Szpital Sióstr Boromeuszek w Chorzowie Batorym
Szpital w Hajdukach Wielkich (Bismarckhütte; od 1939 roku Chorzów Batory) powstał w 1895 roku, a jego założycielem była działająca od 1873 roku Bismarckhütte (Huta „Bismarcka”; od 1933 roku Huta „Batory”). Początkowo był to szpital hutniczy, w którym opiekę nad chorymi pełniło czterech pielęgniarzy. Trzech z nich zostało wcielonych do wojska, dlatego do pomocy wezwano siostry diakonistki. Oprócz nich pracę rozpoczęło kilka pielęgniarek; pomocą służyły także żony personelu lekarskiego. W 1919 roku opiekę nad szpitalem przejęły siostry boromeuszki, które zamieszkały w wybudowanym obok szpitala ambulatorium. 30 kwietnia 1925 wikariusz generalny ks. Bromboszcz wydał pozwolenie na erygowanie w szpitalu kaplicy oraz na przechowywanie w niej Najświętszego Sakramentu. 6 października 1928 wydano zgodę na założenie Drogi Krzyżowej w kaplicy szpitalnej. Do 1939 roku w szpitalu przebywało pięćdziesięciu mężczyzn. Siostry utrzymywane były przez Przemysłową Kasę Chorych. W dwudziestoleciu międzywojennym średnia liczba sióstr we wspólnocie liczyła 5 osób. Dopiero pod koniec lat 30. XX wieku wzrosła do 9 sióstr. W 1942 roku siostry musiały opuścić dotychczasowe mieszkanie. Zamieniono je na biura, fizykoterapię i laboratorium analityczne. W zamian siostry otrzymały mieszkanie w tzw. willi hutniczej zlokalizowanej poza szpitalem. 4 sierpnia 1945 odnowiony został akt erekcyjny placówki klasztornej w szpitalu. W 1957 roku, wracając od chorego zmarł nagle dyrektor szpitala dr Aureliusz Galocz. Pochowany został na miejscowym cmentarzu. Funkcję dyrektora placówki przejął po nim dr Fojcik. Od 1963 roku do śmierci w 1978 roku dyrektorem był dr Zygmunt Osiecki. W roku założenia kroniki sióstr boromeuszek z Chorzowa Batorego (1961) szpital nosił nazwę Szpitala Miejskiego nr 4. Na początku lat 70. XX wieku siostry podjęły pracę przy kościele, troszcząc się o paramenty liturgiczne. W maju 1976 roku zmarła s. Floria Kazimiera Majewska, która ponad 30 lat służyła w Chorzowie Batorym. Działalność sióstr na tej placówce trwała do 1987 roku.
Obecnie w budynku dawnego szpitala znajduje się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy „AMICUS”, a w willi zajmowanej wówczas przez siostry funkcjonuje chorzowskie Hospicjum.
Siostry pracujące w szpitalu
- s. Zuzanna Modrzyk /pierwsza przełożona/
- s. Almachia Tytko (1920-1932)
- s. Laudolina Zimmermann
- s. Klotylda Matejczyk /przełożona/
- s. Leoncja Sekula
- s. Cyryla Himmel /przełożona/ (1920-1935)
- s. Azaria Zając / przełożona/
- s. Febronia Blochel (1929-1937)
- s. Romana Włosek /przełożona/ (1937-1945)
- s. Salwia Skrzypiec
- s. Kordelia Luksa /przełożona/
- s. Kanizja Tytko
- s. Zacharia Lukasek (1935-1937)
- s. Salwatora Macha (1935-1937)
- s. Filomena Rudowicz
- s. Loretta Markiefka
- s. Agnela Gürlich
- s. Gedeona Hencel
- s. Fereria Zojek
- s. Oktawia Latusek
- s. Urszula Kubica
- s. Floria Kazimiera Majewska /przełożona/
- s. Tadea Stanisława Wasiak /przełożona/
- s. Renata Teresa Jezela
- s. Elżbieta Arona Pierończyk
- s. Anania Marianna Nęcka (1932-1969)
- s. Brunona Zofia Slany (1933-1969)
- s. Ludmiła Helena Wysocka
- s. Ermelinda Klimek (1937-1977)
- s. Helena Aniela Misiacz
- s. Faustyna Gertruda Górecka
- s. Edwarda Kowalska (1939-1944)
- s. Elizea Kempna (1933-1939)
- s. Emerencja Werdin (1934-1935)
- s. Fulgencja Kloch (1937-1942)
- s. Juwencja Bogocz (1929-1930)
- s. Krystyna Ferdyn (1930-1933)
- s. Respicja Subecka (1937-1944)
- s. Rustycja Jokiel (1935-1936)
- s. Tarzycja Jurek (1936-1939)
- s. Tyburcja Karpińska (1934-1939)
- s. Weronika Łytkowska (1932-1940)
Bibliografia
Loch. A., Szendzielorz G., Kartki z dziejów Huty „Batory”, Stalinogród 1956, s. 26-28; O hajduckich boromeuszkach cz. I, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 10, s. 15; O hajduckich boromeuszkach cz. II, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 11, s. 11; O hajduckich boromeuszkach cz. III, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2002 nr 12, s. 10; O hajduckich boromeuszkach cz. IV, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 1, s. 12; Z archiwum Czytelników. O hajduckich boromeuszkach, oprac. Marcisz M., „Hajduczanin” 2003 nr 5, s. 15; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. V, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 7, s. 6; „Autobiografia” Matki Pauli Rolnik – hajduckiej Boromeuszki cz. VIII, oprac. Kurek J., „Hajduczanin” 2003 nr 10, s. 6; Kurek J., Refleksje po opublikowaniu fragmentów „Autobiografii” Matki Pauli Rolnik haj-duckiej Boromeuszki (cz. I), „Hajduczanin” 2003 nr 12, s. 6; Marcisz M., Doktor, „Hajduczanin” 2002 nr 3, s. 12; Bańczyk N., Hajduckie Boromeuszki. Wprowadzenie do zagadnienia, [w:] U przemysłowych źródeł kultury. Z dziejów Chorzowa i Górnego Śląska w XIX i XX wieku, red. Kurek J., Chorzów 2004. Galocz Aurelian, [w:] Krzysztof Brożek, Polscy lekarze na Górnym Śląsku i Śląsku Cieszyńskim od końca XIX do połowy XX wieku, Katowice 2009, s. 213. Krzysztof Noga, Osiecki Zygmunt Teodor, [w:] Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, red. Alfred Puzio, t. 1, Katowice 1993, s. 206-207.