Parafia Św. Ludwika Króla i Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Panewnikach

Z e-ncyklopedia
Panewniki 57.jpg
Panewniki franc.jpg
Panewniki14.jpg
figura św. Jadwigi Śląskiej przed klasztorem

22 grudnia 1902 przybyli do Panewnik pierwsi franciszkanie - o. Kamil Bolczyk i o. Wilhelm Rogosz. Głównym celem ich przybycia była budowa klasztoru i kościoła. W 1904 roku rozpoczęto budowę groty lourdzkiej, którą poświęcono 28 sierpnia 1905. W tym samym roku 4 października w uroczystość św. Franciszka rozpoczęto budowę kościoła i klasztoru. Poświęcenie kościoła przez biskupa wrocławskiego kard. Georga Koppa odbyło się 19 lipca 1908. Od początku kościołowi nadano wezwanie św. Ludwika Króla. W 1954 roku kościołowi i parafii nadano drugi tytuł Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i zaliczono zespół sakralny w Panewnikach do sanktuariów maryjnych.

Kościół zbudowany jest w stylu neoromańskim na planie krzyża łacińskiego o trzech nawach z transeptem. Ołtarz główny w prezbiterium zbudowano ze składek Franciszkańskiego Zakonu Świeckich w 1909 roku. Ma kształt baldachimu wspartego na czterech marmurowych kolumnach. W ołtarzu znajduje się figura nauczającego Chrystusa w obecności czterech ewangelistów. Zewnętrzny wygląd ołtarza przypomina kapliczkę Porcjunkuli.

21 września 1913 franciszkanie sprowadzili z Włoch relikwie św. Męczenników, biskupów Romana i Ptolemeusza oraz jednego z 38 współmęczenników i umieścili w relikwiarzu w lewej absydzie kościoła. Panewniki są jedynym miejscem kultu Świętych Ptolemeusza i Romana w Polsce, a relikwie tych męczenników - jednymi z najstarszych i najbardziej czcigodnych spośród wszystkich relikwii znajdujących się na Śląsku. Dziś parafia posiada także 20 relikwii innych świętych.

Parafia przyklasztorna została ustanowiona dopiero 12 lutego 1934. Księgi chrztów prowadzone są od 1913 roku, ślubów i zmarłych od 1914 roku, a kronika parafialna od 1933 roku. Pierwsze Misje św. odbyły się w parafii w 1936 roku, a ostatnie w 2018 roku. Przez cały okres - z przerwą na lata wojenne - klasztor, kościół i kalwaria były rozbudowywane i upiększane. Początek kultu Matki Boskiej Fatimskiej rozpoczął się w parafii 13 maja 1951. Parafia dwukrotnie przeżywała nawiedzenie Statuy Matki Boskiej Fatimskiej - w 1959 roku oraz w dniach 24-25 listopada 1995. W 1960 roku ówczesny proboszcz o. Norbert Chudoba sprowadził z Fatimy Figurę Matki Boskiej. Jej ukoronowania dokonał 8 grudnia 1995 bp Gerard Bernacki. W 1967 roku w ramach uroczystości milenijnych w Panewnikach gościli kardynałowie Stefan Wyszyński i Karol Wojtyła.

Kościół został podniesiony do godności bazyliki mniejszej 12 listopada 1974 przez papieża Pawła VI.

W parafii działa wiele wspólnot: Chór Bazylikowy św. Grzegorza, Dzieci Maryi, Franciszkański Ośrodek Duszpasterstwa Akademickiego - FODA, Franciszkański Zakon Świeckich, Przyjaciele Radia Maryja, Katecheza dla Dorosłych, Lektorzy Świeccy, Liturgiczna Służba Ołtarza - Ministranci, Ruch Światło-Życie, Oaza Rodzin, Odnowa w Duchu Świętym, Parafialna Rada Duszpasterska, Schola Dziecięca, Schola Liturgiczna, Zespół Charytatywny, Żywy Różaniec, Ruch AA, Koło Robótek Ręcznych. Parafia również prowadzi ochronkę dla dzieci i kuchnię dla ubogich.

Parafia wydaje gazetkę parafialną Głos św. Ludwika. W Domu Związkowym przy ul. Związkowej 20 funkcjonuje kawiarenka - świetlica parafialna oraz zasługujące na uwagę nowo otwarte i poświęcone przez bpa Grzegorza Olszowskiego 28 października 2019 Multimedialne Muzeum Misyjne. Uroczystości odpustowe w parafii: odpust Porcjunkuli ku czci Matki Boskiej Anielskiej - 2 sierpnia, odpust ku czci Wniebowzięcia NMP - 15 sierpnia, odpust ku czci św. Ludwika Króla - ostatnia niedziela sierpnia, odpust ku czci św. Franciszka z Asyżu - 4 października.

Metropolita katowicki abp Wiktor Skworc 16 listopada 2018 pobłogosławił nową monstrancję, na której widnieje napis: Pax et Bonum Tibi Polonia (Pokój i dobro Tobie Polsko), nawiązujący do przeżywanego roku 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Monstrancję wykonali Mariusz i Kamil Drapikowie, którzy są znanymi na świecie bursztynnikami.

  • W 1973 roku kościół, klasztor wraz z kalwarią zostały wpisane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków do rejestru zabytków woj. katowickiego (obecnie woj. śląskie).

Proboszczowie

Bibliografia

Patrz: [1]; Misje Braci Mniejszych. Działalność misyjna prowincji Wniebowzięcia NMP w Polsce, Informator Misyjny, Nr 1(26)/grudzień 2019; Praca zbiorowa, Męczennicy z Nepi: św. Ptolemeusz i św. Roman wraz z 38 towarzyszami, Katowice 2020