Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Murckach

Z e-ncyklopedia
Murcki zewnatrz2.jpg
Murcki wnetrze.jpg

Historia miejscowości

Murcki jako osada powstały na gruntach należących do książąt pszczyńskich, włączone zostały do obszaru dworskiego i podlegały jego administracji. Pierwsze domy powstały w Murckach w pobliżu Kotliska. W księgach metrykalnych kościoła tyskiego z 1778 roku osadę nazwano "Osieki" i tak też ją zapisano, dodając niemiecka nazwę "Emmanuelssegen". Nazwa "Osieki" pochodzi od wykarczowanych dużych połaci lasów.

Murcki należały do 1921 roku do oddalonej o 9 km parafii w Tychach. Sytuacja zmieniła się dopiero po I wojnie światowej. 20 lutego 1920 powstał komitet mający na celu utworzenie nowej parafii. Na prośbę komitetu dyrekcja Kopalni Murcki odstąpiła na tymczasowy kościół dawny barak, w którym ulokowane było wojsko niemieckie podczas powstań, przejmując jednocześnie na siebie koszty budowy i wyposażenia wnętrza. Pierwszy kościół mieścił się przy ulicy P. Kołodzieja granicząc ze szpitalem i domem sypialnym. Poświęcenia tymczasowego kościoła dokonał 5 kwietnia 1920 ówczesny proboszcz parafii tyskiej ks.prałat Jan Kapica. Obowiązki duszpasterskie objął ks. Franciszek Marekwia. Parafię Najświętszego Serca Pana Jezusa przy tymczasowym kościele erygował administrator apostolski ks. August Hlond 1 sierpnia 1925.

Budowa kościoła

W 1924 roku zawalił się pod ciężarem śniegu dach kościółka. Tymczasową kaplicę utworzono w gospodzie Kukowki w tzw. Kolonadzie. 27 sierpnia 1924 nowym duszpasterzem został ks. Wiktor Matejczyk, który był inicjatorem budowy nowego kościoła. 7 czerwca 1930 poświęcono teren pod jego budowę (7500 m). Teren ten ofiarował bezpłatnie książę pszczyński Jan Henryk XVII. Architektem został Zygmunt Gawlik z Krakowa, a roboty budowlane prowadził Artur Alloch ze Świętochłowic, który po roku budowy zmarł. Zastąpił go Pinta z Murcek. Dzięki staraniom proboszcza uzyskano ze strony Urzędu Wojewódzkiego pożyczkę w wysokości 150 tys. zł, a gmina Murcki postanowiła na ten cel przekazać 6 tys. zł rocznie ze swego budżetu. Rada parafialna zaproponowała parafianom, aby zobowiązali się płacić 2% od swego dochodu przez okres trzech lat. Kamień węgielny pod budowę nowego kościoła poświęcił 2 października 1931 ks. infułat Wilhelm Kasperlik. Budowę ukończono 28 października 1934. Uroczystego poświęcenia nowego kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa dokonał bp Teofil Bromboszcz. Dzięki ofiarności parafian kościół wzbogacił się o nowe ławki, prowizoryczny ołtarz główny, posadzkę i cztery dzwony. Dzwony czterogłosowe o kombinowanym motywie Te Deum-Gloria zakupiono dzięki ofercie dr Walentego Sojki - właściciela Apteki Miejskiej w Stoczni Gdańskiej, gdyż firma ta wówczas uchodziła za jedną z najlepszych. Po śmierci ks. Matejczyka nowym proboszczem został ks. Alojzy Peikert, który uregulował zaciągnięte pożyczki na budowę kościoła, zakupił drzwi wahadłowe, wybudował ambonę oraz zakupił żłóbek i figury św. Antoniego i św. Barbary. W 1942 roku Niemcy rozbili wieżę i skonfiskowali dzwony kościelne. W zamian zamontowany został mały dzwon z zabytkowego kościółka z Paniów. W sierpniu 1947 roku powrócił z niewoli ks. Peikert i rozpoczął intensywne prace remontowe związane z tynkowaniem i malowaniem ścian. Zakupił również organy do kościoła, które poświęcił 1 sierpnia 1959 bp Herbert Bednorz. W latach 1961-1962 zakupiono witraż, stanowiący tło ołtarza o powierzchni 84 m. Autorem projektu był Wiktor Ostrzołek, artysta plastyk z Katowic. Wykonawstwo projektu powierzono Janowi Romańczykowi. Po ukończeniu witraża przystąpiono w 1962 roku do budowy urządzeń grzewczych kościoła według projektu inż. Jana Affy z Raciborza. Z inicjatywy ks. Antoniego Weidemana zakupiono Drogę Krzyżową u Zygmunta Brachmańskiego i w 1993 roku rozpoczęto rozbudowę wieży kościelnej. Od 1994 roku przez 12 lat w parafii odbywały się spotkania członków Odnowy w Duchu Świętym połączone ze Mszą święta i modlitwą o uzdrowienie duszy i ciała. Sprawowano je w co trzeci czwartek miesiąca, a głównym moderatorem diecezjalnym Odnowy w Duchu Świętym był proboszcz parafii ks. Tadeusz Skrzypczyk. Od 2007 roku w parafii organizowane są Rodzinne Festyny Parafialne, które mają miejsce w uroczystości odpustowe ku czci NSPJ. Z inicjatywy obecnego proboszcza ks. Pawła Szumilasa w 2010 roku poddano renowacji główny witraż w kościele. Obecnie parafia Murcki liczy 4950 katolików.

Proboszczowie

Kapliczki i krzyże przydrożne

Bibliografia

Ustanowienie parafji Murcki, RAA 1925, nr 28, s. 152-153; M. Grudniewska, Murcki - Kolebka górnictwa węgla kamiennego na Górnym Śląsku, Katowice [b.r.w.], s. 52-54; L. Zielasko, Plan perspektywiczny pracy duszpasterskiej w parafii Murcki, brw., mps w Bibliotece WTL w Katowicach; L. Szaraniec, Osady i osiedla Katowice 1996, s. 155-159, Katalog Archidiecezji Katowickiej 2007; H. Pyka, Witraże Wiktora Ostrzołka. Pięćdziesiąt lat twórczości, Katowice 2006; Straty wojenne. Zabytkowe dzwony utracone w latach 1939-1945 w granicach Polski po 1945, t. 3 Województwo Śląskie, cz. 1 diecezja katowicka wraz z częścią diecezji częstochowskiej, opr. P. Nadolski, Katowice 2008, s. 202-203; M. Rzepka, Parafia na węglu i łasce. Panorama parafii, GN 2005, nr 38, (dodatek katowicki), s. 8; F. Burno, Zygmunt Gawlik (1895-1961). Architekt Katedry Katowickiej, Katowice 2003, s. 53-54; M. Grudniewska, B. Kallus, Kopalnia Murcki na przestrzeni dziejów 1657-1997, Katowice 1997, s. 76-77.