Kocur Adam
Kocur Adam (1894-1965), powstaniec, prezydent Katowic
Urodził się 1 maja 1894 w Kuźni Raciborskiej koło Raciborza w rodzinie chłopskiej Franciszka i Augustyny z d. Grund. W latach 1899-1904 uczył się w szkole ludowej w Kuźni Raciborskiej. Dalej kontynuował edukację w latach 1904-1918 w 9-klasowym gimnazjum pruskim w Raciborzu. Tam był członkiem kółka im. Tomasza Zana. Po maturze podjął studia na Wydziale filozoficzno-teologicznym Uniwersytetu Wrocławskiego. Studiował 4 semestry. Był członkiem organizacji Zet. W latach 1914-1918 został powołany do armii niemieckiej. Po zwolnieniu ze służby wojskowej, pod koniec 1918 roku i na początku 1919 roku, udzielał się w pracach organizacyjnych polskiego ruchu wyzwoleńczego na górnym Śląsku. Chcąc uniknąć represji wyjechał w kwietniu 1919 roku do Wielkopolski. Uczestniczył w powstaniu wielkopolskim dowodząc jako porucznik I batalionem 6 Pułku Strzelców Wielkopolskich w walkach pod Lesznem i Zbąszyniem. W walkach został ranny w lipcu 1919 roku. Następnie został odkomenderowany do pracy plebiscytowej na Górnym Śląsku. Po II powstaniu śląskim pracował w sztabie POW Górnego Śląska. W latach 1920-1922 był kapitanem policji na Śląsku, na posterunkach w Gliwicach, Katowicach i Królewskiej Hucie. Podczas III powstania śląskiego (1921) należał do organizatorów żandarmerii powstańczej. Przed przejęciem Górnego Śląska przez władze polskie powołano go ze strony wojskowej do prac przygotowawczych i organizował wtedy Komendę miasta Katowic. Na tym urzędzie pozostawał aż do opuszczenia szeregów wojskowych 1 października 1922.
W latach 1922-1926 studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Praktykę administracyjną odbywał w Dyrekcji Policji w Katowicach, natomiast aplikację sędziowską w Sądzie Powiatowym w Mysłowicach oraz w Sądzie Okręgowym w Katowicach. W latach 1926-1928 był komendantem policji w województwie śląskim. W 1928 roku uzyskał doktorat z prawa na UJ w Krakowie. 30 maja 1928 został prezydentem Katowic (pełnił tę funkcję do 3 września 1939). Był posłem do Sejmu Śląskiego II, III i IV kadencji z ramienia Narodowo Chrześcijańskiego Zjednoczenia Pracy. Ponadto był działaczem Związku Powstańców Śląskich, Polskiego Związku Zachodniego oraz Towarzystwa Przyjaciół Nauk na Śląsku. Pełnił funkcję prezesa wojewódzkiego Związku Oficerów Rezerwy.
Był inicjatorem i przewodniczącym komitetu budowy polskiego stadionu narodowego, którego projekt był gotowy w 1939 roku. Plan budowy pokrzyżowała niemiecka agresja na Polskę.
W latach II wojny światowej przebywał w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Po wojnie pracował w UNRRA w Niemczech Zachodnich. W 1949 roku podjął studia teologiczne na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, a w grudniu 1951 roku przyjął święcenia kapłańskie. Był proboszczem we Rosenhain w Bawarii. Od 1957 roku pełnił obowiązki kanclerza kurii dla Polaków w Niemczech we Frankfurcie nad Menem. Tam zmarł 12 stycznia 1965 i spoczął na miejscowym cmentarzu. Został odznaczony: Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych (1920), Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I kl.
Jego imieniem została nazwana ulica w Katowicach-Szopienicach.
Bibliografia
B. Snoch, Górnośląski leksykon biograficzny, Katowice 2004, s. 162; D. Sieradzka, Prezydent Katowic w latach 1928-1939 Adam Kocur, Katowice 1992; J. Kluska, Trzej prezydenci z raciborszczyzny, Zeszyty Raciborskie "Strzecha", t. 7, s. 83-84; G. Grześkowiak, Rys historyczny policji województwa śląskiego 1922-1939, Katowice [b.r.w], s. 22; B. Motyka, Kocur Adam (hasło), w: Raciborzanie Tysiąclecia, red. K. Gruchot, G. Wawoczny, Racibórz 2002, s. 70; biogram z: "Powstaniec Śląski" R. 1935, nr 11, s. 23-24. Foto: Jan Benisz.
| |||||