Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Goławcu

Historia miejscowości

Goławiec graniczący z Nowym Bieruniem, Chełmem, Błędowem i Górkami stanowił w XIX wieku dobra rycerskie, obejmujące folwark i młyn. W 1850 roku dobra rycerskie stały się własnością majora von Gräve. W 1783 roku wioska ta liczyła: 1 gospodarstwo siodłacze, 14 gospodarstw zagrodniczych; razem 64 mieszkańców. Mieszkańcy Goławca należeli do parafii lędzińskiej.

Historia parafii

Po zakończeniu I wojny światowej i utworzeniu Administracji Apostolskiej w ramach reorganizacji terytorialnej, biorąc pod uwagę odległość do kościoła parafialnego w Lędzinach, mieszkańcy Goławca poprosili Administratora Apostolskiego ks. Augusta Hlonda o przyłączenie Goławca do Chełmu. Ks. August Hlond dekretem z 4 sierpnia 1924 spełnił prośbę włączając ich do chełmskiej parafii.

W związku z rozwojem gospodarczym, zamożnością mieszkańców Goławca, a także ze wzrostem liczebnym tej miejscowości zrodził się pomysł budowy własnego kościoła lub przynajmniej kaplicy. Propozycję budowy kaplicy w Goławcu wysunął dziekan ks. Wiktor Wojtek w 1957 roku. 4 stycznia 1957 odbyło się pierwsze posiedzenie Komitetu Budowy Kościoła, podczas którego postanowiono zorganizować spotkanie mieszkańców Goławca i Górek. Sądzono bowiem, że koszty budowy przekroczą możliwości finansowe wsi Goławiec. Niestety na spotkaniu tym nie doszło do porozumienia z mieszkańcami Górek, dlatego postanowiono wybudować kościół bez pomocy Górczan. Grunt pod budowę ofiarował Konrad Niemiec, miejscowy piekarz.

21 stycznia 1957 ks. Wiktor Wojtek skierował w imieniu mieszkańców Goławca do Kurii Diecezjalnej w Katowicach wniosek o zezwolenie na budowę kościoła. W lutym 1957 roku zwrócono się z prośbą o zezwolenie na budowę kościoła do premiera Rządu PRL, Józefa Cyrankiewicza. Premier nie sprzeciwił się tej prośbie i - na podstawie porozumienia władz - Goławiec został wpisany na listę miejscowości nowo budujących kościoły, co nie było jednak równoznaczne z przyznaniem zezwolenia na budowę.

Komitet Budowy Kościoła wraz z mieszkańcami zdecydował, by wybudować kaplicę, jednak oficjalnie w planach inwestycyjnych miał to być dom mieszkalny. Rozpoczęto gromadzenie materiałów. Przy wykopach pod fundamenty ofiarnie pracowali parafianie. Kamień węgielny położył Jan Manda. Pracami murarskimi kierował Jan Horst. Do końca 1957 roku zakończono budowę fundamentów, a wiosną 1958 roku oddano budynek w stanie surowym. W szybkim tempie prowadzono roboty wykończeniowe. Latem 1958 roku w kaplicy brakowało tylko okien. Planowano uroczyste poświęcenie kaplicy, która wyglądem przypominała budynek mieszkalny. W związku z pogłoskami o zastrzeżeniach władz co do legalności kaplicy postanowiono zrezygnować z wielkich uroczystości. 20 lipca 1958 ks. Wiktor Wojtek „po cichu” dokonał poświęcenia kaplicy i sprawował tam pierwszą mszę świętą. Kaplica została poświęcona Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny, a więc 15 sierpnia miał się odbyć pierwszy odpust.

W przeddzień, po zakończeniu spowiedzi, ks. Wiktora Wojtka zabrano do prokuratury w Tychach, gdzie oświadczono mu, że zabrania się sprawowania nabożeństw w kaplicy w Goławcu. Odpust nie odbył się. Odmowie zalegalizowania kaplicy przez władze towarzyszyło szykanowanie ofiarodawcy gruntu pod budowę kościoła - Konrada Niemca. Zamknięto mu piekarnię, nakładano wysokie podatki i grzywny. Podatki te płaciła cała parafia. Pobór podatku został zawieszony dopiero w 1970 roku. Parafię erygowano 6 marca 1981, a w 1983 roku rozpoczęto budowę probostwa. Księgi metrykalne (chrztów i małżeństw) prowadzone są w Goławcu od 1962 roku.

Do budowy nowego kościoła przystąpiono w 1996 roku. Autorem projektu architektonicznego kościoła i jego otoczenia jest Michał Kuczmiński. Po otrzymaniu zezwolenia na budowę, w 1998 roku ruszyły prace przy kościele. Kierownictwo budowy powierzono mgr. inż. Januszowi Rytowi, zaś inspektorem nadzoru został Jan Początek. 14 sierpnia 2004 abp Damian Zimoń poświęcił kościół.

Proboszczowie

Bibliografia

Dekret erekcji parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Goławcu, WD 1981, nr 6, s. 138-139; Monografia gminy i parafii Chełm Śląski, Chełm Śląski 2004; D. Bednarski, Sieć parafialna Kościoła katolickiego na obszarze powiatu bieruńsko-lędzińskiego, [w:] Powiat bieruńsko-lędziński. Wspólnota samorządowa, środowisko przyrodnicze, dziedzictwo językowo-kulturowe, życie religijne, red. D. Walencik, Bieruń 2008, s. 211-230; M. Rzepka, Pracy zostało na lata. Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Goławcu, GN 2004, nr 33, (dodatek katowicki), s. 8.