Pitas Jan

Pitas (Pitass) Jan (1844-1913)

Urodził się 3 lipca 1844 w Piekarach Śląskich w rodzinie rolnika Mikołaja i Rozalii z Kunów. Uczył się w miejscowej szkole, potem w gimnazjum w Gliwicach i Raciborzu, maturę zdał w 1868 roku. W latach 1868-1873 studiował teologię na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie. Ponieważ władze pruskie nie dopuszczały do pracy duszpasterskiej duchownych, którzy nie ukończyli studiów w Niemczech, Pitas zdecydował się na emigrację do Stanów Zjednoczonych. Został wyświęcony na kapłana 7 czerwca 1873 w Buffalo (New York). Otrzymał od miejscowego biskupa zadanie zorganizowania parafii dla polskich emigrantów. Dzięki jego staraniom powstał kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika, najpierw drewniany (1873-1874), później zaczęto budowę murowanego na wzór kościoła w jego rodzinnych Piekarach (1882-1886). Pod koniec XIX wieku parafia liczyła ok. 30 tysięcy wiernych, a Pitas pozostał jej proboszczem do swojej śmierci. Uważany był za jedną z najbardziej wpływowych postaci w amerykańskiej Polonii. Przyczynił się walnie do założenia Seminarium Polskiego w Detroit, był wydawcą polskich książek i gazet, angażował się w polonijnych stowarzyszeniach. Zmarł 11 listopada 1913 w Buffalo. Spoczął na miejscowym cmentarzu św. Stanisława.

Bibliografia

PSB 26, s. 584-585.