Bonifacy IX (ok. 1350-1404), papież
Pietro Tomacelli urodził się ok. 1350 roku w Neapolu. Wychował się w rodzinie arystokratycznej. W grudniu 1381 roku został mianowany przez papieża Urbana VI kardynałem diakonem San Giorgio in Velabro, a około 1387 roku kardynałem prezbiterem S. Anastasia. Jego pontyfikat rozpoczął się w 1389 roku, a zakończył w 1404 roku. Bezpośrednio po wyborze na papieża przyjął imię Bonifacy IX. Na wieść o jego wyborze antypapież Klemens VII, urzędujący w Awinionie, ekskomunikował go, za co nowo wybrany papież odwdzięczył się tym samym. Rozpętała się wojna o prawa do tronu papieskiego. Bonifacego IX poparły Anglia, Portugalia i Węgry, natomiast Klemensa VII - Francja, Neapol, Szkocja oraz częściowo Niemcy. Pozostałe kraje starały się pozostać neutralne. Ostatecznie spór okazał się zwycięski dla Bonifacego IX, który objął w posiadanie Rzym, natomiast Klemens VII wyjechał do Awinionu, gdzie prowadził tryb życia sybaryty. Nadmierna chciwość papieża doprowadziła do zamieszek, które wybuchły w 1392 roku i zmusiły go do opuszczenia siedziby. Przeniósł się do Perugii, a w późniejszym czasie do Asyżu. Jednak w 1398 roku Bonifacy IX wykorzystał spisek zawarty przeciw sobie, aby obalić niezależną republikę i wrócić do pełni władzy. W 1394 roku zmarł Klemens VII. Na jego miejsce wybrany został Pedro de Luna, który przyjął imię Benedykta XIII. Bonifacy IX odrzucił propozycję bezpośredniego spotkania z nowym antypapieżem, a także wszelkie propozycje zakończenia schizmy. Pomimo wszystkich negatywnych cech papieża przypisuje mu się również wiele zasług m.in. odrestaurowanie Zamku Świętego Anioła oraz przejścia między zamkiem a siedzibą papieży, przyczynił się do reorganizacji floty i budowy punktów obronnych u wybrzeży Morza Tyrreńskiego, a także do rozwoju uniwersytetów w Heidelbergu, Kolonii i Erfurcie. Bonifacy IX w 1389 roku nakazał obchodzić w całym Kościele katolickim święto Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, które obecnie obchodzone jest 31 maja. Papież wydał również bullę protekcyjną dla arcybiskupstwa gnieźnieńskiego i biskupstwa wileńskiego w 1391 roku i 1398 roku. Bonifacy IX poparł Polskę podczas walk z Zakonem Krzyżackim i zakazał mu ataków na Litwę. Utworzył również wydział teologiczny na Akademii Krakowskiej w 1397 roku, a 7 października 1391 dokonał kanonizacji Brygidy Szwedzkiej. Został zamordowany 1 października 1404, a jego ciało zostało pochowane w Bazylice Świętego Piotra w Rzymie.
Bibliografia
B. Kumor, Bonifacy IX, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 2, Lublin 1985, kol. 798; K. Dopierała, Księga papieży, Poznań 1996, s. 257-260; R. Fischer-Wollpert, Leksykon papieży, Kraków 2000, s. 126-127.
