Pius V

Z e-ncyklopedia

Św. Pius V (1504-1572), papież

Antonio Michele Ghislieri urodził się 17 stycznia 1504 w Bosco Marengo niedaleko Alessandrii. Wychował się w skromnej rodzinie. Mając lat czternaście podjął decyzję o wstąpieniu do dominikanów, aby rozwijać swoją wiedzę. Przyjmując habit wybrał nowe imię – Michał, a po złożeniu ślubów zakonnych i otrzymaniu święceń kapłańskich w Genui w 1528 roku przez szesnaście lat był lektorem teologii i filozofii w Pawii. Ważnym momentem w początkach jego działalności, to czas posługi inkwizytora w Como, do której powołany został przez Pawła III. Jako zwolennik sprawdzonych doktryn, sprzeciwiał się temu co nowe. Takie podejście nie ułatwiło mu pobytu w Bergamo, gdzie nieuniknione były spotkania z Niemcami i Szwajcarami. Często przez zaciętość i odwagę w obronie swoich poglądów wiele ryzykował. Czasami przybywając do miasta obrzucano go kamieniami, innym razem by nie zostać zabitym szukał schronienia w chłopskich chatach. Jego wytrwałość w obronie wartości, doceniona została przez kardynała Gian Pietro Carafa (późniejszy papież Paweł IV), który zlecił mu posługę komisarza do spraw reformy Kurii Rzymskiej, w roku 1557 ustanowił go kardynałem, a po roku posługi awansował na „starszego inkwizytora”.

Po śmierci Carafy, tron papieski objął Giovani Angelo Medici (Pius IV), który mając inne stanowisko polityczne, niż kardynał Antonio zawiesił go w sprawowaniu funkcji. Po śmierci Piusa IV i bezskutecznego głosowania, kardynał Altemps i Karol Boromeusz (późniejszy Święty) poparli Ghislieriego, który z szacunku do poprzednika przyjął imię Piusa V. Innym wyrazem poważania wobec niego, była decyzja o wprowadzeniu w życie rozporządzeń Soboru Trydenckiego. Kilka miesięcy po wyborze w celu pogłębienia nauczania katechezy, polecił wydać Katechizm Rzymski, później poprawiono tekst Brewiarza. Jednak jedną z najważniejszych korekt, była korekta Mszału z mszą w języku łacińskim, obowiązującą do II Soboru Watykańskiego. Ekumenie Kościoła zachodniego i wschodniego wyraził w zastrzeżeniu honorów liturgicznych między greckimi doktorami Kościoła a łacińskimi, do których dodał świętego Tomasza z Akwinu. Pius V był także nazywany promotorem wiary, co odzwierciedlała powołana przez niego komisja do kierowania ewangelizacją w Afryce, Ameryce i Azji. Wprowadzenie w życie postanowień soboru trydenckiego, skierowało go do postanowień wobec zakonów, m.in. cystersów i dominikanów, przekazując im 138 bulli, podczas gdy zawiesił zakon upokorzonych (umilitati), próbujących zabić Karola Boromeusza. Nawet jako papież, wymagał sam od siebie bardzo wiele. Starannie badał kandydatury biskupie, zmuszając potem, żeby w pełni skupiali się na swoich diecezjach, w których mile widziane było zakładanie seminariów. Cały dwór papieski traktował jak klasztor, co potwierdzały surowe zasady jakich wymagał od siebie poczynając. Zmarł z powodu kamicy nerkowej 1 maja 1572. Świadom kresu swej ziemskiej wędrówki powiedział: Panie, zwiększ moje cierpienia, ale także moją cierpliwość.

  • Uznaje się go za patrona Kongregacji Nauki Wiary (dawne Święte Oficjum).
  • Wspomnienie liturgiczne przypada 30 kwietnia.

Bibliografia

K. Dopierała, Księga papieży, Poznań 1996, s. 319-322; R. Fischer-Wollpert, Leksykon papieży, Kraków 2000, s. 95-96.