Benedykt V

Benedykt V (zm. 966), papież

Na urzędzie papieskim pozostawał od 22 maja 964 do 23 czerwca 964.

Z urodzenia Rzymianin, pochodził z rodziny Contich. Współcześni przedstawiają go jako człowieka pobożnego, nieskazitelnego, o przykładnej moralności, uczonego - miał przydomek Grammaticus. Był diakonem, który popierał ruch na rzecz reform w Kościele.

Jako kardynała, po śmierci Jana XII, na papieża wybrał go lud rzymski. Jednak na synodzie w Lateranie został zdetronizowany przez Leona VIII i Ottona I. Pontyfikat Benedykta V trwał miesiąc i z punktu widzenia prawa kanonocznego był wątpliwy, gdyż żył inny pretendent do tronu papieskiego, Leon VIII.

Elekcja Benedykta V była konkurencyjna z elekcją Leona VIII, która została dokonana na synodzie rzymskim w 963 roku i wspierana przez cesarza Ottona I. Leon był człowiekiem świeckim i wszystkie święcenia przyjął w tym samym dniu, w którym wybrano go na urząd papieski. Właśnie z tego powodu przez wielu historyków jest uznawany za antypapieża.

Rzymianie sprzysięgli się, by bronić Benedykta V przed cesarzem, ale gdy ten zaczął oblegać miasto, wydali go w ręce Ottona. Natomiast cesarz, uważając Benedykta za antypapieża, zdetronizował go i przywrócił Stolicę św. Piotra Leonowi, a Benedykta skazał na wygnanie. Zwołany natychmiast na Lateranie synod pod wspólnym przewodnictwem Leona i Ottona, potępił Benedykta V jako uzurpatora. Benedykt pokornie zrezygnował z obrony, został oficjalnie pozbawiony szat i insygniów pontyfikalnych, a gdy leżał twarzą do ziemi, Leon złamał nad jego głową pastorał. Na interwencję cesarza pozwolono mu zachować urząd diakona, ale został wygnany do Hamburga. Tam biskup Adaldag traktował go niezwykle uprzejmie i godnie. Po śmierci Leona pojawiły się głosy za przywróceniem go na urząd, ale pozostały niezauważone.

Zesłaniec zmarł w więzieniu abpa Adaldaga w Hamburgu 4 lipca 966, darzony szacunkiem za swe święte życie. Został pochowany w miejscowej katedrze, a w 988 roku Otton III zezwolił na przeniesienie jego ciała do Rzymu i pochowanie w grotach watykańskich. Nie jest zbadana legalność interwencji cesarskiej. Jednoznacznie, ani Leon VIII, ani Benedykt, nie są zaliczani do antypapieży.

Bibliografia

Robert Monge, Leksykon papieży, Wyd. Salwator, Kraków 2008; Richard P. McBrien, Leksykon papieży - pontyfikaty od Piotra Apostoła do Jana Pawła II, Wyd. Świat Książki, Warszawa 2003; Hubert Stadler, Leksykon papieży i soborów, Warszawa 1992; J.N.D. Kelly, Encyklopedia papieży. Wyd. PIW, Warszawa 1997.