru Wiktora III na tron papieski. Pomimo opozycji ze strony arcybiskupa Lyonu Hugona, biskupi postanowili, że papież elekt powinien wrócić i pełnić swój urząd w Rzymie, gdzie wtedy panował antypapież Klemens III. 9 maja 1087 Wiktor III został konsekrowany w Bazylice Świętego Piotra. Pomimo usunięcia przez Normanów z tronu Klemensa III, jego wojska wciąż stacjonowały w Rzymie, dlatego po tygodniu sprawowania urzędu, papież Wiktor III musiał z powrotem udać się na Monte Casino. Matylda Toskańska usilnie namawiała papieża do powrotu, a w rezultacie, z jej pomocą, Wiktor III wrócił do Rzymu przez morze, a potem po ciężkich bojach, usunął żołnierzy Klemensa III. Podczas pontyfikatu Wiktora III z Pizy i Genui wyruszyła morska ekspedycja przeciw Saracenom. Zakończyła się ona w sierpniu 1087 roku zdobyciem Al-Mahdiji, a część łupów przekazano Bazylice Świętego Piotra. Gdy cesarz Henryk IV wjechał do Włoch, rozpoczęły się rozruchy i zamieszki, co spowodowało, że papież musiał się ukryć w klasztorze benedyktynów. Pod koniec sierpnia 1087 roku został zwołany do Benewentu synod, na którym został potwierdzony dekret papieża Grzegorza VII, który odniósł się przeciwko inwestyturze oraz unieważnienia święceń symoniackich. W tym samym czasie papież nałożył anatemę na Klemensa III, przez co skrajni zwolennicy reformy gregoriańskiej zostali przez niego potępieni. W czasie synodu Wiktor III ciężko zachorował i przeniósł się do ukochanego klasztoru na Monte Casino, gdzie następnie 16 września 1087 zmarł. 23 lipca 1887 papież Wiktor III został beatyfikowany przez papieża Leona XIII.
- Wspomnienie liturgiczne przypada 16 września.
Bibliografia
R. Fischer-Wollpert, Leksykon papieży, Kraków 2000, s. 54; K. Dopierała, Księga papieży, Poznań 1996, s. 156-158.
