Św. Soter (zm. ok. 175), papież
Urodził się prawdopodobnie w Fundii w Lacjum pod koniec I lub na początku II wieku, który to czas był uznawany za pełen entuzjazmu religijnego. Był synem Konkordiusza. Wyróżnił się jako inicjator dzieł charytatywnych, czym zdobył autorytet wśród kleru. W swym usposobieniu zasłynął ze szczególnych i dojrzałych cnót oraz wyjątkowej erudycji. Wszystko, co mówił, przyjmowano bez zastrzeżeń, a sposób życia czynił zeń świętego.
W 166 roku, za czasów Marka Aureliusza, który słynął z prześladowania chrześcijan, objął przewodnictwo nad Kościołem. Wydarzenie to jeszcze bardziej objawiło jego zalety intelektualne oraz pogłębiło cześć i szacunek dla apostołów i dotychczasowych papieży.
Za jego pontyfikatu na nowo wybuchł spór między Kościołem wschodnim i zachodnim o dzień obchodzenia świąt Wielkanocy. Liber pontificalis twierdzi, że Soter zabronił mnichom nie mającym święceń kapłańskich dotykania obrusów i okadzania ołtarza. Napisał również listy do Koryntian, w których zawarł słowa pociechy i udzielał rad. Wypowiadał się o Kościele rzymskim jako pełnym miłosierdzia i troskliwości o inne Kościoły.
W czasach swych rządów musiał zwalczać różne herezje, m.in. montanizm, nikolaizm, adamizm czy też gnostycyzm. Jako pierwszy nadał małżeństwu godność sakramentu i uznał, że powinien być to związek pobłogosławiony przez kapłana. Zasłynął również jako negocjator z władzami państwowymi, gdyż udało mu się osiągnąć kompromis, aby chrześcijanie nie byli więzieni z powodu przekonań religijnych, lecz tylko wobec przestępstw przeciwko porządkowi społecznemu.
W oparciu o kroniki za jego czasów doszło do cudu, według którego legion rzymski, dowodzony przez Marka Aureliusza, odniósł ogromne zwycięstwo nad Germanami dzięki modlitwom żołnierzy chrześcijańskich, którzy stanowili większość w jego oddziałach.
Soter sprawował władzę papieską przez 9 lat. Zmarł w Rzymie, prawdopodobnie w roku 175. Pochowano go na cmentarzu św. Kaliksta, skąd jego szczątki wolą papieża Sergiusza II przeniesiono najpierw do kościoła Santi Silvestro e Martino, a następnie do San Sisto przy Via Appia. Jego relikwie czczone są w Toledo w Hiszpanii.
- Kościół wspomina św. Sotera w liturgii 22 kwietnia.
Bibliografia
K. Dopierała, Księga papieży, Poznań 1996, s. 16; R. Monge, Leksykon papieży, Kraków 2008, s. 34-35; R. Fischer- Wollper, Leksykon papieży, Kraków 1990, s. 14.