Benedykt XVI
Benedykt XVI (1927-2022), papież
Joseph Ratzinger urodził się 16 kwietnia 1927 w Bawarii – w miejscowości Marktl nad Inn (diecezja Passau), leżącej niedaleko Altöting, w którym znajduje się słynne sanktuarium maryjne z epoki Karolingów. Był trzecim (po siostrze Marii i bracie Georgu) dzieckiem policjanta Josepha Ratzingera i Marii zd. Peintner. Ratzingerowie często zmieniali miejsce zamieszkania. Najpierw przeprowadzili się do małego miasteczka Tittmoning. W 1932 roku wyjechali do Aschau nad Inn, a to z powodu sprzeciwu, który ojciec Joseph Ratzinger wyraził wobec rozwijającego się wtedy w Niemczech nazizmu. W 1937 roku ojciec przeszedł na emeryturę i Ratzingerowie przeprowadzili się do Traunstein, w którym młody Joseph rozpoczął naukę w gimnazjum humanistycznym.
W 1939 roku Joseph wstąpił do niższego seminarium duchownego w Traunstein. Wobec rosnącego deficytu żołnierzy grupa seminarzystów z rocznika 1926 i 1927, do której należał również Ratzinger, została powołana do służby przeciwlotniczej w Monachium. We wrześniu 1944 roku po osiągnięciu wieku poborowego został zwolniony do domu, ale niedługo potem wcielony do Służby Pracy Rzeszy, której przełożeni składali się w głównej mierze z członków dawnego Legionu Austriackiego i byli w większości nazistami, stąd Ratzinger wspomina ten czas jako trudny i wymagający. Po kolejnym powrocie do domu skierowany został na szkolenie wojskowe. W obliczu zbliżania się aliantów zdecydował się wrócić do Traunstein, został jednak jako niemiecki żołnierz skierowany do obozu jenieckiego, z którego zwolniono go 19 czerwca 1945.
W listopadzie tegoż roku bracia Georg i Joseph wstąpili do seminarium duchownego we Fryzyndze (Freising). Po dwuletnich studiach teologicznych Joseph kontynuował naukę w "Książęcym Gregorianium" w Monachium. 29 czerwca 1951 wraz z bratem przyjął z rąk kard. Faulhabera święcenia kapłańskie we Freising. Najpierw pracował jako wikariusz i katecheta w Monachium. W 1953 roku obronił pracę doktorską pt. Ludzie i Dom Boży w doktrynie kościelnej św. Augustyna. Habilitację poświęcił natomiast św. Bonawenturze i jego rozumieniu teologii historii i objawienia, przedstawiając pracę pt. Teologia dziejów u św. Bonawentury. Od tego czasu poświęcił się pracy naukowej.
W latach 1952-1959 był profesorem we Friesing. Następnie wykładał na najsłynniejszych niemieckich uniwersytetach: rozpoczął w 1959 roku od Bonn (katedra profesorska z teologii fundamentalnej). W latach Soboru Watykańskiego II pełnił funkcję doradcy teologicznego kard. Josepha Fringsa z Kolonii (tzw. peritus). W 1963 roku podjął decyzję o przeniesieniu się do Münster, a w 1966 otrzymał katedrę teologii dogmatycznej w Tübingen, którą opuścił jednak w 1969 roku w związku ze zradykalizowaniem się ideologii marksistowskiej na tym uniwersytecie, przeniósł się do Bawarii i pracował jako wykładowca w Regensburg.
W latach 1969-1977 był członkiem Międzynarodowej Komisji Teologicznej. W 1977 roku otrzymał nominację na biskupa Monachium i Fryzyngii. Został konsekrowany 28 maja. W tym samym roku otrzymał od papieża Pawła VI nominację kardynalską.
25 listopada 1981 roku Jan Paweł II mianował go Prefektem Kongregacji Nauki Wiary. Równocześnie z prefekturą otrzymał nominację na przewodniczącego Papieskiej Komisji Biblijnej oraz Międzynarodowej Papieskiej Komisji Teologicznej. W 1982 roku zrezygnował z zarządzania archidiecezją monachijsko-fryzyngijską. W latach 1986-1992 pełnił funkcję przewodniczącego komisji przygotowującej Katechizm Kościoła Katolickiego. W roku 1998 został wicedziekanem Kolegium Kardynalskiego, a w 2002 jego dziekanem.
19 kwietnia 2005, po śmierci papieża Jana Pawła II, został wybrany następcą św. Piotra, przyjmując imię Benedykta XVI. Inauguracja pontyfikatu miała miejsce na Placu św. Piotra 24 kwietnia 2005. 11 lutego 2013 oznajmił, że abdykuje ze Stolicy Apostolskiej. Z dniem 28 lutego 2013 przestał być papieżem Kościoła.
Wydał dotychczas trzy encykliki (25 stycznia 2006 - Deus caritas est, 30 listopada 2007 - Spe salvi, 29 czerwca 2009 - Caritas in veritate) oraz odbył 18 podróży zagranicznych (Niemcy, Polska, Hiszpania, Niemcy, Turcja, Brazylia, Austria, USA, Australia, Francja, Kamerun-Angola, Jordania-Izrael, Palestyna, Czechy, Malta, Portugalia, Cypr, Wielka Brytania, Hiszpania).
Jest autorem licznych prac z dziedziny teologii, wśród których do najsłynniejszych należy „Wprowadzenie w chrześcijaństwo”. Jest również doktorem honoris causa kilku uczelni – w tym dwóch polskich: Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego (1988) oraz Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu (2000).
Związek ze Śląskiem
Przed wyborem na Stolicę Piotrową J. Ratzinger ośmiokrotnie odwiedzał Polskę, szczególną sympatią darząc Śląsk. W 1982 roku był obecny w Katowicach, w których mógł odwiedzić również katedrę Chrystusa Króla. Później dla katedry ufundował mozaikę ze szkła powlekanego złotem w kaplicy Najświętszego Sakramentu. Kilkakrotnie odwiedzał Opole, w którym biskupem był jego przyjaciel abp Alfons Nossol.
Zmarł 31 XII 2022 roku.
Bibliografia
G. Polak, Benedykt XVI. Historia wyboru, Gdańsk 2005; J. Ratzinger, Moje życie, Częstochowa 2005; M. Gryczyński, Poczet Papieży, Poznań 2006, s. 252-253.
| |||||
| |||||