Jastrzębski Franciszek

Jastrzębski Franciszek (1916-2002), właściwie nazwisko Herman

Urodził się 10 listopada 1916 w Radlinie I (dzielnica Obszary) w rodzinie starszego asystenta kolejowego Szczepana i Marty z d. Przybysz. Podczas chrztu 16 listopada nadano mu imiona Wilhelm Franciszek. W 1946 roku uzyskał zgodę na zmianę nazwiska na Jastrzębski oraz przestawienie kolejności imion. Do Szkoły Podstawowej im. Władysława Reymonta na Obszarach uczęszczał w latach 1923-1927. Potem kontynuował naukę w Państwowym Gimnazjum Klasycznym w Rybniku, gdzie w 1935 roku zdał egzamin dojrzałości. W latach gimnazjalnych był ministrantem, należał do Sodalicji Mariańskiej, Bratniej Pomocy i Związku Harcerstwa Polskiego. Po maturze przez rok pozostał w domu, aby nabrać sił i doświadczenia do odbycia studiów wyższych. W tym czasie wstąpił do Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży.

W 1936 roku wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie i rozpoczął studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Z powodu wybuchu II wojny światowej i rozwiązania przez okupanta Seminarium Duchownego kontynuował studia w Seminarium w Widnawie, skąd wydalono go za zorganizowanie uroczystości z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Wówczas wstawił się za nim bp S. Adamski. Stąd też od października 1940 roku mógł kontynuować studia w Salzburgu. Święceń kapłańskich 8 marca 1941 w kościele metropolitalnym w Salzburgu udzielił mu abp Zygmunt Waitz.

Po święceniach powrócił do diecezji katowickiej. Był wikariuszem w Łagiewnikach Śląskich (od 15 kwietnia 1941) i w parafii św. Katarzyny w Czechowicach (od 1 sierpnia 1944; obecnie diecezja bielsko-żywiecka). W 1945 roku został katechetą w Miejskim Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczym w Katowicach. Od 8 stycznia 1948 był też kapelanem Okręgu Śląsko-Dąbrowskiego ZHP. Do egzaminu proboszczowskiego zgłosił się w 1946 roku. Wymaganą pracę napisał na temat: Jakie nowe momenty duszpasterskie wniosła wojna w życie kościelne i jak na nie w duszpasterstwie zareagować. W tym też roku Rada Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego zaliczyła mu studia w Widnawie i Salzburgu do studiów uniwersyteckich i nadała tytuł magistra teologii. W 1951 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskał stopień doktora teologii. Napisał dysertację pt. Okrucieństwa niemieckie w obozach na podstawie wspomnień i pamiętników. Odpowiedzialność zbiorowa czy indywidualna.

W 1949 roku ks. Jastrzębski był na krótkich zastępstwach w Załęskiej Hałdzie i w Radoszowach. W 1950 roku został zwolniony przez kuratora Okręgu Szkolnego w Katowicach z funkcji katechety. Od 1 września 1950 był wikariuszem w parafii NSPJ w Piotrowicach, a od 3 listopada na zastępstwie w Niedobczycach. Potem był jeszcze wikariuszem w Brzezinach Śląskich (od 30 stycznia 1951) i w parafii św. Marii Magdaleny w Tychach (od 13 marca 1954). 28 sierpnia 1952 otrzymał prawo noszenia pelerynki proboszczowskiej.

W 1957 roku związał się z Tarnowskimi Górami. Początkowo jako wicerektor Śląskiego Seminarium Duchownego prowadził kurs wstępny dla alumnów. Do 1960 roku pełnił też funkcję rektora kościoła pw. św. Józefa. Po przeniesieniu w 1962 roku kursu wstępnego do Krakowa został mianowany rektorem kaplicy pw. NMP znajdującej się w budynku, w którym do tej pory prowadzony był kurs. Zainicjował budowę kościoła oraz ufundował dzwon noszący imię jego patrona św. Franciszka Ksawerego. Po erygowaniu zaś w 1978 roku parafii Matki Bożej Królowej Pokoju ks. Jastrzębski został ustanowiony pierwszym jej proboszczem. W 1987 roku przeszedł na emeryturę. Nadal mieszkał w konwikcie. Był członkiem Rady Kapłańskiej diecezji katowickiej oraz od 20 stycznia 1993 do 24 czerwca 1994 kapelanem Okręgu Śląskiego Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. W 2001 roku na wniosek gliwickiego oddziału Szarych Szeregów został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. 1 marca 2001 został mianowany kanonikiem honorowym Kapituły Metropolitalnej Katowickiej. Zmarł 9 grudnia 2002 w Tarnowskich Górach, gdzie też 12 grudnia 2002 spoczął na miejscowym cmentarzu.

Bibliografia

AAKat, Akta personalne ks. Franciszka Jastrzębskiego; Schematyzm 1947-2001; E. Piersiakowa, Ksiądz z Szarych Szeregów, "Dziennik Zachodni" 2002, nr 294; Monitor Polski z 2002 r., Nr 1, poz. 21; J. Myszor, Historia diecezji katowickiej, s. 316 i nn.; Tenże, Stosunki Kościół - państwo okupacyjne w diecezji katowickiej 1939-1945, s. 168; J. Pawliczek, Nekrolog, WA 2003, nr 10, s. 589-590; S. Madajewski, Kapłańska godność do końca. Zmarł ksiądz Franciszek Jastrzębski, GN 2003, nr 3, (dodatek katolicki), s. 25.